Μεγάλη Πέμπτη σε μια κουζίνα γεμάτη αρώματα, στις δυτικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης, η κυρία Χρυσούλα, 87 ετών, συνεχίζει με τον δικό της ρυθμό ένα πασχαλινό τελετουργικό που κουβαλάει μνήμες γενεών, βάφοντας 60 - 70 αυγά. Το βάψιμο των αυγών με φύλλα, πολύχρωμες κλωστές και κρεμμύδια, μια τεχνική που αποτελεί για εκείνη κάτι πολύ περισσότερο από μια πασχαλινή συνήθεια.
«Παλιά δεν πετούσαμε τίποτα. Ό,τι είχαμε από τη φύση το κάναμε τέχνη» σημειώνει στο emakedonia.gr η 87χρονη γυναίκα, η οποία κατάγεται από ένα μικρό χωριό των Γρεβενών. «Την τεχνική με τις κλωστές φλος την έμαθα στην Θεσσαλονίκη, στην οποία βρίσκομαι από το 1964» συμπληρώνει.
Τα μυστικά των τεχνικών
Στο τραπέζι της κουζίνας της, με φόντο τις αγαπημένες της γλάστρες και τα λουλούδια της αυλής αλλά και τα υλικά απλωμένα γύρω της και την εμπειρία χαραγμένη στα χέρια της, η κυρία Χρυσούλα, μοιράζεται με χαρά τα μυστικά της για το πώς δημιουργεί τα πιο όμορφα και φυσικά βαμμένα αυγά.
«Κάθε αυγό τυλίγεται σφιχτά με πολύχρωμες κλωστές φλος και βράζει μέσα σε νερό με λίγο αλάτι. Το μυστικό είναι να δένεις σφιχτά τα αυγά μέσα σε λεπτά κομμένα καλσόν. Εγώ τα αφήνω 20 λεπτά να βράσουν για να είναι σφιχτά και να ξεφλουδίζονται εύκολα. Οσο για τα αυγά με τα κρεμμύδια είναι πολύ εύκολα. Βάζουμε σκουρόχρωμα κατά προτίμηση αυγά να βράζουν μέσα σε νερό, στο οποίο πριν έχουμε ρίξειφλούδες από ξερά κρεμμύδια. Μία άλλη τεχνική είναι τα τυλίξουμε τα αυγά με φύλλα και να τα αφήσουμε να βράσουν μέσα σε κόκκινη μπογιά, ώστε να σχηματιστούν σχέδια.Αφού βράσουν τα αυγά με όλες τις τεχνικές, βάζουμε λάδι για να γυαλίζουν και να είναι πιο όμορφα».
Μια ζωγραφιά με μπατονέτα
Στην Παλιουριά, το χωριό καταγωγής της, τα αυγά που διακοσμούνται με σχέδια τα αποκαλούν «αυγά περδίκες», γιατί τα σχήματα θυμίζουν το πολύχρωμο φτέρωμα της πέρδικας. Η κυρία Χρυσούλα τα φτιάχνει με κόκκινη σκόνη μπογιάς και μια μπατονέτα, σχεδιάζοντας επάνω στο τσόφλι λεπτά λουλουδάκια και καμπύλες.
«Κάνω απλά τυχαία σχέδια και νομίζω πως είναι το πιο ωραίο που ξέρω να κάνω με τα χέρια μου», λέει η κυρία Χρυσούλα, καθώς κρατά το αυγό με προσοχή, σαν να κρατά κάτι ιερό. Και ίσως είναι - γιατί μερικά αυγά κουβαλούν μέσα τους όλα τα Πάσχα του κόσμου.
Ένα έθιμο που δεν έχει ηλικία
Αν και οι τεχνικές αυτές δεν ανήκουν στις πολύ παλιές λαϊκές παραδόσεις, έχουν καταφέρει να αγαπηθούν τόσο από τις γιαγιάδες όσο και από τις νεότερες γυναίκες. Οι πιο έμπειρες τη βλέπουν ως σύνδεσμο με τα παιδικά τους χρόνια. Οι νεότερες, συχνά μέσα από αναζητήσεις στο διαδίκτυο, την υιοθετούν για οικολογικούς λόγους ή για την ομορφιά του χειροποίητου.
Η κυρία Χρυσούλα χαίρεται που βλέπει αυτό το «νεότερο» έθιμο να περνά σε νέα χέρια. «Χαίρομαι όταν βλέπω κορίτσια να το κάνουν. Όχι μόνο επειδή είναι ωραίο, αλλά επειδή μαθαίνουν να αγαπάνε τις μικρές, απλές δουλειές», λέει χαμογελώντας.
Οι παραδοσιακές τεχνικές επιβιώνουν κυρίως χάρη στη στοργή και την επιμονή των παλιών, φέρνοντας στο φως όχι μόνο εντυπωσιακά αισθητικά αποτελέσματα, αλλά και μια ολόκληρη φιλοσοφία ζωής: υπομονή, απλότητα και σεβασμό στη φύση. Στοιχεία που μοιάζουν ξεχασμένα στη σύγχρονη καθημερινότητα, αλλά βρίσκουν ξανά τη θέση τους κάθε Πάσχα - σε ένα αυγό τυλιγμένο με αγάπη.
Μετά τα τσουγκρίσματα, οι συγκρούσεις: Κρίσιμο για τη διαμόρφωση του πολιτικού σκηνικού το δεύτερο τρίμηνο του 2025 - Πάσχα με πακέτο από το συσσίτιο για χιλιάδες οικονομικά αδύναμους πολίτες - Η σκιά των δασμών πάνω από τον τουρισμό