Το «κλίνατε επί δεξιά» και ο Βίας ο Πριηνεύς

Κώστας Μπλιάτκας
Γράφει Κώστας Μπλιάτκας Δημοσιογράφος

Η διεθνής συγκυρία και η μετατόπιση προς τα δεξιά των πολιτικών συσχετισμών της, οι κρίσιμες εκλογές του 2027 και η εσωκομματική μουρμούρα στην κυβερνώσα παράταξη έπαιξαν το ρόλο τους, για να μην υπάρξει συναίνεση στο πρόσωπο του υποψήφιου Προέδρου της Δημοκρατίας.

Η παράδοση που δημιουργήθηκε και ήθελε να εκλέγεται Πρόεδρος από τον ευρύτερο χώρο της αντίπαλης προς την κυβερνώσα παράταξης, που ξεκίνησε από τον Κωστή Στεφανόπουλο και συνεχίστηκε με τον Κάρολο Παπούλια, τον Προκόπη Παυλόπουλο και την Κατερίνα Σακελλαρόπουλου, φαίνεται πως δεν θα συνεχιστεί και στην επόμενη πενταετία.

Η άλλη παράδοση που είναι ακόμα πιο ανθεκτική, λέει πως η επιλογή που κάνει η εκάστοτε κυβέρνηση για την Προεδρία της Δημοκρατίας είναι προϊόν των ισορροπιών της εσωτερικής αλλά, όχι σπάνια, και της διεθνούς συγκυρίας.

Πάντως, η επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη να προτείνει τον Κωνσταντίνο Τασούλα για Πρόεδρο της Δημοκρατίας δεν μπορεί να είναι άσχετη με τις ευρύτερες αλλαγές που φέρνει στο διεθνές γεωπολιτικό σκηνικό ο Ντόναλντ Τραμπ, ο όποιος ήδη έχει φίλους και «αποπαίδια» σε μία σειρά από χώρες, πυροδοτώντας στην πολιτική τους σκηνή εντάσεις, πόλωση αλλά και «κωλοτούμπες».

Η μετατόπιση του άξονα προς τα δεξιά, που συντελείται τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική, δεν άφησε ανεπηρέαστη την ανάγνωση της νέας πραγματικότητας από τον πρωθυπουργό.

Οι πιο παρατηρητικοί συνδέουν την επιλογή με την περίπτωση του Απόστολου Τζιτζικώστα, που έγινε επίτροπος στην Κομισιόν, αλλά και με την πιθανότατη εκλογή του πολύπειρου αλλά όχι κεντροαριστερού Νικήτα Κακλαμάνη στην προεδρία της Βουλής.

Πρόκειται, επομένως, για μία αδιαμφισβήτητα πολιτικού και συμβολικού χαρακτήρα ταυτοχρόνως επιλογή που καθαρά δηλώνει «κλίνατε επί δεξιά».

Τασούλας, λοιπόν, και όχι για κεντροαριστερός Πρόεδρος και ήδη στα κανάλια και στα ραδιόφωνα στελέχη της ΝΔ σπεύδουν να υπενθυμίσουν ότι το κόμμα είναι κεντροδεξιό.

Ο Κ. Τασούλας που είχε «μέντορα» τον εμβληματικό για τη συντηρητική παράταξη Ευάγγελο Αβερωφ, για τη σημερινή κοινοβουλευτική πλειοψηφία είναι έμπειρος, θεσμικός και έχει δείξει ως πρόεδρος της Βουλής πως επιθυμεί να συνθέτει απόψεις.

Η απόφαση του πρωθυπουργού, αν δεν τονώνει, τουλάχιστον δεν υποσκάπτει τη διατήρηση της εσωκομματικής συνοχής, στην οποία προέκυψαν ρήγματα και από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και από τις ηχηρές διαφωνίες στελεχών με πιο αντιπροσωπευτική την περίπτωση του Αντώνη Σαμαρά.

Ο Βίας ο Πριηνεύς, ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας είπε τη διαχρονικής ισχύος έκφραση «ἀρχὴ ἄνδρα δείκνυσι» (δηλαδή το αξίωμα δείχνει και τον χαρακτήρα του ανθρώπου).

Το γνωμικό παραμένει επίκαιρο σε κάθε κοινωνία και εποχή, όπου οι ηγέτες κρίνονται, και το «δείκνυσι», που λειτουργεί ως υπενθύμιση της ανάγκης για υπευθυνότητα, ισχύει και για τον κ. Τασούλα.

Μία άλλη λεπτομέρεια της συγκυρίας είναι η πιθανολογούμενη ευαρέσκεια στην πλειοψηφία της βάσης της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και το γεγονός ότι το προφίλ του προτεινόμενου για το αξίωμα του Πρόεδρου πολιτικού δεν είναι του «σκληρά δεξιού», ούτε δημιουργεί αρνητικά αντανακλαστικά στις πιο πολλές πτέρυγες της Βουλής.

Η αντιπολίτευση, βέβαια, κάνει τη δική της ανάγνωση: Η πολιτική ανασφάλεια του πρωθυπουργού, λένε, ήρθε πράγματι από τη διεθνή ρευστότητα αλλά και από την διαφαινόμενη «αναζωογόνηση» των -δεξιότερα της ΝΔ- μικρών κομμάτων λόγω Τραμπ.

Από ’κει και πέρα ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, έχοντας απορρίψει την πρόταση για τον κ. Τασούλα μπορεί να ακυρώσει και την εσχάτως διογκούμενη επιχειρηματολογία του ΣΥΡΙΖΑ πως ΝΔ και ΠΑΣΟΚ στρώνουν τον δρόμο για μία κυβερνητική συνεργασία τους, αφού όλα δείχνουν πως η πιθανότητα αυτοδυναμίας είναι χλωμή.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης πρότεινε Τάσο Γιαννίτση για τη θέση του ΠτΔ.

Στην Κουμουνδούρου πιστεύουν ότι η Λούκα Κατσέλη διαθέτει την πολιτική διαδρομή και το επιστημονικό κύρος, για να συσπειρώσει ευρύτερες «προοδευτικές δυνάμεις» απέναντι στη ΝΔ.

Τι μέλλει γενέσθαι;

Ότι μάλλον ο Πρόεδρος δεν θα εκλεγεί μέσα στον Ιανουάριο.

Η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από την πρώτη ψηφοφορία απαιτεί αυξημένη πλειοψηφία 2/3 της Βουλής. Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί επαναλαμβάνεται μετά από πέντε ημέρες. Εάν ούτε στη δεύτερη ψηφοφορία δεν συγκεντρωθεί η απαραίτητη αυξημένη πλειοψηφία, τότε ορίζεται τρίτη, και πάλι πέντε ημέρες αργότερα, όπου απαιτείται πια πλειοψηφία των 3/5 της Βουλής.

Σε περίπτωση που ούτε τότε εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, πέντε ημέρες αργότερα, ακολουθεί ψηφοφορία όπου απαιτείται η απόλυτη πλειοψηφία, δηλαδή 151 βουλευτές.

Για την εκλογή του κ. Τασούλα φαίνεται πως θα χρειαστεί να φτάσουμε έως την τέταρτη ψηφοφορία της 12ης Φεβρουαρίου, όπου ο Πρόεδρος μπορεί να εκλεγεί με 151 ψήφους.

Η θητεία της Κατερίνας Σακελλαροπούλου λήγει στις 13 Μαρτίου.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19.01.2025