Τι απέγινε αυτό που λέγαμε «Δύση»;

Κώστας Μπλιάτκας
Γράφει Κώστας Μπλιάτκας Δημοσιογράφος

Η «χημεία» του Ντόναλντ Τραμπ με την ευρωπαϊκή κουλτούρα και την πολιτική της ΕΕ σε κρίσιμους τομείς είναι ανύπαρκτη. Ήδη διπλωμάτες της γηραιάς Ηπείρου πιστεύουν ότι δυσκολεύονται να βρουν ποια από τις δύο χώρες, δηλαδή η Ρωσία ή οι ΗΠΑ, έχει πιο παγωμένες σχέσεις με την Ευρώπη.

Οι σχέσεις ΗΠΑ-ΕΕ δοκιμάζονται, καθώς ο Τραμπ απροκάλυπτα ξεδιπλώνει φιλορωσική ρητορική, πιέζει τον Ζελένσκι και αφήνει την Ευρώπη εκτός διαπραγματεύσεων για τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Μία κουβέντα είναι να λες «τέσσερα χρόνια είναι, θα περάσουν», όπως θέλει ένα σλόγκαν κάποιων αισιόδοξων που πιστεύουν ότι θα αντέξουν αυτήν τη θητεία Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

Ο Τραμπ αλλάζει τον κόσμο με τρόπο που ισοπεδώνει διατλαντικά δεδομένα 100 ετών. Όλο και λιγότεροι πια πιστεύουν ότι το «κακό» θα διαρκέσει μία τετραετία μόνο. Ζούμε αλλαγή ιστορίας.

Ο πρώτος αλλά και ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος άρχισαν στην Ευρώπη, αλλά οι νικητές και τις δύο φορές βοηθήθηκαν καθοριστικά από τις ΗΠΑ.

Ο μεγάλος ωκεανός δεν εμπόδισε την Αμερική να μπει στον πόλεμο και να καταφέρει καίρια πλήγματα κατά του Χίτλερ μέχρι την τελική πτώση του Βερολίνου. Αλλά και στη συνέχεια οι ΗΠΑ ήταν σταθερός σύμμαχος, βοηθώντας τα κράτη του ελεύθερου κόσμου να αντέξουν απέναντι στη σοβιετική απειλή.

Μετά την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ κάποιοι θεώρησαν πράγματι υπερβολικές τις δηλώσεις γνωστών σταρ του σινεμά για την πρόθεσή τους να εγκαταλείψουν τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η ηθοποιός του «Βασικού Ενστίκτου», Sharon Stone, δήλωσε ότι σκέφτεται σοβαρά να μετακομίσει στην Ιταλία, ενώ και η 79χρονη πια τραγουδίστρια των 60s ανέφερε ότι θα φύγει από τη χώρα, εάν ο Τραμπ επανεκλεγεί. Η ηθοποιός America Ferrera είπε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο μετακόμισης στο Ηνωμένο Βασίλειο με την οικογένειά της, όπως και η Minnie Driver που ανακοίνωσε την επιστροφή της στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά από δεκαετίες στο Λος Άντζελες. Το ίδιο και η εμβληματική Whoopi Goldberg που εξέφρασε σκέψεις για αποχώρηση από τις ΗΠΑ, ενώ η Vivian Wilson, κόρη του Elon Musk, δήλωσε ότι δεν βλέπει το μέλλον της στη χώρα. Τελικά, πολύ λίγα έκαναν.

Το γεγονός είναι πως ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν ιδρώνει από αυτά και δείχνει ανυποχώρητος σαν να λέει «στο καλό και να μας γράφετε».

Η αντιευρωπαϊκή διάθεση του Τραμπ δεν είναι καινούριο φρούτο. Από τα χρόνια της πρώτης του θητείας στον Λευκό Οίκο είχε επανειλημμένα κατηγορήσει ευρωπαϊκές χώρες και ιδίως τη Γερμανία, ότι δεν δαπανούν αρκετά χρήματα για την άμυνά τους, βασιζόμενες υπερβολικά στις ΗΠΑ.

Παράλληλα, επέκρινε το γεγονός ότι ευρωπαϊκές χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, δεν τηρούσαν τη δέσμευση να δαπανούν τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ τους στην Άμυνα και απειλούσε ακόμη και με αποχώρηση των ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ, αν οι χώρες αυτές δεν αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες.

Πιο θυμωμένος έδειχνε από το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με την άποψή του, προχωρούσε σε «άδικες» εμπορικές πρακτικές εις βάρος των ΗΠΑ.

Κατηγόρησε, επίσης, τη Γερμανία για «μεγάλο εμπορικό πλεόνασμα», ιδίως λόγω των εξαγωγών αυτοκινήτων της προς τις ΗΠΑ αλλά και για το ότι εξαρτάται υπερβολικά από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Ειδικά γι’ αυτήν την «εξάρτηση» υποστήριζε πως η Ευρώπη γινόταν πιο ευάλωτη στη ρωσική επιρροή και έβλαπτε τη διατλαντική ασφάλεια.

Πάνω, όμως, από όλα τα προηγούμενα, αυτό που τον εξόργιζε περισσότερο ήταν η μεταναστευτική πολιτική της Γερμανίας και της Γαλλίας, λέγοντας ότι απειλεί τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και αυξάνει την εγκληματικότητα.

Υποστήριξε, μάλιστα, ότι η προσφυγική κρίση που προέκυψε από τον πόλεμο στη Συρία ήταν αποτέλεσμα κακών πολιτικών αποφάσεων ευρωπαίων ηγετών.

Ο Τραμπ θεωρεί, επίσης, πως η Ευρώπη υιοθετεί συχνά τη woke κουλτούρα και συχνά τη χρησιμοποιεί ως παράδειγμα προς αποφυγή.

Έχει παράλληλα κατηγορήσει την ΕΕ ότι προωθεί υπερβολικά περιβαλλοντικά μέτρα, όπως η Πράσινη Συμφωνία (Green Deal), εις βάρος της οικονομίας και των εργαζομένων.

Στα θέματα των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+ και της πολιτικής ορθότητας, το γεγονός ότι η Ευρώπη έχει υιοθετήσει μία ατζέντα που ενισχύει τη woke ιδεολογία σε σχολεία, επιχειρήσεις και κυβερνητικές πολιτικές, έχει οδηγήσει τον Πρόεδρο των ΗΠΑ σε μπαράζ επικριτικών σχολίων με ιδιαίτερα καυστική ρητορική.

Στο μεταξύ δεν έχει κοπάσει το κύμα των αναλύσεων του εκλογικού αποτελέσματος του Νοεμβρίου από αρθρογράφους και πολιτικούς επιστήμονες που έχουν πεισθεί ότι η woke κουλτούρα έπαιξε τεράστιο ρόλο στην ήττα των Δημοκρατικών.

Έχοντας στοχοποιήσει τους μετανάστες, τους ΛΟΑΤΚΙ, τις αμερικανικές «ελίτ» και τα «διεφθαρμένα μέσα ενημέρωσης» ο Ντόναλντ Τραμπ έχει βρει ένα «μείγμα» λαϊκίστικης ρητορικής που μπορεί να βρει πλατιά αποδοχή στη Γηραιά Ήπειρο και να φέρει διχασμό στο εσωτερικό ευρωπαϊκών κοινωνιών.

Με τη διάχυτη για πολλούς αντίληψή του πως όλα είναι deal και real estate, προχωρά σε μία -έστω- «λυκοφιλία» με τον Πούτιν, αφήνοντας απ’έξω μία ζαλισμένη Ευρώπη να ψάχνει τι απέγινε αυτό που για σχεδόν 80 χρόνια λέγαμε «Δύση».

Στην αναμπουμπούλα χαίρεται και ο «λύκος» της ακροδεξιάς που βλέπει ευκαιρία για καλύτερες επιδόσεις στις εκλογές και είσοδο σε κυβερνήσεις.

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 23.02.2025