Ελπιδοφόρες αναπτυξιακές προοπτικές διανοίγονται για την Θεσσαλονίκη και τη Βόρεια Ελλάδα εφόσον ωριμάσει επαρκώς και μπει στις ράγες της υλοποίησης το εγχείρημα της αξιοποίησης του πρώην στρατοπέδου Γκόνου.
Τα σχέδια για την δημιουργία logistic center θα προσδίδουν στην περιοχή, πέρα από προστιθέμενη αξία και απτά οικονομικά οφέλη, ισχυρό γεωστρατηγικό αποτύπωμα με τις τοπικές επιχειρήσεις να έχουν την ευκαιρία να απλώσουν τα δίχτυα τους σε νέες αγορές για να διαθέσουν τα προϊόντα τους.
Στο πλαίσιο αυτό, μαγνήτη για μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους αποτελεί το logistic center στον Γκόνο με το ενδιαφέρον (στο αρχικό στάδιο των μη δεσμευτικών προσφορών) για το project να είναι ισχυρό, στον διαγωνισμό που τρέχει η μονάδα των συμβάσεων στρατηγικής σημασίας (PPF) του ΤΑΙΠΕΔ.
Το ύψος της επένδυσης ανάλογα με το μείγμα χρήσεων logistics και μεταποίησης που θα επιλεγεί υπολογίζεται μεταξύ 200 και 260 εκατ. ευρώ, ενδεχομένως να αγγίξει και τα 300 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται πως ενδιαφέρον για το έργο, σε πρώτη φάση, εκδήλωσαν τα εξής σχήματα:
1. Ένωση GoldairCargo - Aktor Όμιλος Εταιρειών.
2. Ένωση Νομικών Προσώπων TRADELOGISTICSAEBE - ΙΝΤΕΡΚΑΤ Α.Ε.
3. ΝΟΒΑΛ ΠΡΟΠΕΡΤΥ Ανώνυμη Εταιρεία Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία.
4. Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης Α.Ε.
Bαρόμετρο ο ΟΛΘ
Δεν θεωρείται πάντως δεδομένο πως όσοι εκδήλωσαν αρχικό ενδιαφέρον θα υποβάλουν και δεσμευτικές προσφορές, με την στάση του ΟΛΘ, ειδικά μετά και τις τελευταίες εξελίξεις με την πρόταση εξαγοράς του 21% από τους Ντρέιφους, τους Γαλλοελβετούς κροίσους των αγροδιατροφικών προϊόντων, να είναι καθοριστική.
Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης εκτιμάται πως θα διεκδικήσει σθεναρά τον Γκόνο μέχρι τέλους, «χτίζοντας» την δικιά του εφοδιαστική αλυσίδα καθώς έχει στα σκαριά logistic center μέσα στον χώρο του λιμανιού, συνδέεται σιδηροδρομικά με Σερβία, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία ενώ στις ράγες έχει μπει και η επέκταση του έκτου προβλήτα (θα αναβαθμίσει πολλαπλά τον λιμένα) με το Προεδρικό Διάταγμα να αναμένεται μέσα στο α’εξάμηνο του 2025.
Παράλληλα, ο ΟΛΘ έχει αποκτήσει το λιμάνι του Βόλου (η Goldair που επίσης διεκδικεί τον Γκόνο έχει κινηθεί δικαστικά με την απόφαση να εκκρεμεί), διευρύνοντας το αποτύπωμά του στις εμπορευματικές μεταφορές.
Σε κάθε περίπτωση, εκτιμάται πως όποιος κι αν ανακηρυχτεί ανάδοχος θα αναζητήσει συμπράξεις και συμμαχίες με τον ΟΛΘ για να ισχυροποιήσει την παρουσία του στις εμπορευματικές μεταφορές και να ανοίξει διαύλους με μεγάλες αγορές στις οποίες έχει ήδη ρίξει… άγκυρα το λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Ο χάρτης των επόμενων βημάτων με ορίζοντα… το 2030
H Α’ φάση του διαγωνισμού θα ολοκληρωθεί με την αξιολόγηση των υποβληθέντων φακέλων εκδήλωσης ενδιαφέροντος και την προεπιλογή των υποψήφιων που θα συνεχίσουν στη Β’ φάση, η οποία αποτελείται από τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου και την υποβολή δεσμευτικών προσφορών.
Ρεαλιστικός στόχος είναι να ολοκληρωθεί ο ανταγωνιστικός διάλογος εντός του 2025 ούτως ώστε μέχρι το 2026 να έχει ανακηρυχτεί ο ανάδοχος, στη συνέχεια, το αργότερο το 2027 να ξεκινήσουν τα έργα (ανάλογα και με το ποια χρήση θα επιλέξει ο ιδιώτης για τον Γκόνο) και στο τέλος της δεκαετίας (το 2030) να έχει πάρει σάρκα και οστά η επιχείρηση «logistic center στον Γκόνο», μετά από φαγούρα και κωλυσιεργίες χρόνων.
Βέβαια, το παραπάνω χρονοδιάγραμμα βέβαια μπορεί ανά πάσα στιγμή να ανατραπεί με δεδομένο πως μιλάμε για έργο που εμπλέκεται το ελληνικό κράτος ενώ πρόσθετος παράγοντας που… τρομάζει είναι πως μιλάμε για ένα σύνθετο και απαιτητικό εγχείρημα που αφορά την… πρωτεύουσα των καθυστερήσεων όταν έχουμε να κάνουμε έργα υποδομών, τη Θεσσαλονίκη. Επιπλέον, ενδεχόμενες δικαστικές προσφυγές από τους «χαμένους» του διαγωνισμού μπορεί να θέσουν εκτός τροχιάς το χρονοδιάγραμμα.
«Πόλος συνδυασμένων μεταφορών η Ελλάδα»
«Μέχρι στιγμής πάμε αρκετά γρήγορα, το έργο ωριμάζει με ικανοποιητικούς ρυθμούς, επενδυτικό ενδιαφέρον υπάρχει και είναι έντονο, αυτή τη στιγμή είμαστε στη φάση αξιολόγησης των προσφορών και στη συνέχεια θα περάσουμε στον ανταγωνιστικό διάλογο. Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι πως ο Γκόνος σε συνδυασμό με το επιχειρηματικό πάρκο στη Φυλή που τρέχει θα καταστήσουν την Ελλάδα ισχυρό εμπορευματικό πόλο συνδυασμένων μεταφορών (εφόσον αναβαθμιστεί και το σιδηροδρομικό δίκτυο) ενώ θα μειώσουν και την κυκλοφοριακή επιβάρυνση στα μεγάλα αστικά κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, συμβάλλοντας και στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος», επισημαίνουν πηγές του ΤΑΙΠΕΔ στη «ΜτΚ».
Ο προτιμητέος επενδυτής θα αναλάβει για τουλάχιστον 30 έτη τη χρηματοδότηση, τον σχεδιασμό, την αδειοδότηση, ανάπτυξη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του επιχειρηματικού πάρκου στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου, συνολικής έκτασης 672.000 τ.μ..
Ευρώπη - Ασία… μέσω Θεσσαλονίκης
Η κατασκευή και λειτουργία επιχειρηματικού πάρκου στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου με επίκεντρο την εφοδιαστική αλυσίδα και τα logistics θα αναδείξει τη Θεσσαλονίκη σε πύλη εμπορευματικών μεταφορών διεθνούς εμβέλειας.
Ειδικότερα, αναμένεται να διευρύνει το αποτύπωμα της ελληνικής αγοράς στα Βαλκάνια και να καταστήσει τη Θεσσαλονίκη και γενικότερα τη Βόρεια Ελλάδα, ως hub για logistics και διαμεταφορές υπερεθνικού βεληνεκούς, μέσα σε ένα ευμετάβλητο σκηνικό παγκόσμιας αστάθειας, με πολλαπλά οφέλη για το σύνολο της εθνικής οικονομίας.
Το πρώην στρατόπεδο Γκόνου επιφανείας 672 στρεμμάτων, βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, σε μία ευρύτερη περιοχή, όπου δραστηριοποιούνται όλοι οι κλάδοι της επιχειρηματικότητας πλησίον ενός εκτεταμένου δικτύου συνδυασμένων μεταφορών.
Το ακίνητο, ιδιοκτησίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το οποίο έχει παραχωρηθεί κατά χρήση στη ΓΑΙΑΟΣΕ διαθέτει «ηγετική» θέση αφενός λόγω του μεγέθους του και αφετέρου λόγω της άμεσης σύνδεσης και εγγύτητας με συνδυασμένες μεταφορές.
Μετά από χρόνια φαγούρας και πλείστες προσπάθειες αξιοποίησης που στέφθηκαν από πλήρη… αποτυχία, οι συνθήκες πλέον ωριμάζουν για να εισέλθει η επένδυση στις ράγες της υλοποίησης.
Εφόσον αυτό γίνει πραγματικότητα, η Θεσσαλονίκη θα εξελιχτεί σε παίκτη - βαρόμετρο για το διεθνές εμπόριο, ανοίγοντας διάπλατα τους αναπτυξιακούς ορίζοντες της Βόρειας Ελλάδας, η οποία μπορεί να μετατραπεί σε γέφυρα εισόδου που θα ενώσει την Ευρώπη με μεγάλες αγορές και οικονομικές υπερδυνάμεις, όπως η Σαουδική Αραβία, τα Εμιράτα και η Ινδία οι οποίες αναζητούν «εύκολες» διόδους για να στέλνουν τα προϊόντα τους στην ευρωπαϊκή αγορά.
Εμπορευματική δίοδος
Παράλληλα, μέσω των συνεργειών που αναμένεται να αναπτυχθούν στην περιοχή από την ανάπτυξη του πρώην στρατοπέδου, θα τονωθεί σε σημαντικό βαθμό το εξαγωγικό προφίλ της Θεσσαλονίκης ώστε να καταστεί εμπορευματικός κόμβος της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, την ώρα που θα ανοίξουν πάνω από 3.000 νέες θέσεις εργασίας.
Συνδυαστικά με την δημιουργία αντίστοιχου κέντρου στην Αττική στην περιοχή της Φυλής με αντίστοιχες υποδομές και συνδέσεις, η Ελλάδα δύναται να μετατραπεί σε εμπορευματικό σταυροδρόμι για την μεταφορά προϊόντων στις αγορές της Ευρώπης
Υπό αυτό το πρίσμα, η δημιουργία ενός σύγχρονου διεθνούς μεταφορικού συστήματος συνδυασμένων εμπορευματικών μεταφορών, η ανάπτυξη των εθνικών εμπορευματικών μεταφορών – logistics και η ενίσχυση της εξωστρέφειας της εθνικής οικονομίας περιλαμβάνονται μεταξύ των παράπλευρων ωφελειών, εφόσον στεφθεί με επιτυχία η επένδυση στον Γκόνο.
ΟΛΘ, Γκόνος, συγκοινωνούντα… επενδυτικά δοχεία
Πολλοί αναρωτιούνται τι γυρεύουν οι δισεκατομμυριούχοι Ντρέιφους στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Μέρος της απάντησης ίσως κρύβεται και στον Γκόνο. Με δεδομένη την νευραλγική θέση και την τεράστια γεωστρατηγική σημασία του λιμανιού, αν προσθέσουμε στον καμβά και την αξιοποίηση του πρώην στρατοπέδου Γκόνου σαν logistic center (με τον ΟΛΘ κομβικό παίκτη), την επέκταση του έκτου προβλήτα, τη ζωηρή κινητικότητα που παρατηρείται για logistics στη Θεσσαλονίκη και την κατοχή από τον ΟΛΘ του λιμανιού του Βόλου (απομένει βέβαια και η δικαστική επικύρωση) σχηματίζεται σιγά-σιγά το τοπίο που ίσως εξηγεί και το τι «διέκριναν» οι Ντρέιφους στη Θεσσαλονίκη και θέλουν να επενδύσουν 57 εκατ. ευρώ στο λιμάνι.
Η λογική λέει πως ένας πολυεθνικός κολοσσός με πρωταγωνιστικό ρόλο στην εμπορία αγροδιατροφικών προϊόντων και ετήσιους τζίρους πάνω από 50 δισ. ευρώ θα θελήσει να διεκδικήσει πιο ενεργό ρόλο στη διοίκηση του ΟΛΘ, χρησιμοποιώντας το λιμάνι (και πολύ περισσότερο ένα logistic center κοντά στο λιμάνι) για τη διακίνηση των προϊόντων του στην Ευρώπη. Ο όμιλος ήδη έχει παρουσία σε Ευρώπη, Αφρική, Ασία.
Τα 5 σημεία – κλειδιά
1)Πιο κοντά από κάθε άλλη φορά είναι η δημιουργία κέντρου logistics στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου, η οποία θα προσδώσει τεράστια αναπτυξιακή δυναμική στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας.
2)Η στάση του ΟΛΘ όταν έρθει η ώρα της υποβολής δεσμευτικών προσφορών θα είναι καθοριστική για την εξέλιξη του εγχειρήματος.
3)Η πρόταση των κροίσων Ντρέιφους για την απόκτηση του 21% του ΟΛΘ μπορεί να «κουμπώσει» με την προοπτική της δημιουργίας μίας μίνι εφοδιαστικής αλυσίδας που θα τροφοδοτεί την Νοτιοανατολική Ευρώπη και όχι μόνο.
4)Οι ορίζοντες των τοπικών επιχειρήσεων διευρύνονται εφόσον τελεσφορήσει η επένδυση καθώς μπορούν να «ανοιχτούν» σε νέες αγορές.
5)Ο μεγαλόπνοος στόχος της Θεσσαλονίκης, να αποτελέσει έναν κομβικό μεταφορικό δίαυλο διεθνούς εμβέλειας έρχεται πιο κοντά αλλά με δεδομένο το… κακόφημο παρελθόν της όταν μιλάμε για έργα υποδομής, καλό θα είναι να κρατάμε μικρό καλάθι.
Λιμάνι, Streem Global, Dimand στο χορό των logistics
Η «μόδα» των logistics δεν αφορά μόνο το στρατόπεδο Γκόνου, καθώς εταιρείες με υπολογίσιμο εκτόπισμα επιλέγουν τη Θεσσαλονίκη για να αναπτύξουν αποθηκευτικούς χώρους.
Ο κλάδος των logistics συνεισφέρει με 23,5 δισ. ευρώ (11,4%) στο ελληνικό ΑΕΠ και με 12,4 δισ. στην Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία. 5,5% του συνολικού εργατικού δυναμικού της Ελλάδας εργάζεται στον κλάδο των μεταφορών και της αποθήκευσης.
Η Streem Global επενδύει στη Σίνδο με το βλέμμα στην Κεντρική Ευρώπη
Πρόσφατα, στην εξαγορά σύγχρονης εγκατάστασης logistics στη Βόρεια Ελλάδα προχώρησε η Streem Global AE, στο πλαίσιο του σχεδίου ανάπτυξης που υλοποιεί, ενδυναμώνοντας την ηγετική της θέση στον κλάδο logistics στη ΝΑ Ευρώπη, βάζοντας ένα ακόμα λιθαράκι στο επενδυτικό παζλ στον κλάδο των μεγάλων αποθηκευτικών χώρων.
Ειδικότερα, η Streem Global AE προχώρησε στην απόκτηση σύγχρονης εγκατάστασης logistics στη ΒΙΠΕ Σίνδου, τη μεγαλύτερη βιομηχανική περιοχή στην Ελλάδα, με επιφάνεια 33.000 τ.μ., σε οικόπεδο 60.000 τ.μ. κοντά στο Καλοχώρι, το δεύτερο μεγαλύτερο βιομηχανικό κόμβο της περιοχής. Το σημείο είναι σε στρατηγική θέση, δίπλα στον αυτοκινητόδρομο Αθηνών-Θεσσαλονίκης και 12 χλμ. από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για ένα logistics hub με σύγχρονες υποδομές και διάταξη που φιλοξενεί χύδην και παλετοποιημένα φορτία διασφαλίζοντας υψηλή λειτουργική απόδοση και παραγωγικότητα.
Και η Dimand στο παιχνίδι
Logistics center… πρώτης κατηγορίας πρόκειται να αναπτύξει, σε δύο φάσεις, η DIMAND, στο μεγάλο ακίνητο του πρώην εργοστασίου της Βαλκάν Εξπόρτ, στον Άγιο Αθανάσιο Θεσσαλονίκης και σε περιοχή που βρίσκεται πολύ κοντά στη ΒΙΠΕ Σίνδου. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, πρόκειται να δημιουργηθεί ένα κόμβος logistics, o oποίος θα ξεπερνάει τις 110.000 τ.μ., μία επένδυση της τάξης των 160 εκατ. ευρώ.
Πλώρη για κέντρο logistics χαράσσει το λιμάνι
Διακηρυγμένος στόχος του λιμένα Θεσσαλονίκης είναι να εξελιχθεί στον μεγαλύτερο των Βαλκανίων. Άλλωστε, ο ΟΛΘ είναι ο μεγαλύτερος λιμένας στην Ελλάδα σε διακίνηση συμβατικού/χύδην φορτίου, αποτελεί την κύρια θαλάσσια πύλη και βάση εφοδιαστικής για την Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στην εξωστρέφεια της χώρας, λόγω της στρατηγικής τοποθεσίας του, κοντά στα μεγάλα διευρωπαϊκά δίκτυα αυτοκινητοδρόμων και σιδηροδρόμων.
Αν και η πρόοδος στο πονεμένο έργο της επέκτασης του έκτου προβλήτα είναι το ζήτημα που καίει αυτή την περίοδο, στο επενδυτικό πλάνο της εταιρείας βάσει του masterplan που έχει κατατεθεί περιλαμβάνεται και η κατασκευή νέου logistics center έως 60.000 τ.μ. στη βάση του έκτου προβλήτα, με εκτιμώμενο κόστος περίπου 30 εκατ. ευρώ.
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 02.02.2025
