- Newsroom
Σε συμφωνία για τα συμπεράσματα σχετικά με την άμυνα κατέληξαν οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Σε ό,τι αφορά το ουκρανικό, ωστόσο, την ομοφωνία «έσπασε» ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Ορμπαν ασκώντας βέτο στην κοινή δήλωση υποστήριξης του Κιέβου.
Μετά την έγκριση του κειμένου συμπερασμάτων, ακολούθησε δείπνο όπου οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζήτησαν για ζητήματα ασφαλείας και πιθανές εγγυήσεις στο Κίεβο.
Νωρίτερα, η Κάγια Κάλας, επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., δήλωσε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξετάζουν το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας «συμμαχίας των προθύμων, έτσι ώστε η διαφωνία μιας χώρας να μην μπορεί να μπλοκάρει όλες τις άλλες».
Όπως αναφέρει το Politico, μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να διασφαλίσει ότι η Ευρώπη είναι σε θέση να παρουσιάσει μια συνεκτική εξωτερική πολιτική. Ωστόσο, η εφαρμογή κυρώσεων και άλλων κρίσιμων μέτρων θα εξακολουθούσε να απαιτεί ομοφωνία, αφήνοντας χώρο σε περαιτέρω διαφωνίες, πιθανότατα από την πλευρά Ορμπαν.
Στις Βρυξέλλες υπάρχει επίσης προβληματισμός ότι η Σλοβακία θα μπορούσε να ακολουθήσει τον «δρόμο» της Ουγγαρίας. Άλλωστε, ο Σλοβάκος πρωθυπουργός, Ρόμπερτ Φίτσο πέτυχε ενσωμάτωση αναφοράς στο κοινό κείμενο που δεσμεύει την Ε.Ε. να υποστηρίξει την Μπρατισλάβα στις προσπάθειές της να πιέσει την Ουκρανία να επαναλειτουργήσει τους ρωσικούς αγωγούς φυσικού αερίου που βρίσκονται το έδαφός της.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή, τη Σλοβακία και την Ουκρανία να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την εξεύρεση λύσεων στο ζήτημα της μεταφοράς φυσικού αερίου, λαμβάνοντας υπόψη τις ανησυχίες που εξέφρασε η Σλοβακία», αναφέρεται στο τελικό κείμενο των «26» για την Ουκρανία.
Τα συμπεράσματα για την άμυνα
Στα συμπεράσματα επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, ότι η Ενωση θα επιταχύνει την κινητοποίηση των απαραίτητων μέσων και της χρηματοδότησης προκειμένου να ενισχύσει την ασφάλεια της και την προστασία των πολιτών της.
«Η Ε.Ε. θα ενισχύσει τη συνολική αμυντική της ετοιμότητα, θα μειώσει τις στρατηγικές της εξαρτήσεις, θα αντιμετωπίσει τα κρίσιμα κενά όσον αφορά τις δυνατότητές της και θα ενισχύσει την ευρωπαϊκή αμυντική τεχνολογική και βιομηχανική βάση ανάλογα σε ολόκληρη την Ένωση, ώστε να είναι σε θέση να προμηθεύει καλύτερα εξοπλισμό στις απαιτούμενες ποσότητες και στον απαιτούμενο ρυθμό. Αυτό θα συμβάλει επίσης στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής ανταγωνιστικότητας».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει επίσης την ανάγκη να συνεχιστεί η ουσιαστική αύξηση των δαπανών για την ασφάλεια και την άμυνα της Ευρώπης και «χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να προτείνει στο Συμβούλιο την ενεργοποίηση, με συντονισμένο τρόπο, της εθνικής ρήτρας διαφυγής στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης ως άμεσο μέτρο και καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει περαιτέρω μέτρα, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις του Συμβουλίου, διασφαλίζοντας παράλληλα τη βιωσιμότητα του χρέους, για τη διευκόλυνση σημαντικών αμυντικών δαπανών σε εθνικό επίπεδο σε όλα τα κράτη μέλη».
Σε άλλο σημείο, αναφέρονται οι τομείς προτεραιότητας για δράση, λαμβάνοντας υπόψη τα διδάγματα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με το έργο που έχει ήδη γίνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Αμυνας και σε πλήρη συνοχή με το ΝΑΤΟ: αεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα, συστήματα πυροβολικού, συμπεριλαμβανομένων δυνατοτήτων ακριβείας βαθιάς κρούσης· πυραύλους και πυρομαχικά, drones και συστήματα anti-drone, στρατηγικούς παράγοντες διευκόλυνσης, μεταξύ άλλων σε σχέση με την προστασία του διαστήματος και των υποδομών ζωτικής σημασίας, στρατιωτική κινητικότητα, κυβερνοχώρος, τεχνητή νοημοσύνη και ηλεκτρονικός πόλεμος.
Τονίζεται επίσης ότι η προστασία και η άμυνα όλων των χερσαίων, εναέριων και θαλάσσιων συνόρων της Ε.Ε. συμβάλλει στην ασφάλεια της Ευρώπης στο σύνολό της, ιδίως όσον αφορά τα ανατολικά σύνορα της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τις απειλές που θέτουν η Ρωσία και η Λευκορωσία.
Η ευρωπαϊκή άμυνα σε πλήρη συνοχή με το ΝΑΤΟ
ο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέληξε σε συμφωνία και για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, χωρίς να θέτει, προς το παρόν, υπό αμφισβήτηση την βορειοατλαντική συμμαχία, καθώς οι 27 “χαιρετίζουν” μεν τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το λεγόμενο σχέδιο “ReArm Europe”, ωστόσο υπογραμμίζουν ότι η ευρωπαϊκή άμυνα θα πρέπει να βρίσκεται σε “πλήρη συνοχή με το ΝΑΤΟ”. Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τους συννομοθέτες (σ.σ ήτοι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ) να προχωρήσουν γρήγορα τις εργασίες απλούστευσης του νομικού και διοικητικού πλαισίου, ιδίως για τις κοινές αμυντικές προμήθειες και τη βιομηχανική συνεργασία, προκειμένου να αντιμετωπιστούν όλα τα εμπόδια και τα σημεία συμφόρησης που εμποδίζουν την ταχεία άνοδο της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ και των επιχειρήσεων μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Μια ακόμα ενδιαφέρουσα παράγραφος των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναφορικά με την ευρωπαϊκή άμυνα, κάνει σαφή λόγο για την “ανάγκη προστασίας όλων των χερσαίων, εναέριων και θαλάσσιων συνόρων της ΕΕ” ώστε να υπάρξει συμβολή στην ασφάλεια της Ευρώπης στο σύνολό της.
Η ενόχληση Αθήνας, Ζάγκρεμπ και Λευκωσίας
Οι συνεχείς ad hoc Σύνοδοι για την ευρωπαϊκή ασφάλεια που έχουν, προς το παρόν, συγκληθεί με πρωτοβουλίες των Παρισίων και του Λονδίνου και στις οποίες, εκτός του δεύτερου “οικοδεσπότη” ήτοι του Ηνωμένου Βασιλείου, προσεκλήθησαν κράτη που δεν ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως η Νορβηγία και - κυρίως - η Τουρκία, ενώ αποκλείσθηκαν “βασικά” άλλα κράτη - μέλη της ΕΕ, έχει προκαλέσει την έντονη δυσαρέσκεια της Ελλάδας, της Κροατίας και της Κύπρου.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι «προσβλέπει στη Λευκή Βίβλο για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας», που θα παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περί τα μέσα Μαρτίου και σημειώνει ότι θα επανέλθει στο θέμα της Αμυνας, στις Συνόδους του Μαρτίου και του Ιουνίου.
Λαγκάρντ: Θετική για την Ευρωζώνη η ανάπτυξη ευρωπαϊκής άμυνας
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ στο μήνυμά της προς τους ηγέτες των χωρών αναφέρθηκε επανειλημμένως στο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κινητοποίηση έως και 800 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, υπογραμμίζοντας παρά ταύτα, ότι μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν εξαιρετικά ευνοϊκή για την οικονομία της Ευρωζώνης, η ΕΚΤ πρέπει να είναι προσεκτική και σε διαρκή εγρήγορση, καθώς πρόκειται για μια “εν εξελίξει διαδικασία.