
Προκειμένου να διασφαλιστούν οι μέτοχοι μειοψηφίας, ο νομοθέτης τους παρείχε σειρά, συγκεκριμένων, δικαιωμάτων. Διακρίνονται, μεταξύ άλλων, σε ατομικά και συλλογικά. Μας απασχόλησε, ήδη, σειρά συλλογικών δικαιωμάτων (:Δικαίωμα Σύγκλησης Έκτακτης(;) ΓΣ, Δικαίωμα Εγγραφής Πρόσθετων Θεμάτων Ημερήσιας Διάταξης & Δικαίωμα Υποβολής Σχεδίων Αποφάσεων). Στο παρόν θα μας απασχολήσει το (συλλογικό) δικαίωμα της μειοψηφίας για την αναβολή λήψης απόφασης από τη ΓΣ.
Γενικά
Με αίτηση μετόχου/μετόχων που εκπροσωπούν το 1/20 του καταβεβλημένου κεφαλαίου, ο Πρόεδρος της ΓΣ υποχρεούται να αναβάλει (μία, μόνο, φορά) τη λήψη αποφάσεων από την (οποιασδήποτε μορφής) ΓΣ, για όλα ή ορισμένα θέματα. Σε περίπτωση υποβολής ενός τέτοιου αιτήματος αναβολής, ο Πρόεδρος της ΓΣ ορίζει ημέρα συνέχισης της συνεδρίασης, αυτήν που συγκεκριμένα αιτούνται οι μειοψηφούντες μέτοχοι. Η ημέρα αυτή, όμως, δεν μπορεί να απέχει περισσότερο από 20 ημέρες από τη χρονολογία της αναβολής. Να σημειωθεί, βέβαια, εδώ πως υποχρεωτική είναι η αναβολή λήψης απόφασης επί των συγκεκριμένα αιτούμενων θεμάτων και όχι η συζήτηση επ’ αυτών. Η τελευταία (:συζήτηση) είναι δυνατό να εξελιχθεί και κανονικά ολοκληρωθεί. Το συνηθέστερο, πάντως, επί υποβολής ενός τέτοιου αιτήματος, είναι να μεταφερθεί και η συζήτηση στη μετ’ αναβολή συνεδρίαση.
Προϋποθέσεις Άσκησης Δικαιώματος
(α) Συγκέντρωση Ελάχιστου Ποσοστού Κεφαλαίου & Απόδειξη Μετοχικής Ιδιότητας
Προϋποτίθεται η συγκέντρωση ποσοστού ίσου με 1/20 (και εφόσον το καταστατικό το επιτρέπει έως του 1/40) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου. Επίσης, η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητα των αιτούντων.
(β) Χρόνος Άσκησης Δικαιώματος
Το συγκεκριμένο δικαίωμα είναι δυνατό να ασκηθεί έως την έναρξη της ψηφοφορίας ενός εκάστου θέματος ημερήσιας διάταξης.
(γ) Υποβολή Αίτησης Αναβολής
Η αίτηση αναβολής υποβάλλεται στον οριστικό Πρόεδρο της ΓΣ εγγράφως ή προφορικά. Αποκλειστική αρμοδιότητα να αποφασίσει επί της αίτησης φέρει ο οριστικός Πρόεδρος της ΓΣ.
Εφόσον συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις άσκησης του σχετικού δικαιώματος, ο Πρόεδρος της ΓΣ οφείλει να αναβάλει τη λήψη απόφασης της ΓΣ επί του θέματος/θεμάτων για τα οποία ζητείται η αναβολή. Να ορίσει, παράλληλα, την ημέρα συνέχισης της συνεδρίασης (σύμφωνα με την αίτηση των μετόχων), καθώς και την ώρα και τον τόπο της συνεδρίασης.
(δ) Περιεχόμενο & Τύπος Αίτησης Αναβολής
Στην αίτησή τους οι μέτοχοι οφείλουν να προσδιορίζουν τα θέματα για τα οποία αιτούνται την αναβολή. Δεν απαιτείται, ωστόσο, αιτιολόγηση επί του αιτήματός τους. Οφείλουν, επίσης, να προσδιορίζουν την ημέρα συνέχισης της συνεδρίασης. Η ημέρα αυτή δεν μπορεί να απέχει περισσότερο από 20 ημέρες από τον χρόνο της αναβολής.
Η αίτηση της μειοψηφίας για την αναβολή δεν υπόκειται σε κάποιο τύπο. Μπορεί να υποβληθεί ακόμα και προφορικά, με καταγραφή της στα πρακτικά της ΓΣ.
(ε) Άπαξ Άσκηση Του Δικαιώματος
Η λήψη απόφασης επί θέματος για το οποίο ζητείται αναβολή είναι δυνατό να αναβληθεί «…μία μόνο φορά». Το σχετικό δικαίωμα της μειοψηφίας, επομένως, μπορεί άπαξ να ασκηθεί από μετόχο ή ομάδα μετόχων για το ίδιο θέμα. Πρόκειται για περιορισμό αναγκαστικού δικαίου από τον οποίο δε χωρεί παρέκκλιση. Στην περίπτωση, βέβαια, που η αναβολή προήλθε ύστερα από απόφαση της ίδιας της ΓΣ (που αποτελεί αναφαίρετο και χωρίς περιορισμούς δικαίωμά της) και όχι με πρωτοβουλία της μειοψηφίας, το δικαίωμα της τελευταίας μπορεί, στη συνέχεια, να ασκηθεί.
Η Κατόπιν Αναβολής ΓΣ
Εφόσον το δικαίωμα αναβολής της μειοψηφίας ασκείται νομότυπα, ο Πρόεδρος της ΓΣ οφείλει να προβεί σε αναβολή της λήψης απόφασης της ΓΣ, για τα θέματα για τα οποία ζητείται η αναβολή.
Η κατόπιν αναβολής ΓΣ δεν συνιστά νέα ΓΣ. Πρόκειται, αντίθετα, για συνέχιση της προηγούμενης. Δεν απαιτείται, ως εκ τούτου, η επανάληψη των διατυπώσεων δημοσίευσης πρόσκλησης της ΓΣ.
Στην κατόπιν αναβολής ΓΣ μπορούν να μετέχουν και νέοι μέτοχοι, εφόσον τηρηθούν οι σχετικές διατυπώσεις συμμετοχής. Περαιτέρω, δε, προβλέπεται ρητά ότι επί εταιρειών με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά μπορεί να συμμετάσχει στη ΓΣ, είτε αρχική είτε επαναληπτική το πρόσωπο που έχει τη μετοχική ιδιότητα κατά την έναρξη της πέμπτης ημέρας πριν από την ημέρα της αρχικής συνεδρίασης της ΓΣ.
Μη Νόμιμη Απόρριψη (Ή Μερική Ικανοποίηση) Αιτήματος Αναβολής
Σε περίπτωση που το αίτημα αναβολής απορριφθεί (παρότι νομότυπα υπεβλήθη), τόσο οι αποφάσεις του Προέδρου της ΓΣ για την απόρριψη όσο και η ληφθείσα, εν τέλει, απόφαση της ΓΣ είναι ακυρώσιμες. Αντίστοιχα, στην περίπτωση, που το αίτημα της αναβολής ικανοποιήθηκε μερικώς μόνον (ορισμός, λ.χ., της μετ’ αναβολής ΓΣ σε ημερομηνία διαφορετική από την αιτηθείσα), ακυρώσιμη είναι τόσο η απόφαση για την αναβολή όσο και η απόφαση επί του θέματος της ημερήσιας διάταξης.
Η δικαιολογητική βάση της ελαττωματικότητας τόσο της αναβλητικής απόφασης όσο και της ακόλουθης απόφασης της ΓΣ επί του σχετικού, κάθε φορά, θέματος, συνδεέται με την έλλειψη αυτοτέλειας της πρώτης. Η απόφαση της αναβολής δεν έχει αυτοτελή αξία, αφού δεν επιφέρει οποιαδήποτε μεταβολή σε διαχειριστικό ή εταιρικό επίπεδο. Αντλεί, αντίθετα, χρησιμότητα από την επί της ουσίας απόφαση της ΓΣ. Βέβαια, στην περίπτωση που οι μέτοχοι της μειοψηφίας που είχαν αιτηθεί την αναβολή συμμετέχουν αναντίρρητα και ανεπιφύλακτα στην απόφαση της ΓΣ επί του σχετικού θέματος, η παράστασή τους αυτή δικαιολογημένα θα (μπορεί να) ερμηνευθεί ως παραίτηση από το δικαίωμά τους για ακύρωση της σχετικής απόφασης.
Στα δικαιώματα της «μικρής» μειοψηφίας (1/20 του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου ή έως 1/40-εφόσον υφίσταται σχετική καταστατική ρύθμιση) εντάσσεται και το δικαίωμα της αναβολής της λήψης απόφασης της ΓΣ των μετόχων. Το εν λόγω δικαίωμα σκοπό έχει, κατά βάση, την προστασία των δικαιωμάτων της μειοψηφίας και, κατ’ ακολουθίαν, της ίδιας της ΑΕ. Συγχέεται, συχνά-λανθασμένα όμως, με το δικαίωμα αναβολής (και) της συζήτησης επί των συγκεκριμένων θεμάτων. Η αιτούμενη αναβολή, εφόσον ασκείται νομότυπα, είναι υποχρεωτική για τον Πρόεδρο της ΓΣ. Απαιτείται, κατά τούτο, ιδιαίτερη προσοχή καθώς αποκλίσεις από όσα ο νόμος ορίζει οδηγούν σε ακυρωσία (και) της απόφασης της ΓΣ που πρόκειται να ληφθεί επί του επίμαχου θέματος. Αντίστοιχα και επί του δικαιώματος της μειοψηφίας για ονομαστική ψηφοφορία επί συκεκριμένου θέματος της ημερήσιας διάταξης της ΓΣ. Περί αυτού, όμως ,σε επόμενη αρθρογραφία μας.-
Σημ.1: Το παρόν άρθρο με τίτλο «Συλλογικά Δικαιώματα Μειοψηφίας: Δικαίωμα Αναβολής Λήψης Απόφασης ΓΣ» σε πλήρη μορφή.
Σημ.2: Το παρόν άρθρο αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Στην ενότητα αυτή επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο, του νόμου για τις ΑΕ (:ν. 4548/2018)-με business view, πάντα, προσέγγιση.