60 χρόνια από τον θάνατο του «Λιγνού» Σταν Λόρελ

Μία από τις πιο εμβληματικές φιγούρες του κινηματογράφου σε παγκόσμια κλίμακα

- Newsroom

Ένα από τα πλέον αγαπημένα πρόσωπα του κινηματογράφου, που μεγάλωσε γενιές και γενιές και ήταν η πρώτη επαφή των παιδιών με την αθώα ψυχαγωγία, ο Σταν Λόρελ, υπήρξε με τον Όλιβερ Χάρντι, το διασημότερο ντουέτο του σινεμά – στην εποχή τους και στο θέατρο – γνωστό ως «Χοντρός και Λιγνός».

Για όσους έχουν, δυστυχώς, περιοριστεί στα ψηφιακά της Marvel και άλλα νεόκοπα animation, ο Λόρελ ήταν ο «Λιγνός», με το σχολιαστικό, σήμα κατατεθέν, βλέμμα στην κάμερα.

Ο Σταν Λόρελ, έχει φύγει από τούτο τον μάταιο κόσμο εδώ και 60 χρόνια (23 Φεβρουαρίου 1965), αλλά παραμένει μία εμβληματική φιγούρα του παγκόσμιου ψυχαγωγικού κινηματογράφου, ενώ για όσους δεν το γνωρίζουν ήταν και ο ιθύνων νους του λατρευτού διδύμου, ο σεναριογράφος και επιβλέπων στη σκηνοθετική προσέγγιση όλων των σκετς. Ήταν όμως και άλλα πολλά, που αξίζει να γνωρίζουμε, καθώς ακόμη και έναν αιώνα μετά θα αποτελεί, μαζί με τον «αδελφό» Όλιβερ, την καταφυγή στην ανεπιτήδευτη, σχεδόν πάντα οξυδερκή, διασκέδαση.

Από θεατροοικογένεια

Ο Άρθουρ Στάνλεϊ Τζέφερσον, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στις 16 Ιουνίου του 1890 στο Άλβερστον της Αγγλίας. Ο πατέρας του, Άρθουρ Τζέφερσον, ήταν ιμπρεσάριος, ηθοποιός και συγγραφέας, ενώ η μητέρα του ήταν και αυτή ηθοποιός. Από μικρός έκανε τον κλόουν και ανέβηκε στο παλκοσένικο νωρίς, καθώς οι γονείς του ήταν ιδιαίτερα δραστήριοι και γύριζαν όλη τη χώρα για να παίξουν θέατρο. Το 1910 συνεργάστηκε με τον περίφημο θίασο του Φρεντ Κάρνο, όπου, μάλιστα, σε μια περιοδεία στην Αμερική, αντικατέστησε τον Τσάρλι Τσάπλιν.

Ο Τσάπλιν και η πρόληψη

Οι δυο τους συνυπήρξαν καλλιτεχνικά και συγκατοίκησαν, με τον Τσάπλιν να τον αγνοεί στις διηγήσεις του, ενώ ο Λόρελ έλεγε για αυτόν «ο Τσάρλι ήταν, είναι και θα είναι πάντα ο μεγαλύτερος κωμικός στον κόσμο». Γύρω στα 1916 θα εγκαταλείψει το επώνυμο Τζέφερσον, για να επιλέξει το Λόρελ, καθώς το επώνυμό του περιείχε δεκατρία γράμματα και επειδή ήταν προληπτικός, όπως πολλοί συνάδελφοί του, το άλλαξε.

50 ταινίες πριν το θρυλικό ντουέτο

Ξεμένοντας στη Μέκκα του κινηματογράφου, θα αρχίσει να γυρίζει με την Universal πολλές μικρού μήκους ταινίες υποδυόμενος έναν κουτό χαρακτήρα που ονομαζόταν Χίκορι Χίραμ. Πριν συναντηθεί καλλιτεχνικά με τον Όλιβερ Χάρντι, εν αντιθέσει με αυτούς που πιστεύουν ότι γεννήθηκαν ως ντουέτο, είχε προλάβει να πρωταγωνιστήσει σε περισσότερες από 50 ταινίες του βωβού κινηματογράφου. Αυτός, που τους έφερε κοντά, για να δημιουργήσει τον θρύλο τους, ήταν ο δαιμόνιος παραγωγός Χαλ Ρόουτς, έχοντας καταλάβει την αξία που θα έχει το δέσιμό τους, βλέποντάς τους ξεχωριστά πάνω στη σκηνή.

Το ξεκίνημα και η κορύφωση

Το μεγάλο τους ταξίδι στο θέαμα, θα ξεκινήσει το 1921, όπου συναντήθηκαν και στη μεγάλη οθόνη, στο φιλμ «The Lucky Dog», αλλά ως πραγματικό δίδυμο θα παίξουν το 1927 στο απολαυστικό «Φορώντας Παντελόνια στον Φίλιπ», όπου ο Λόρελ υποδύεται έναν νεαρό Σκωτσέζο που έρχεται στην Αμερική και στον θείο του Όλι. Είναι χαρακτηριστικό ότι την ίδια χρονιά θα γυρίσουν 13 ταινίες, τον επόμενο χρόνο 11 και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ‘30 αμέτρητες μικρού μήκους, επί το πλείστον, βουβές ταινίες, προκαλώντας ρωγμές στις κινηματογραφικές αίθουσες από τα γέλια του κοινού. Μετά το 1932 άρχισαν την παραγωγή μεγάλου μήκους και ομιλουσών, ανάμεσα στις οποίες και οι αριστουργηματικές: «Ο Χοντρός και ο Λιγνός Πάνε στον Πόλεμο, «Τα Παιδιά της Ερήμου», «Δυο Εύθυμοι Σκωτσέζοι», «Ο Χοντρός και ο Λιγνός Καουμπόηδες», «Οι Δύο Βλάκες», «Βάρδα Φουρνέλο», «Τα κούτσουρα της Οξφόρδης», «Ο Χοτντρός και ο Λιγνός στα Κάτεργα» και «Beau Hunks».

Ο εγκέφαλος

Μαζί θα γυρίσουν περισσότερες από 100 ταινίες, μάλλον αξεπέραστο ρεκόρ, ενώ, το δημιουργικό πνεύμα ήταν ο Λόρελ, ο οποίος αν και δεν αναφέρθηκε ποτέ ως σκηνοθέτης ή σεναριογράφος των ταινιών τους, ήταν ο εγκέφαλος σε όλα τα στάδια παραγωγής, από τους διαλόγους, τις ατάκες μέχρι και το στήσιμό τους, ενώ ο Χάρντι εκτός από την πληθωρική του εκφραστικότητα έδινε και το τελικό «οκέι», εμπιστευόμενος τη δημιουργικότητα του συνεργάτη και στενού φίλου του.

Σεμινάριο κωμωδίας

Γιατί όμως είχαν αυτή την απήχηση στο κοινό; Πέρα από την εκ διαμέτρου αντίθετη σωματική τους διάπλαση και τη διαφορά χαρακτήρα ήταν και εκείνη η απαράμιλλη εκφραστικότητά τους, ενώ ταυτόχρονα οι ταινίες τους διέθεταν έξοχα σενάρια, ευφυείς ατάκες και ιδιαιτέρως φροντισμένες παραγωγές. Επιπλέον, οι ταινίες τους αποτελούν ακόμη και σήμερα σεμινάρια του σωστού συγχρονισμού στην κωμωδία, του πανδαιμόνιου όταν συναντιούνται δύο τόσο ανεξάντλητα ταλέντα, τα οποία μπορούσαν να δημιουργήσουν παράλογες καταστάσεις από το τίποτα, από το δέσιμο των κορδονιών σε ένα παπούτσι...

Σκοπός το γέλιο

Μοναδικός σκοπός τους, σε δύσκολες εποχές, όπου το σινεμά ή το θέατρο ήταν οι μοναδικές μορφές διασκέδασης για τον λαό, ήταν να χαρίσουν το γέλιο. Οι μέθοδοι και η τεχνική τους είχαν στοιχεία από τους κλόουν, το χιούμορ τους και τα καταιγιστικά εναλλασσόμενα γκαγκ, έκαναν τα παιδιά, όλων των ηλικιών, από τεσσάρων έως 104 χρόνων, να ξεκαρδίζονται από τις γκάφες τους, την αθωότητά τους, αλλά και από τις ατάκες, που πολλές φορές αναδείκνυαν έναν ανθρωπισμό, μία αγάπη για τους καταφρονεμένους.

Τουρτοπόλεμος

Οι κωμωδίες τους απλές, σχεδόν απλοϊκές, σε δράση, μετατρέπονταν σε πανηγύρι διασκέδασης από τις συνεχείς ανατροπές των καταστάσεων. Άτολμοι και γκαφατζήδες, παρά το σοβαροφανές ύφος τους, γινόντουσαν ήρωες απρόβλεπτων χαοτικών καταστάσεων, καθώς η άποψη του Λόρελ ήταν ότι «αν πρόκειται να γυρίσουμε μία ταινία με τουρτοπόλεμο, ας χρησιμοποιήσουμε τόσο πολλές τούρτες ώστε να μη μείνει χώρος για παρόμοια ταινία στην ιστορία του κινηματογράφου».

Η απώλεια του Όλι

Η πορεία του «Χοντρού και Λιγνού» τερματίστηκε το 1950, πολύ πριν αποβιώσει πρόωρα ο Χάρντι, με την ταινία «Οι Νέοι Ροβινσώνες», καθώς είχαν αρχίσει, έπειτα από τριάντα χρόνια καλλιτεχνικής συνύπαρξης, να αισθάνονται την κόπωση. Βεβαίως ήρθε και η σοβαρή πάθηση του Χάρντι, που πλήγωσε ανεπανόρθωτα τον Λόρελ (αποφάσισε να μην ανέβει ποτέ ξανά στη σκηνή ή να παίξει στο σινεμά), ο οποίος θα πει μετά τον θάνατό του συμπρωταγωνιστή του «ο Όλι ήταν σαν αδελφός μου. Νιώθαμε ο ένας τον άλλον, αν και δεν κάναμε συχνά παρέα έξω από τα πλατό. Η ζωή του έξω από το στούντιο ήταν αφιερωμένη στα σπορ και κυρίως στο γκολφ, που λάτρευε. Η δική μου ζωή, ήταν δουλειά και τίποτα άλλο. Μου άρεσε να παρακολουθώ την ταινία σε όλα τα στάδια της παραγωγής. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι δεν μαλώσαμε ποτέ».

Γαλήνιο φινάλε

Το τέλος, θα τον βρει γαλήνιο να κάνει πλάκα με μία νοσοκόμα, έπειτα από τα αλλεπάλληλα εγκεφαλικά που τον είχαν χτυπήσει ανεπανόρθωτα την υγεία του. Ο Λόρελ, που παντρεύτηκε τέσσερις φορές και απέκτησε δυο παιδιά, αλλά είχε και ακόμη πολλές σχέσεις, θα κηδευτεί λίγες ημέρες μετά στο κοιμητήριο του Forest Lawn στο Χόλιγουντ, με τον Μπάστερ Κίτον να δηλώνει συγκινημένος ότι «ο Τσάπλιν δεν ήταν ο πιο αστείος. Δεν ήμουν ο πιο αστείος, αυτός ο άνθρωπος ήταν ο πιο αστείος».

Δύο αστεροειδείς, οι 2865 και 2866 ονομάστηκαν «Λόρελ» και «Χάρντι» στη μνήμη των Σταν Λόρελ και Όλιβερ Χάρντι. Αλλά πραγματικά δεν χρειάζεται να πάμε τόσο μακριά, αφού θα τους έχουμε πάντα δίπλα μας, στις οθόνες μας, στη μνήμη μας, να μας θυμίζουν τη μεγάλη τέχνη της κωμωδίας, να μας χαρίζουν για πάντα το γέλιο, που έχουμε τόση ανάγκη.

Loader