Βαρόμετρο ΕΒΕΘ: «Πονοκέφαλος» η ακρίβεια για τους καταναλωτές και η έλλειψη προσωπικού για τις επιχειρήσεις

- Newsroom

Εικόνα σταθεροποίησης σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο, αλλά με σημαντικές, επίμονες ανησυχίες να παραμένουν, κυρίως όσον αφορά την ακρίβεια για τους καταναλωτές και το λειτουργικό κόστος και την έλλειψη προσωπικού για τις επιχειρήσεις, καταγράφουν τα αποτελέσματα του «Βαρόμετρου ΕΒΕΘ», της περιοδικής έρευνας Οικονομικής Συγκυρίας που αποτυπώνει το κλίμα μεταξύ καταναλωτών και επιχειρήσεων στον Νομό Θεσσαλονίκης. Η έρευνα διεξήχθη το δεύτερο 15νθήμερο του Μαρτίου 2025 από την εταιρεία Palmos Analysis σε δείγμα 800 επιχειρήσεων και 700 καταναλωτών.

Καταναλωτική Εμπιστοσύνη: Ελαφρά Βελτίωση Αλλά Επίμονη Απαισιοδοξία

Ο Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης στο Νομό Θεσσαλονίκης παρουσίασε μικρή βελτίωση, διαμορφούμενος στις -31 μονάδες, έναντι -35 μονάδων τον Σεπτέμβριο του 2024. Παρά την ελαφρά αυτή άνοδο, οι καταναλωτές εξακολουθούν να διακατέχονται από απαισιοδοξία. Η στασιμότητα που παρατηρείται από τις αρχές του 2023 οφείλεται κυρίως στην παγιωμένη αίσθηση ακρίβειας στο ρεύμα και την ενέργεια. Το 60% των νοικοκυριών χαρακτηρίζει τους λογαριασμούς ρεύματος υψηλούς και δυσκολεύεται στην αποπληρωμή τους (σταθερό ποσοστό σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2024), ενώ αντίστοιχο ποσοστό (58%) δηλώνεται και για τους λογαριασμούς θέρμανσης.

Παράλληλα, ανακάμπτει ο προβληματισμός για περαιτέρω αύξηση των τιμών το επόμενο δωδεκάμηνο (δείκτης στο +32), συμβάλλοντας στη διατήρηση της οικονομικής ανασφάλειας. Μειώνεται, ωστόσο, ελαφρώς η απαισιοδοξία για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού (43% προβλέπουν επιδείνωση, από 50% προηγουμένως). Θετικότερες, αν και συγκρατημένες, είναι οι εκτιμήσεις για την ανεργία, με το 20% να αναμένει μείωση (έναντι 17% τον Σεπτέμβριο 2024).

Επιχειρηματικό Κλίμα: Μεικτές Τάσεις στους Διάφορους Κλάδους

Το επιχειρηματικό κλίμα παρουσιάζει μεικτή εικόνα, με διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον τομέα δραστηριότητας:

• Βιομηχανία: Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών υποχώρησε ελαφρά στις -5 μονάδες (από -3). Καταγράφεται επιδείνωση στις εκτιμήσεις για την παραγωγή του τελευταίου εξαμήνου, αλλά σταθεροποίηση των προσδοκιών για το επόμενο. Σημαντική επιδείνωση παρατηρείται στις εκτιμήσεις για τις εξαγωγές (+14 από +30), πιθανώς αντικατοπτρίζοντας ανησυχίες για εξωτερικούς παράγοντες όπως οι δασμοί. Οι κυριότεροι περιοριστικοί παράγοντες παραμένουν οι χρηματοοικονομικοί περιορισμοί (44%) και η έλλειψη εργατικού δυναμικού (40%).
• Υπηρεσίες: Ο δείκτης παραμένει σε θετικό έδαφος (+15), αν και χαμηλότερα από το προηγούμενο εξάμηνο (+20). Ενώ η τρέχουσα κατάσταση αξιολογείται αρνητικότερα, οι προσδοκίες για τη ζήτηση (+32) και την απασχόληση (+18) το επόμενο εξάμηνο είναι ιδιαίτερα θετικές, με τον δείκτη απασχόλησης να φτάνει στο υψηλότερο επίπεδο ιστορικά.
• Λιανικό Εμπόριο: Ο δείκτης κατέγραψε σημαντική πτώση και πέρασε σε αρνητικό έδαφος (-7 από +1). Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην απότομη επιδείνωση της αποτίμησης των πωλήσεων του προηγούμενου εξαμήνου (-32 από +1). Ωστόσο, οι προσδοκίες για τις πωλήσεις (+19 από +3) και τις παραγγελίες (+5 από -13) το επόμενο εξάμηνο ενισχύονται σημαντικά.
• Κατασκευές: Ο δείκτης παραμένει σε θετικό έδαφος (+6), ελαφρώς χαμηλότερα από το +9 του Σεπτεμβρίου 2024, αλλά κοντά στα υψηλότερα ιστορικά επίπεδα. Οι εκτιμήσεις για την δραστηριότητα του προηγούμενου εξαμήνου παραμένουν υψηλές (+26). Η έλλειψη εργατικού δυναμικού αναδεικνύεται πλέον κυρίαρχος περιοριστικός παράγοντας, καθώς αναφέρεται από το 71% των επιχειρήσεων του κλάδου (έναντι 59% προηγουμένως).

Βασικές Προκλήσεις και Ad Hoc Ευρήματα

Πέρα από τις επιμέρους τάσεις, η έρευνα αναδεικνύει οριζόντια ζητήματα. Για τις επιχειρήσεις, το υψηλό κόστος φορολογίας παραμένει το Νο 1 πρόβλημα (44%), ακολουθούμενο από το κόστος ενέργειας/καυσίμων (29%), το κόστος πρώτων υλών (23%) και τη γραφειοκρατία (17%). Αξιοσημείωτη είναι η αυξανόμενη αναφορά στο υψηλό εργατικό κόστος (22% συνολικά) και η κυριαρχία της έλλειψης εργατικού δυναμικού ως βασικού εμποδίου, ιδίως στις κατασκευές και τη βιομηχανία.

Η έρευνα περιλάμβανε και ad hoc ερωτήσεις:

• Μετρό Θεσσαλονίκης: Περίπου 1 στους 3 κατοίκους (32%) το χρησιμοποιεί (με ποσοστό 48% στους κατοίκους του Δήμου Θεσσαλονίκης και 63% στις ηλικίες 16-29), ενώ υψηλή ικανοποίηση από τη χρήση του δηλώνει το 65% («Πολύ» ή «Αρκετά»). Η λειτουργία του έχει οδηγήσει το 16% να χρησιμοποιεί λιγότερο το ΙΧ και άλλο 16% λιγότερο τα λεωφορεία. Οι επιχειρήσεις έχουν ανάμεικτες απόψεις για τον αντίκτυπό του στις αγορές (34% θεωρεί ότι ενίσχυσε το κέντρο αλλά αποδυνάμωσε τις περιφερειακές).
• FlyOver: Οι αρνητικές επιπτώσεις από τις εργασίες κατασκευής γίνονται λιγότερο αισθητές, ένδειξη προσαρμογής. Το 39% των καταναλωτών (από 45%) και το 47% των επιχειρήσεων (σημαντική μείωση κατά 26 μονάδες) αναφέρουν αρνητικό αντίκτυπο.
• Επενδυτικά Προγράμματα: Το 29% των επιχειρήσεων συμμετείχε σε επιχορηγούμενα προγράμματα την τελευταία 5ετία, με το 64% να δηλώνει «Πολύ» ή «Αρκετά» ικανοποιημένο. Ωστόσο, το 63% των επιχειρήσεων προτιμά τα έμμεσα φορολογικά κίνητρα έναντι των άμεσων επιχορηγήσεων (29%).

Συμπερασματικάτο Βαρόμετρο του Μαρτίου 2025 δείχνει μια οικονομία στη Θεσσαλονίκη που προσπαθεί να βρει σταθερό έδαφος, αλλά αντιμετωπίζει σημαντικές και επίμονες προκλήσεις. Η ακρίβεια συνεχίζει να πιέζει τα νοικοκυριά, ενώ οι επιχειρήσεις παλεύουν με το υψηλό λειτουργικό κόστος και την ολοένα και πιο έντονη έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού. Παράλληλα, διαφαίνεται μια προσαρμοστικότητα στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται από μεγάλα έργα υποδομής.

Δείτε ολόκληρη την έρευνα ΕΔΩ