Η κοινή γνώμη, σε μεγάλο βαθμό, δεν γνώριζε το ξυλόλιο ως ουσία πριν το δυστύχημα των Τεμπών. Το γνώριζαν όσοι ασχολούνται με χρώματα και βερνίκια, καθώς χρησιμοποιείται σε αυτή τη βιομηχανία, αλλά και όσοι ασχολούνται με τα λαθραία καύσιμα, αφού αποτελεί την «χρυσή» ουσία για να πολλαπλασιάζουν ποσότητες και κέρδη.
Από τη στιγμή, όμως, που το ξυλόλιο μπήκε στο μικροσκόπιο ως η βασική ύποπτη ουσία για το μεγάλο μανιτάρι φωτιάς μετά τη σύγκρουση των δύο τρένων στα Τέμπη, με αποτέλεσμα να σκορπίσει τον θάνατο και να χάσουν τη ζωή τους άνθρωποι που ίσως θα επιβίωναν της ίδιας της σύγκρουσης, άρχισε να γίνεται ευρύτερα γνωστό για τις ιδιότητές του σε «μαύρες» μπίζνες.
Συγκεκριμένα, όπως επιβεβαιώνουν επαγγελματίες στον χώρο των καυσίμων, το ξυλόλιο είναι ο πιο διαδεδομένος διαλύτης για τη νοθεία υγρών καυσίμων και συνήθως εισέρχεται στη χώρα μας από τη Βουλγαρία. Πρόκειται για μία οργανική ένωση που ανήκει στην ομάδα των αρωματικών υδρογονανθράκων και αποτελεί βασικό συστατικό σε διάφορα χημικά προϊόντα και διαλύτες. Μάλιστα, όπως λένε οι ειδικοί, η χρήση του απαιτεί προσοχή λόγω της τοξικότητάς του και μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά ή δερματικά ερεθίσματα και σε υψηλές συγκεντρώσεις μπορεί να είναι επικίνδυνο για την υγεία.
Πώς πολλαπλασιάζει τα καύσιμα
Η προσθήκη ξυλολίου στη βενζίνη ή το πετρέλαιο αυξάνει τον όγκο του καυσίμου, χωρίς να προσφέρει όμως πραγματική ενεργειακή αξία ή καύση. Δηλαδή, μπορούν να τριπλασιάζουν την ποσότητα σε λίτρα και τόνους, χωρίς όμως να προσφέρουν τις απαιτούμενες επιδόσεις ως καύσιμα στα οχήματα των καταναλωτών. Με αυτόν τον τρόπο, όμως, οι έμποροι μπορούν να «πουλήσουν» περισσότερο καύσιμο από αυτό που έχουν στην πραγματικότητα.
Οι καλά γνώστες της αγοράς καυσίμων, μιλώντας για το ξυλόλιο, κάνουν λόγο για τη «χρυσή» ουσία που αποτέλεσε τη μεγάλη ανακάλυψη για τη νοθεία. Για τουλάχιστον δύο δεκαετίες, λένε άνθρωποι του χώρου στη «ΜτΚ», εισάγονται διαλύτες από τη Βουλγαρία και στη συνέχεια γίνεται η πρόσμειξη στη χώρα μας. «Η ποσότητα του διαλύτη που χρησιμοποιούν είναι συνήθως το 30% της συνολικής ποσότητας του νοθευμένου καυσίμου, ώστε να μην εντοπίζεται εύκολα σε έλεγχο των αρμόδιων Αρχών. Ωστόσο, αυτό τους αρκεί για να διπλασιάζουν και να τριπλασιάζουν την ποσότητα», αναφέρει στη «ΜτΚ» άνθρωπος του κλάδου.
«Για παράδειγμα, αν πουλούσαν τον τόνο 100 ευρώ, βάζοντας διαλύτες και πολλαπλασιάζοντας την ποσότητα, το πουλάνε 2.000 ευρώ. Μιλάμε για τόσο μεγάλη διαφορά», λέει ενδεικτικά άνθρωπος καλά πληροφορημένος στον χώρο των καυσίμων. Εκτιμάται πως οι έμποροι λαθραίων καυσίμων κερδίζουν, κατά μέσο όρο, 85.000 ευρώ στους 50 τόνους λαθραίων καυσίμων.
Οι επαγγελματίες του κλάδου εκτιμούν ότι στη χώρα υπάρχουν σε διάφορα σημεία δεξαμενές όπου «παράγονται» τα νοθευμένα καύσιμα. «Φέρνουν τους διαλύτες από το εξωτερικό και τα αναμιγνύουν με τη βενζίνη, για να αυξηθεί η ποσότητα. Δηλαδή, κάποιος που ανεφοδιάζει με νοθευμένη βενζίνη και δίνει 20 ευρώ, τα 15 θα είναι πραγματικό καύσιμο και τα υπόλοιπα θα είναι διαλύτες», εξηγεί άλλος επαγγελματίας του κλάδου. «Έχουν δεξαμενές που κάνουν την ανάμειξη. Εκτός από ξυλόλιο, βάζουν ακόμα και νέφτι», συμπληρώνει.
Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με σιγουριά πόσο κοστίζει το ξυλόλιο στους λαθρέμπορους καυσίμων. Ωστόσο, η τιμή της ουσίας μπορεί να κυμαίνεται γύρω στα 2-4 ευρώ ανά λίτρο για μικρές ποσότητες που προορίζονται για βιομηχανική χρήση (χρώματα, παραγωγή πλαστικών, κόλλες). Σε κάθε περίπτωση, θεωρείται βέβαιο ότι σε μεγάλες ποσότητες η τιμή μπορεί να είναι χαμηλότερη.
Τι γίνεται με τους ελέγχους
Οι επαγγελματίες στον χώρο των καυσίμων, μιλώντας στη «ΜτΚ», δείχνουν ότι πιστεύουν σε «στημένους» ελέγχους. Ανά διαστήματα αποκαλύπτονται κυκλώματα που συνδέονται με την Greek Mafia, πολιτικούς παράγοντες αλλά και υψηλόβαθμα στελέχη της ΕΛΑΣ. Γι’ αυτόν τον λόγο, πιστεύουν ότι οι έλεγχοι είναι επιλεκτικοί και στοχευμένοι τις περισσότερες φορές. «Όλοι ξέρουν ότι οι διαλύτες αυτοί περνούν από τα σύνορα. Μπορεί να γίνονται και επίσημα οι εισαγωγές με έγγραφα και δικαιολογητικά, καθώς μπορεί να τα δηλώσουν για βιομηχανίες χρωμάτων κ.τ.λ. Αυτό όμως που πρέπει να ελέγχουν οι Αρχές είναι οι ποσότητες στα βυτία. Πόσους διαλύτες χρειάζεται η εταιρεία, πόσους παραγγέλνει, πόσους έχει το βυτίο τελικά και όσα απομένουν να δουν που πάνε», λέει στη «ΜτΚ» άνθρωπος που ασχολείται με πρατήρια καυσίμων. Όσο για τους ελέγχους που γίνονται σε πρατήρια, επαγγελματίες εκτιμούν ότι είναι «η κορυφή του παγόβουνου και ότι δεν ‘χτυπούν’ στην πηγή της λαθροδιακίνησης».
Τι προκαλούν οι διαλύτες
Η παρουσία του ξυλολίου σε καύσιμα μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα στον κινητήρα του οχήματος. Η ουσία δεν καίγεται τόσο αποτελεσματικά όσο η βενζίνη ή το πετρέλαιο, πράγμα που μπορεί να προκαλέσει ασταθή καύση και μείωση της απόδοσης του κινητήρα. Το ξυλόλιο είναι σχεδόν βέβαιο ότι σε συνεχή χρήση μπορεί να προκαλέσει φθορά στα συστήματα καυσίμου, στους καθαριστές καυσαερίων, ακόμη και στους αισθητήρες του κινητήρα, εφόσον είναι πιο επιθετικό από τα κανονικά καύσιμα. Επίσης, προκαλεί αύξηση των εκπομπών ρύπων, λόγω της ατελούς καύσης του και της αυξημένης παραγωγής καπνού και άλλων τοξικών αερίων.
* Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 09.02.2025
