Γράφει
Φάνης Ουγγρίνης
Οι πολίτες της δυτικής Θεσσαλονίκης έχουν πλέον στρέψει τα βλέμματα τους στο Καρατάσιου. Την περασμένη εβδομάδα μάλιστα διεξήχθη συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο Παύλου Μελά γύρω από τον τρόπο αξιοποίησης του εγκαταλελειμμένου στρατοπέδου. Θυμίζω ότι πρόκειται για συνολική έκταση 640 στρεμμάτων, από τα οποία έχουν δεσμευθεί 150 για το νέο ογκολογικό νοσοκομείο και 490 παραμένουν αδιάθετα. Εάν χτιστούν στρατιωτικές κατοικίες (για ποιούς άραγε, όταν ο στρατός πλέον βρίσκεται σε Θράκη και νησιά;) θα πρέπει να παραχωρηθεί το 50% της ελεύθερης έκτασης στον οικείο δήμο. Οι επίσημες θέσεις της διοίκησης Ασλανίδη είναι ομολογουμένως λογικές • πολύ έξυπνη η πρόταση για στέγαση καινοτόμων δραστηριοτήτων, καθώς έμμεσα αναγνωρίζει τις εξαιρετικές δυνατότητες του σημείου να εξελιχθεί σε υπερτοπικό πόλο. Ωστόσο παραμένει μεγάλο χρηματοδοτικό ζήτημα η ταυτόχρονη συντήρηση δύο τεράστιων πάρκων, του συγκεκριμένου και του Παύλου Μελά που σύντομα θα ολοκληρωθεί.
Δεδομένου ότι βρίσκεται στη συμβολή της Εγνατίας Οδού με την Περιφερειακή και πρόκειται αργότερα να δεχτεί την επέκταση του Μετρό, το εν λόγω σημείο θα ήταν ιδανικό να φιλοξενήσει και το γήπεδο του ΠΑΟΚ ή τη ΔΕΘ, ενώ μακάρι να είχε χωροθετηθεί εκεί και το παιδιατρικό νοσοκομείο, που τελικά ανέβηκε στο προβληματικό -από απόψεως οδικών συνδέσεων- Φίλυρο. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε πόσο μεγάλο κομμάτι της επιφάνειας του αστικού ιστού καταλαμβάνεται από απελπιστικά υποστελεχωμένα στρατόπεδα, συνήθως χωρίς καμία απολύτως συνεισφορά στην προστασία της χώρας. Προς το παρόν έχει δρομολογηθεί η μετατροπή του Κόδρα σε πάρκο, του Γκόνου σε logistics, και του Ζιάκα για χρήσεις κοινωνικής κατοικίας. Αμήν και πότε να γίνουν όλα αυτά, μα δυστυχώς δεν αρκούν.
Αρχηγείο Γ’ΣΣ, τεχνική βάση στον Εύοσμο, αποθήκες στη Μενεμένη, γραφεία στο Νταλίπη, πυρομαχικά στο Πανόραμα, καύσιμα στους Λαχανόκηπους, μονάδες επιστράτευσης στη Θέρμη θα πρέπει να πάρουν τώρα σειρά • οι παραπάνω εγκαταστάσεις μπορούν και πρέπει να μεταφερθούν σε πολύ πιο κατάλληλες για το στράτευμα θέσεις στην εξωτερική περίμετρο της πόλης, απελευθερώνοντας πολύτιμους χώρους. Ίσως με θεωρήσετε ακραίο, αλλά πιστεύω ακράδαντα ότι η Θεσσαλονίκη και το Ταμείο Εθνικής Άμυνας (ΤΕΘΑ) θα μπορούσαν να ωφεληθούν σημαντικά ακόμη και από την μεταφορά της ΛΑΦΘ και της ΝΔΒΕ αλλού.
Δυστυχώς αυτές οι προοπτικές δεν εξετάζονται επαρκώς, σε μεγάλο βαθμό με υπαιτιότητα των στρατιωτικών, οι οποίοι κωλυσιεργούν όποτε τίθεται ζήτημα αξιοποίησης. Η ως τώρα εξέλιξη της υπόθεσης Καρατάσιου αναδεικνύει την ανάγκη συμμετοχής εκπροσώπων του ΤΕΘΑ σε κάθε συζήτηση για την πολεοδομική ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης (εφόσον δεν περάσει η κυριότητα των στρατοπέδων στο ΥΠΟΙΚ). Όταν ήμασταν παιδιά υπήρχε στρατός ακόμη και στον αλευρόμυλο Αλλατίνη. Πέρασαν δεκαετίες, εκ βορρά και εσωτερικοί κίνδυνοι δεν υπάρχουν ούτε για δείγμα, όμως υπερβολικά πολλές μονάδες παραμένουν «ενεργές», συχνά για να δημιουργούνται θέσεις μετάθεσης μονίμων και κληρωτών. Η προσέγγιση αυτή είναι παραπάνω από λανθασμένη, είναι επικίνδυνη. Τα στρατόπεδα υφίστανται για να υποστηρίζουν την εθνική ασφάλεια, άρα οφείλουν να βρίσκονται σε αντίστοιχες επιχειρησιακές θέσεις. Θα πρέπει λοιπόν να αναζητηθούν άμεσα λύσεις εφικτές και επωφελείς για όλους τους εμπλεκόμενους. Λύσεις που θα εξασφαλίζουν τις όποιες οικιστικές ανάγκες και την ευρωστία του επικουρικού των στρατιωτικών, και παράλληλα θα προσφέρουν οικονομική ανάπτυξη και πολύτιμες ανάσες στις πυκνοδομημένες πόλεις.
Πάντως η συζήτηση για το μέλλον των στρατοπέδων δεν μπορεί να γίνεται μόνο από τους δήμους. Θα πρέπει να διεξαχθεί σε μητροπολιτικό επίπεδο, στα πλαίσια στρατηγικού σχεδιασμού, ενός master plan, όπως έχουμε βαρεθεί να γράφουμε εμείς οι δημοσιολογούντες. Εδώ και πάλι φαίνεται πόσο ζημιογόνα ήταν για την πόλη η κατάργηση του Οργανισμού Ρυθμιστικού. Θα επαναλάβω πως η σύσταση ενός νέου αντίστοιχου φορέα επείγει, καθώς κάποιος θα πρέπει να διαχειρίζεται τις ιδιαίτερες τοπικές προκλήσεις, δηλαδή εκείνες πέρα από το τραμ και τη θαλάσσια συγκοινωνία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η όμορη στο Καρατάσιου μάντρα κατασχεμένων του ΟΔΔΥ, ίσως η μεγαλύτερη περιβαλλοντική ωρολογιακη βόμβα της δυτικής Θεσσαλονίκης.