Ζούμε εποχές που ο κόσμος ανακαλύπτει την έννοια της βιώσιμης κινητικότητας, την αξία της επιστροφής στη φύση, τα οφέλη στην υγεία από το βάδισμα και την απόλαυση της ποδηλατοκίνησης. Η παλιά τετράτροχη ευτυχία του αμαξιού δεν εμπνέει όπως παλιά.
Φίλος, ο οποίος μαθαίνει να κατεβαίνει στο Κέντρο με το Μετρό της Θεσσαλονίκης, μας έλεγε τις προάλλες ότι αυτό που δεν θέλουν να καταλάβουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες είναι διπλό:
Πρώτον ότι δεν παραδέχονται πως η φτωχοποίηση που μαστίζει μεγάλα τμήματα του πληθυσμού σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα αυτοκίνητα είναι πια πολύ ακριβά, φτιάχνουν έναν εκρηκτικό συνδυασμό. Η επίκληση ή το πρόσχημα πως τα νέα αμάξια πρέπει να είναι σώνει και καλά με νέα τεχνολογικά θαύματα και ανέσεις πείθει όλο και λιγότερους, και σίγουρα όχι αυτούς που έχουν άδειο πορτοφόλι και αδιαφορούν για το γνωστό τρίπτυχο μεγαλύτερα, ακριβότερα και πολυτελέστερα αυτοκίνητα.
Το δεύτερο είναι πως ίσως υποτιμούν την αξία του να μην έχεις την έγνοια του αυτοκινήτου σου, όταν πας στη δουλειά, στον γιατρό, στο Κέντρο για ψώνια, στο σινεμά. Να μην σκας για το πού θα παρκάρεις, πόσο θα πληρώσεις, αν θα φας κλήση κ.λπ.
Όλα αυτά είναι σημάδια μίας επερχόμενης αλλαγής που σηματοδοτεί τη μετάβαση στις λεγόμενες έξυπνες πόλεις, όπου θα έχουν αναπτυχθεί πολλές μορφές συγκοινωνίας, με το αυτοκίνητο πιθανότατα να μην είναι πια το κύριο μέσο αλλά περισσότερο μία εξειδικευμένη και συμπληρωματική λύση.
Η «ρόδα», άλλωστε, είναι όλο και λιγότερο το σύμβολο της κοινωνικής ανόδου. Το δε δέλεαρ για να συγκινηθούν τα κορίτσια φαντάζει πια μακρινό, σεξιστικό και ξεπερασμένο.
Άλλωστε, πέρασαν εξήντα χρόνια από τότε που βγήκε το σουξέ «You can drive my car» των Beatles.
Πού να φαντάζονταν ο Αλέκος Σακελλάριος και ο Μιχάλης Σουγιούλ, όταν το 1948 σκάρωναν το πασίγνωστο αρχοντορεμπέτικο «Το τραμ το τελευταίο», ότι το ταπεινό εκείνο μέσο σταθερής τροχιάς, σήμα κατατεθέν της φτωχολογιάς, θα έμπαινε στα ίσια στον ανταγωνισμό με τις «κουρσάρες» στη σημερινή εποχή της βιώσιμης ανάπτυξης.
Μεγάλη υπόθεση είναι να μην σκας για το τι θα κάνεις με το αμάξι σου στην γκρίζα καθημερινότητα. Αν πρόκειται για μεγάλες αποδράσεις στο χωριό, στο βουνό ή στη θάλασσα, το θέμα αλλάζει.
Ενώ, λοιπόν, θέλοντας και μη, πολύς κόσμος αρχίζει να εξαρτάται όλο και λιγότερο από τη καθημερινή χρήση του ΙΧ, για πρώτη φορά οι αυτοκινητοβιομηχανίες καλούνται να εξετάσουν τη δυνατότητα να ρίξουν στην αγορά φθηνότερα μοντέλα αυτοκινήτων, λιτά και χωρίς πολλές πολυτέλειες.
Ακόμα και στην περίπτωση της υπερδιαφημισμένης ηλεκτροκίνησης τα αυτοκίνητα που παρουσιάζονται δεν τα λες και φθηνά και γενικώς οι κατασκευαστές έψαξαν διάφορες πιθανές λύσεις στο πρόβλημα εκτός από την προφανή: Τα φθηνότερα αυτοκίνητα, έστω και με λιγότερη χλιδή, οθόνες ψυχαγωγίας και πλοήγησης, ασφαλούς οδήγησης κ.λπ.
Όταν ο κόσμος δεν έχει χρήμα για να αποκτήσει τα αυτοκίνητα που του προσφέρονται, πρέπει να κατασκευάσεις μοντέλα που είναι προσιτά στο μέσο πορτοφόλι.
Από την Ευρώπη τα νέα λένε πως τιμές των νέων αυτοκινήτων έχουν δείξει σημάδια μείωσης, η οποία προβλέπεται να συνεχιστεί και σε όλο το 2025. Παράλληλα και οι πωλήσεις έχουν υποχωρήσει για ορισμένες μεγάλες μάρκες, ενώ και οι τιμές των ηλεκτρικών οχημάτων έχουν πέσει τρομερά από τα υψηλά επίπεδα του 2022. Για οχήματα αργής πώλησης με υψηλότερη προσφορά, το 2025 πιθανότατα θα είναι χρονιά που θα φέρει ελαφρώς χαμηλότερες τιμές.
Για να είμαι ειλικρινής ούτε ξέρω, ούτε θέλησα και ούτε είμαι σίγουρος ότι θα καταλάβω αν κάποιος μου αναλύσει το πώς διαμορφώνονται οι τιμές των αυτοκινήτων.
Έχει ανέβει το κόστος των υλικών; Πιθανότατα.
Τα έξοδα εφοδιασμού, υλικών, εργασίας, όπως και τα νέα αξεσουάρ που διευκολύνουν την οδήγηση και ανεβάζουν τα στάνταρ ασφάλειας, σπρώχνουν προς τα πάνω τις τιμές; Σίγουρα ναι.
Να βάλουμε επίσης και δασμούς, συμμόρφωση σε περιορισμούς ρύπων, πληθωρισμό κ.λπ.
Όλα τα παραπάνω έχουν σχετική ή μικρή σημασία, αν αυτό το «ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος», αυτή η αδυναμία της πλειοψηφίας των καταναλωτών να πληρώσουν για ακριβά αμάξια, ήρθε για να μείνει…
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 09.02.2025