Νέες λεωφόρους προόδου με το βλέμμα σε Ευρώπη και Ασία ανοίγουν για τη Θεσσαλονίκη οι πολλά υποσχόμενες επενδύσεις στον κρίσιμο και γεωστρατηγικά τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας, εφόσον, βέβαια, υλοποιηθούν και δεν μείνουν στα χαρτιά, ενώ και ο εκσυγχρονισμός των υποδομών της πόλης επείγει.
Ο σχεδιασμός για την ανέγερση logistic center στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου θα προσδώσει στην περιοχή, πέρα από προστιθέμενη αξία και απτά οικονομικά οφέλη με τις τοπικές επιχειρήσεις να έχουν την ευκαιρία να κατακτήσουν νέες αγορές, για να διαθέσουν τα προϊόντα τους.
Στο πλαίσιο αυτό, έστω και μετ’ εμποδίων, προχωρά ο διαγωνισμός για την αξιοποίηση του Γκόνου, χωρίς, βέβαια, και να τρέχει με τους ρυθμούς που επιβάλλουν οι περιστάσεις.
Ο προτιμητέος επενδυτής θα αναλάβει για τουλάχιστον 30 έτη τη χρηματοδότηση, τον σχεδιασμό, την αδειοδότηση, ανάπτυξη, κατασκευή, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του επιχειρηματικού πάρκου στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου, συνολικής έκτασης 672.000 τ.μ.
Το πρώην στρατόπεδο Γκόνου επιφανείας 672 στρεμμάτων, βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, σε μία ευρύτερη περιοχή όπου δραστηριοποιούνται όλοι οι κλάδοι της επιχειρηματικότητας πλησίον ενός εκτεταμένου δικτύου συνδυασμένων μεταφορών.
Το ακίνητο, ιδιοκτησίας του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το οποίο έχει παραχωρηθεί κατά χρήση στη ΓΑΙΑΟΣΕ διαθέτει «ηγετική» θέση αφενός λόγω του μεγέθους του και αφετέρου λόγω της άμεσης σύνδεσης και εγγύτητας με συνδυασμένες μεταφορές.
Το ύψος της επένδυσης, ανάλογα με το μείγμα χρήσεων logistics και μεταποίησης που θα επιλεγεί, υπολογίζεται μεταξύ 200 και 260 εκατ. ευρώ, ενδεχομένως να αγγίξει και τα 300 εκατ. ευρώ.
Με το βλέμμα στο 2030
Ενδιαφέρον για το έργο, σε πρώτη φάση, εξέφρασαν οι κοινοπραξίες GoldairCargo-Aktor, Trade Logistics-Ιντερκάτ, η Noval Property και ο ΟΛΘ.
H Α’ φάση του διαγωνισμού (που έχει αναλάβει η μονάδα των συμβάσεων στρατηγικής σημασίας (PPF) του Υπερταμείου) θα ολοκληρωθεί με την αξιολόγηση των υποβληθέντων φακέλων εκδήλωσης ενδιαφέροντος και την προεπιλογή των υποψηφίων που θα συνεχίσουν στη Β’ φάση, η οποία αποτελείται από τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου και την υποβολή δεσμευτικών προσφορών.
Ρεαλιστικός στόχος είναι να ολοκληρωθεί ο ανταγωνιστικός διάλογος εντός του 2025 (με πρώτο ορόσημο τον Ιούνιο), ούτως ώστε μέχρι το 2026 να έχει ανακηρυχτεί ο ανάδοχος, στη συνέχεια, το αργότερο το 2027, να ξεκινήσουν τα έργα (ανάλογα και με το ποια χρήση θα επιλέξει ο ιδιώτης για τον Γκόνο) και στο τέλος της δεκαετίας να έχει oλοκληρωθεί το έργο, χωρίς βέβαια κανείς να μπορεί να εγγυηθεί πως όλα θα κυλήσουν ομαλά.
Λιμάνι και Γκόνος πάνε μαζί…
Δεν θεωρείται δεδομένο πως όσοι εκδήλωσαν αρχικό ενδιαφέρον θα υποβάλουν και δεσμευτικές προσφορές. Η στάση του ΟΛΘ, ειδικά μετά και τις τελευταίες εξελίξεις με την ατελέσφορη πρόταση εξαγοράς του 21% από τους Ντρέιφους, τους γαλλοελβετούς κροίσους των αγροδιατροφικών προϊόντων, θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις, καθώς όποιος κι αν αναλάβει τον Γκόνο θα επιχειρήσει αναπόφευκτα να ανοίξει διαύλους με το λιμάνι.
Η κατασκευή και λειτουργία επιχειρηματικού πάρκου στον Γκόνο με επίκεντρο την εφοδιαστική αλυσίδα και τα logistics θα αναδείξει τη Θεσσαλονίκη σε πύλη εμπορευματικών μεταφορών διεθνούς εμβέλειας.
Ειδικότερα, αναμένεται να διευρύνει το αποτύπωμα της ελληνικής αγοράς στα Βαλκάνια και να καταστήσει τη Θεσσαλονίκη και γενικότερα τη Βόρεια Ελλάδα, ως hub για logistics και διαμεταφορές υπερεθνικού βεληνεκούς, μέσα σε ένα ευμετάβλητο σκηνικό παγκόσμιας αστάθειας, με πολλαπλά οφέλη για το σύνολο της εθνικής οικονομίας.
Οι συνθήκες δείχνουν να ωριμάζουν, αρκεί να μη… σαπίσουν, για να εισέλθει η επένδυση στις ράγες της υλοποίησης. Εφόσον αυτό γίνει πραγματικότητα, η Θεσσαλονίκη θα εξελιχτεί σε παίκτη-βαρόμετρο για το διεθνές εμπόριο, ανοίγοντας διάπλατα τους αναπτυξιακούς ορίζοντες της Βόρειας Ελλάδας, η οποία μπορεί να μετατραπεί σε γέφυρα εισόδου που θα ενώσει την Ευρώπη με μεγάλες αγορές και οικονομικές υπερδυνάμεις, όπως η Σαουδική Αραβία, τα Εμιράτα και η Ινδία οι οποίες αναζητούν «κατάλληλες» διόδους, για να στέλνουν τα προϊόντα τους στην ευρωπαϊκή αγορά.
Χωρίς σοβαρές υποδομές δεν πας… πουθενά
Ωραία ακούγονται όλα αυτά αλλά μάλλον μακρινά και… ρομαντικά.
Η επενδυτική φόρα για τον τομέα των logistics στη νευραλγικής γεωγραφικής σημασίας Θεσσαλονίκη… κόβεται μέχρι σήμερα απότομα από την έλλειψη υποδομών, πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού και του ζητούμενου κτιριακού αποθέματος.
Οι αποθήκες στη Σίνδο και το Καλοχώρι είναι παλιές, μικρές και χαμηλών προδιαγραφών και αυτό καθιστά την πόλη μη ελκυστική για μεγάλες μεταφορικές εταιρείες.
Η Θεσσαλονίκη χρειάζεται αποθήκες των 100.000 τ.μ., των 200.000 τ.μ., για να… φέρει στα νερά της μεγάλα ψάρια του εμπορίου και κατά συνέπεια δυνάμει επενδυτές στα logistics, με ένα ριζικό λίφτινγκ στις υποδομές (οδικές και σιδηροδρομικές συνδέσεις λιμανιού, αξιόπιστο δίκτυο σιδηροδρόμων), να κρίνεται επιτακτικό, για να παίξει μπάλα η πόλη σε άλλες πίστες.
Eφόσον οι επενδυτές δεν βρουν αυτό που ψάχνουν στη Θεσσαλονίκη… πάνε παραδίπλα και στρέφονται αμέσως σε Βουλγαρία και Ρουμανία. Πέρα από τον Γκόνο, επιβάλλεται να προχωρήσουν τάχιστα η… ταλαίπωρη σιδηροδρομική σύνδεση με τον 6ο προβλήτα του ΟΛΘ, η οδική σύνδεση του 6ου προβλήτα του ΟΛΘ με τους αυτοκινητοδρόμους ΠΑΘΕ και Εγνατία Οδό που έχει μείνει ημιτελής και σέρνεται από το 1996(!) αλλά και η αναβάθμιση συνολικά του σιδηροδρομικού δικτύου στη Βόρεια Ελλάδα.
Φαύλος κύκλος - «Goodbye Θεσσαλονίκη, hallo Σόφια»
Με δύο λόγια, από τη μία, αν δεν έχεις μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους, δεν έχεις επενδυτές. Από την άλλη, όσο δεν αναβαθμίζεις τις υποδομές δεν θα έρθουν επενδυτές να διαθέσουν πόρους, για να δημιουργηθούν οι κατάλληλοι χώροι. Φαύλος κύκλος που κάποτε πρέπει να σπάσει, για να… απεγκλωβιστεί από τη στασιμότητα η Θεσσαλονίκη.
Δεν έχεις σοβαρές υποδομές, δεν θα έχεις… σοβαρούς επενδυτές, την ώρα που ο ανταγωνισμός στη βαλκανική γειτονιά δεν συχγωρεί λάθη και παραλείψεις. Για να το πούμε αλλιώς, όπως σκέφτονται και οι επενδυτές: «Δεν μου κάνει η Θεσσαλονίκη; Δεν πειράζει, θα πάω στη Σόφια».
Dimand και ΟΛΘ «αποθηκεύουν» επενδύσεις στα logistics
Συμπληρωματικά με τον Γκόνο, το εγχείρημα της Dimand στη δυτική Θεσσαλονίκη αφορά ανάπτυξη ενός μεγάλου logistics park, στο πρώην ακίνητο της ΒΑΛΚΑΝ ΕΞΠΟΡΤ, επένδυση που εκτιμάται πως μπορεί να αγγίξει τα 160 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για ένα ακίνητο επιφάνειας 350 στρεμμάτων που θα αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα logistics parks της Θεσσαλονίκης αλλά και συνολικά της χώρας.
Το ακίνητο βρίσκεται 23 χλμ. από το κέντρο και 16 χλμ. από το λιμάνι της πόλης. Έχει σχεδόν άμεση επαφή με τη σιδηροδρομική γραμμή (άρα μπορεί να αποκτήσει και πρόσβαση εντός του ακινήτου) και είναι πολύ κοντά στο δίκτυο αυτοκινητοδρόμων της χώρας.
Εκεί προβλέπεται η ανάπτυξη κτιρίων επιφάνειας 120.000 τ.μ., ικανοποιώντας τις μεγάλες ανάγκες για χώρους logistics που έχουν διαπιστωθεί στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η επένδυση θα δημιουργήσει εκατοντάδες νέες θέσεις εργασίες, ενώ κατά τη διάρκεια των κατασκευών μόνο, υπολογίζεται ότι θα απασχοληθούν περίπου 200 εργαζόμενοι.
Tα σημεία «κλειδιά»
01
Η αξιοποίηση του Γκόνου καθίσταται εγχείρημα μεγίστης αναπτυξιακής σημασίας, για να καταστεί η Θεσσαλονίκη (στην πράξη, όχι στα λόγια) υπολογίσιμη δύναμη στον παγκόσμιο εμπορευματικό χάρτη.
02
Η Θεσσαλονίκη καλείται να αξιοποιήσει την ευκαιρία, για να χτίσει ένα «οικοσύστημα» εφοδιαστικής αλυσίδας που θα προσελκύσει μεγάλες μεταφορικές εταιρείες, τροφοδοτώντας Ευρώπη, Ασία και Αφρική.
03
Παρά πάντως την αδήριτη ανάγκη να τρέξει το εγχείρημα του Γκόνου, οι ρυθμοί που ακολουθούνται μάλλον… δεν συμβαδίζουν με την κρισιμότητα των περιστάσεων.
04
Σημείο αναφοράς στις εξελίξεις αποτελεί η στάση του ΟΛΘ, καθώς όποιος κι αν ανακηρυχτεί ανάδοχος για τον Γκόνο, θα επιχειρήσει να συγκροτήσει συμμαχίες με το λιμάνι.
05
Το τουρκικό ενδιαφέρον για σιδηροδρομική γραμμή που θα συνδέει την Κωνσταντινούπολη και την Ηγουμενίτσα με κόμβο τη Θεσσαλονίκη δείχνει τις προοπτικές που αναδύονται, εφόσον η χώρα αποφασίσει να βάλει στις ράγες τη ριζική ανάταξη του σιδηροδρόμου.
Όνειρο απατηλό ή εφικτός στόχος
Ανοίγοντας την εικόνα και επιχειρώντας να βάλουμε όλα τα κομμάτι στο παζλ της εφοδιαστικής αλυσίδας, αίσθηση προκάλεσε η τοποθέτηση του προέδρου της ελληνικής εταιρείας logistics, Κωνσταντίνου Παπαγεωργίου, στην πρόσφατη «Prodexpo North» στη Θεσσαλονίκη.
«Υπάρχει από την τουρκική πλευρά ενδιαφέρον για επένδυση στον σιδηρόδρομο και συγκεκριμένα σε μία γραμμή που θα αρχίζει από την Κωνσταντινούπολη και θα καταλήγει στην Ηγουμενίτσα, με κόμβο στη Θεσσαλονίκη», ανέφερε.
Όπως είπε ο κ. Παπαγεωργίου, το ενδιαφέρον αυτό διατυπώθηκε από τουρκικές επιχειρήσεις του κλάδου των μεταφορών και όχι μόνο, στο πλαίσιο Β2Β συναντήσεων που έλαβαν χώρα αρχές Φεβρουαρίου, στην ελληνική πρεσβεία στην Κωνσταντινούπολη. «Πρόκειται για μία σκέψη που τουρκικές εταιρείες του χώρου των μεταφορών και των logistics έχουν στον νου τους την τελευταία 20ετία, μία ιδέα που είναι εν γνώσει της Τουρκικής Ένωσης Μεταφορών και Logistics», επεσήμανε.
Αν η πόλη θέλει να συγκροτήσει μία αξιόπιστη εφοδιαστική αλυσίδα, το στιβαρό σιδηροδρομικό δίκτυο είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητος κρίκος.
Από την εξίσωση δεν θα μπορούσε να λείπει και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Ο λιμένας, επιχειρώντας να «απλώσει» τη δική του εφοδιαστική αλυσίδα, έχει στα σκαριά logistic center μέσα στον χώρο του λιμανιού, συνδέεται σιδηροδρομικά με Σερβία, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία, ενώ στις ράγες… για τα καλά έχει μπει και η επέκταση του έκτου προβλήτα μετά την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος με τις εργασίες να αναμένεται να ξεκινήσουν μέχρι το καλοκαίρι.
Game changer o έκτος προβλήτας
Η επέκταση του έκτου προβλήτα θα αναβαθμίσει ριζικά το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, προσφέροντάς του τη δυνατότητα να προσελκύσει μεγαλύτερα πλοία, αποφέροντας παράλληλα ευρύτερα οφέλη στην τοπική οικονομία, ενώ θα προσδώσει πρόσθετα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα στη Θεσσαλονίκη, σε ένα ταραχώδες παγκόσμιο περιβάλλον με τα πιόνια στη σκακιέρα να αλλάζουν συνεχώς θέσεις.
Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αποτελεί ήδη το πρώτο διαμετακομιστικό λιμάνι της Ελλάδας σε συμβατικό φορτίο και ένα από τα κυριότερα λιμάνια στην ανατολική Μεσόγειο με τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει στη διακίνηση εμπορευμάτων να ενισχύεται περαιτέρω.
Από τη στιγμή που θα ξεκινήσουν οι εργασίες η ολοκλήρωση του έργου υπολογίζεται σε 36 μήνες, συνεπώς… πιάνουμε αισίως 2028, εφόσον μπουν μπουλντόζες εντός του τρέχοντος έτους.
Η επέκταση του έκτου προβλήτα θα προσφέρει τη δυνατότητα στο λιμάνι να τραβήξει πλοία-γίγαντες. Πρόκειται για ένα έργο που θα επιτρέψει στον λιμένα να αναβαθμιστεί πολλαπλώς, τριπλασιάζοντας τη χωρητικότητα σε κοντέινερ και παρέχοντας την ευχέρεια σε πλοία κύριων γραμμών χωρητικότητας έως 24.000 TEUs (εμπορευματοκιβώτια) να «πιάσουν» Θεσσαλονίκη.
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 16.03.2025
