Καρκίνος: Λιγότερα κρούσματα, περισσότεροι θάνατοι στην Ελλάδα

- Newsroom

Προβλήματα πρόσβασης στην περίθαλψη κρατούν ψηλά τους θανάτους από καρκίνο στην Ελλάδα. Αυτό προκύπτει από έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για το προφίλ της χώρα μας στον καρκίνο.

Οπως τονίζεται, η πρόσβαση παρεμποδίζεται από διάφορους παράγοντες, όπως οι ελλείψεις προσωπικού στον τομέα της Υγείας, οι υψηλές άμεσες δαπάνες για τους ασθενείς, οι μεγάλοι χρόνοι αναμονής για ακτινοθεραπεία στα δημόσια νοσοκομεία και η άνιση κατανομή των εγκαταστάσεων περίθαλψης του καρκίνου.

Στην έκθεση, που παρατίθεται πιο κάτω, σημειώνεται πως, για να βελτιωθεί η ποιότητα της περίθαλψης, απαιτούνται πιο ολοκληρωμένες πολιτικές που εστιάζουν στη συγκέντρωση της περίθαλψης και στη διασφάλιση της ποιότητας.

Όπως αναφέρουν, η Ελλάδα δεν διαθέτει ολοκληρωμένες πολιτικές και μηχανισμούς κοινωνικής προστασίας για τη στήριξη των καρκινοπαθών και των επιζώντων καρκίνου.

Χαμηλότερη συχνότητα

Όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου στην Ελλάδα είναι χαμηλότερη από ό,τι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.

Οπως αναφέρει το iatronet.gr, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σύστημα ενημέρωσης για τον καρκίνο (ECIS) του Κοινού Κέντρου Ερευνών, βάσει των τάσεων συχνότητας εμφάνισης κατά τα έτη πριν από την πανδημία, το 2022 αναμένονταν στην Ελλάδα 63.176 νέα περιστατικά καρκίνου.

Μόνο τρεις χώρες της ΕΕ έχουν χαμηλότερα κατά ηλικία ποσοστά συχνότητας εμφάνισης καρκίνου από την Ελλάδα, όπου το ποσοστό (529 ανά 100.000 άτομα) είναι χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (571 ανά 100.000).

Το κατά ηλικία ποσοστό συχνότητας εμφάνισης καρκίνου στους άνδρες είναι 650 ανά 100.000 (σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 684 ανά 100.000). Μεταξύ των γυναικών είναι 436 ανά 100.000 (σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 488 ανά 100.000).

Για μια πιο ολοκληρωμένη και αξιόπιστη επισκόπηση της συχνότητας εμφάνισης καρκίνου απαιτούνται δεδομένα από εθνικό μητρώο καρκίνου με βάση τον πληθυσμό, το οποίο δεν είναι ακόμη διαθέσιμο στην Ελλάδα. 

Η θνησιμότητα από καρκίνο προσεγγίζει τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά μειώνεται με αργούς ρυθμούς σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ

Διαφορές με Ευρώπη

Κατά την περίοδο 2011 - 2021, η μείωση των ποσοστών θνησιμότητας από καρκίνο ήταν πολύ χαμηλότερη στην Ελλάδα από ό,τι στα υπόλοιπα κράτη μέλη της ΕΕ, πιθανώς λόγω των επιζήμιων επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στους κοινωνικούς προσδιοριστές της υγείας και των αυξημένων εμποδίων στην πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη.

Ειδικότερα, το ποσοστό θνησιμότητας των ανδρών μειώθηκε κατά 16,1% σε ολόκληρη την ΕΕ και κατά 12,4% μεταξύ των χωρών αντίστοιχου οικονομικού επιπέδου με την Ελλάδα, αλλά μόνο κατά 3,8% στην Ελλάδα.

Μεταξύ των γυναικών, το ποσοστό θνησιμότητας μειώθηκε μόνο κατά 0,3% κατά την περίοδο 2011 - 2021, σε σύγκριση με 8,5% σε ολόκληρη την ΕΕ και 6,7% μεταξύ των χωρών αντίστοιχου οικονομικού επιπέδου με την Ελλάδα.

Οι θάνατοι από καρκίνο μπορούν να αποφευχθούν μέσω παρεμβάσεων δημόσιας υγείας που ελαχιστοποιούν την έκθεση σε παράγοντες κινδύνου καρκίνου και πιο έγκαιρης ογκολογικής θεραπείας

Χάρη στις βελτιωμένες στρατηγικές πρόληψης και στην πρόοδο των επιλογών θεραπείας, σήμερα ένα σημαντικό ποσοστό θανάτων από καρκίνο σε άτομα ηλικίας κάτω των 75 ετών θεωρείται ότι μπορεί να αποφευχθεί.

Το 2021, το ποσοστό αποτρεπτής θνησιμότητας από καρκίνο του πνεύμονα στην Ελλάδα ήταν σχεδόν τετραπλάσιο μεταξύ των ανδρών (61 ανά 100.000 κατοίκους) σε σύγκριση με τις γυναίκες (16 ανά 100.000).

Ενώ η αποτρεπτή θνησιμότητα από καρκίνο του πνεύμονα μεταξύ των ανδρών μειώθηκε με την πάροδο του χρόνου (από 71 ανά 100.000 το 2011 σε 61,3 ανά 100.000 το 2021), τα ποσοστά εξακολουθούν να είναι κατά ένα τρίτο υψηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ (44 ανά 100.000), γεγονός που απαιτεί αυστηρότερες και αποτελεσματικότερες πολιτικές για τον έλεγχο του καπνού.

Η θεραπεύσιμη θνησιμότητα από τον καρκίνο του μαστού και τον καρκίνο του παχέος εντέρου παρέμεινε σχετικά σταθερή την τελευταία δεκαετία στην Ελλάδα, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά μειώθηκαν σε ολόκληρη την ΕΕ.

Για παράδειγμα, η θεραπεύσιμη θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού ήταν 18,2 ανά 100.000 άτομα το 2011 σε σύγκριση με 18,5 ανά 100.000 το 2021.

Αντιθέτως, στην ΕΕ, μειώθηκε ελαφρώς από 22,2 ανά 100.000 σε 18,7 ανά 100.000 κατά την ίδια περίοδο.

Ο πενταετής επιπολασμός του καρκίνου στην Ελλάδα είναι χαμηλότερος από τον μέσο όρο της ΕΕ

Πόσοι είναι οι καρκινοπαθείς

Περίπου μισό εκατομμύριο άνθρωποι ζουν με καρκίνο στην Ελλάδα. Το 2022, η χώρα είχε πενταετή επιπολασμό 1.769 περιστατικών καρκίνου ανά 100.000 άτομα, αριθμός κατά 6% χαμηλότερος από τα 1.876 περιστατικά ανά 100.000 άτομα σε ολόκληρη την ΕΕ.

Το ποσοστό ήταν κατά 12% υψηλότερο στους άνδρες συγκριτικά με τις γυναίκες. Μεταξύ του 2010 και του 2020, ο επιπολασμός του καρκίνου καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής αυξήθηκε κατά 26% στη χώρα, σε σύγκριση με 24% σε ολόκληρη την ΕΕ.

Ο συχνότερος τύπος καρκίνου στους άνδρες στην Ελλάδα είναι ο καρκίνος του προστάτη (20%), ακολουθούμενος από τον καρκίνο του πνεύμονα (18%), τον καρκίνο του παχέος εντέρου (12%) και τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης (12%).

Ο συχνότερος τύπος καρκίνου στις γυναίκες είναι ο καρκίνος του μαστού (33%), ακολουθούμενος από τον καρκίνο του παχέος εντέρου (12%), τον καρκίνο του πνεύμονα (8%) και τον καρκίνο του σώματος της μήτρας (7%).

Όσον αφορά το μέλλον, το ευρωπαϊκό σύστημα ενημέρωσης για τον καρκίνο (ECIS) εκτιμά ότι τα περιστατικά καρκίνου θα αυξηθούν κατά 11% μεταξύ του 2022 και του 2040, σε σύγκριση με αύξηση κατά 18% σε ολόκληρη την ΕΕ.

Κύρια αιτία θανάτου

Το 2021 ο καρκίνος ευθυνόταν για περισσότερους από 30.000 θανάτους ετησίως στην Ελλάδα, αριθμός που αντιστοιχεί σε πάνω από το 20% του συνόλου των θανάτων.

Το κατά ηλικία ποσοστό θνησιμότητας είναι 239 ανά 100.000 άτομα, ποσοστό ελαφρώς υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (235 ανά 100.000).

Το ποσοστό θνησιμότητας από καρκίνο στην Ελλάδα μεταξύ των ανδρών (326 ανά 100.000) είναι υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (308 ανά 100.000), αλλά το ποσοστό μεταξύ των γυναικών (170 ανά 100.000) είναι χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (184 ανά 100.000).

Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (2024), σχεδόν το ένα τέταρτο του συνολικού αριθμού θανάτων από καρκίνο στην Ελλάδα αποδόθηκε στον καρκίνο του πνεύμονα, ακολουθούμενο από τον καρκίνο του παχέος εντέρου (9%), τον καρκίνο του μαστού (7%), τον καρκίνο του παγκρέατος (7%) και τον καρκίνο του προστάτη (6%).