Η μισή αλήθεια για την πορεία της οικονομίας. Του Γιάννη Μαγκριώτη

Τα πιο προβληματικά όμως μέρη της οικονομίας μας, είναι η παραγωγικότητα και η εξωστρέφειά της

Γιάννης Μαγκριώτης
Γράφει Γιάννης Μαγκριώτης Πρώην υπουργός

Μπορεί, η οικονομία της χώρας μας να προχωρήσει, με την πολιτική του «βλέποντας και κάνοντας;».

Μπροστά μας εξελίσσεται μια περίοδος διεθνών και περιφερειακών συγκρούσεων, που θα ματαιώνουν κάθε προσπάθεια παγίωσης μιας διεθνούς τάξης, κάτι που είναι απολύτως αναγκαία για την ασφαλή πορεία της χώρας μας.

Οι βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες πολιτικές, οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις, θα συντήκονται όλο και περισσότερο με τις μεσομακροπρόθεσμες οικολογικές και πληθυσμιακές πιέσεις, γεννώντας συνεχώς κρίσεις και συγκρούσεις.

Σε αυτό το περιβάλλον, οι ανακοινώσεις της κυβέρνησης για την πορεία της οικονομίας μπορεί να είναι πανηγυρικές, όμως μας λένε την μισή αλήθεια.

Για να βρούμε και την άλλη μισή, δηλαδή την πραγματική αλήθεια, θα πρέπει να δούμε όλα τα δεδομένα της και την προβολή τους στα επόμενα χρόνια.

Ο πιο αντιπροσωπευτικός δείκτης, σύμφωνα με τις οικονομικές αρχές της κυβέρνησης, είναι ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ, όπως η ίδια τον αποτύπωσε στο τετραετές μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόγραμμα 2025-2028, που κατέθεσε, όπως όφειλε από τους νέους κανόνες της ΕΕ, το 2024.

1. Το τετραετές πρόγραμμα δημοσιονομικής πολιτικής που κατέθεσε στην ΕΕ η κυβέρνηση προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,3% για το 2025, 2% για το 2026, 1,5% για το 2027 και 1,3% για το 2028.
Συγκρίνοντας την αύξηση του ΑΕΠ για τα δύο πρώτα χρόνια, με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, πρέπει να νιώθουμε ικανοποίηση.  Είναι όμως σωστό αυτό;
Όχι φυσικά, γιατί πρέπει για αξιολογήσουμε τρεις τουλάχιστον παράγοντες, για να έχουμε ασφαλή συμπεράσματα:

α). Από πόσο χαμηλά ξεκίνησε η αύξηση του ΑΕΠ, το 2017 και πόση ήταν η ύφεση των δύο χρόνων των lockdown, 2020-2021. Απλώς δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης με καμιά άλλη χώρα.

β). Τους βασικούς παράγοντες που δημιουργούν την αύξηση του ΑΕΠ, δηλαδή την ακρίβεια, τους Κοινοτικούς Πόρους(ΕΣΠΑ- ΤΑΑ), το Real Estate, τα πολλά ΣΔΙΤ, το ποσοστό από την πώληση δημόσιας περιουσίας, την έκρηξη του τουρισμού μετά την πανδημία.
Ειδικά, για τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, οι οποίοι είναι χαμηλότοκα δάνεια, όπως και τα ΣΔΙΤ, τα οποία, όπως και η ίδια η κυβέρνηση δηλώνει προσφέρουν πάνω από το 50% της αύξησης του ΑΕΠ, πρέπει: Πρώτον, να πληρωθούν τα επόμενα χρόνια. Δεύτερον, οι μεν πόροι του ΤΑΑ, τελειώνουν το 2026, τα δε δεύτερα, που είναι πανάκριβα, έχουν ταβάνι.

Η ακρίβεια, μπορεί να προσφέρει πρόσθετα φορολογικά έσοδα στο κράτος, γιαυτό η κυβέρνηση δεν θέλει να ακούει για μείωση των έμμεσων φόρων, έχει βαθιά αντικοινωνικό και αντιαναπτυξιακό αντίκτυπο, γιατί μειώνει δραματικά την αγοραστική δύναμη της πλειοψηφίας των πολιτών, όπως και το διαθέσιμο εισόδημα για την ζήτηση αγαθών και υπηρεσιών, σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια.

γ). Την επίδραση της πολιτικής Τράμπ, στην ασφάλεια, την οικονομία, το περιβάλλον, αλλά και την ποιότητα της δημοκρατίας στην ΕΕ και στην χώρα μας.
Ήδη ο διοικητής της ΤτΕ, εκτίμησε ότι τουλάχιστον το 2025 θα πρέπει να περιμένουμε, με τα μέχρι τώρα δεδομένα, μια μείωση της αύξησης του ΑΕΠ, κατά 0,3%, τα επόμενα χρόνια, αν ενταθεί ο οικονομικός πόλεμος, πόσο αρνητικά θα μας επηρεάσει;

2. Η κυβέρνηση πανηγυρίζοντας νέες επιτυχίες στις Βρυξέλλες, μιλάει για αύξηση του ορίου της ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες για το 2025, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει δημοσιονομικό χώρο, ένα δις ευρώ περίπου για να βελτιώσει την φορολογική κλίμακα στην φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων, η οποία όμως, λίγο θα βελτιώσει τα ονομαστικά εισοδήματα, που πλήττονται διπλά, από ακρίβεια και πληθωρισμό. Οι πόροι όμως αυτοί προκύπτουν λογιστικά στον κρατικό προϋπολογισμό, αφού η δαπάνη θα γίνει, απλώς δεν θα εγγραφούν στο έλλειμμα του 2025, στο δημόσιο χρέος όμως θα προστεθούν.

3. Τα πιο προβληματικά όμως μέρη της οικονομίας μας, πέρα από την αγοραστική δύναμη της πλειοψηφίας των πολιτών, το κοινωνικό κράτος, τις μορφές της απασχόλησης, είναι η παραγωγικότητα και η εξωστρέφειά της.

Δηλαδή, οι βασικοί στόχοι της χώρας μας, μετά την βίαιη δημοσιονομική εξυγίανση των μνημονίων. Οι βασικοί στόχοι της ΕΕ και της χώρας μας, που δημιούργησαν το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Από τα επίσημα στοιχεία της Eurostat, η παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας, δεν παρουσιάζει ιδιαίτερη βελτίωση και βρίσκεται μακριά του Κοινοτικού μέσου όρου, η δε εξωστρέφεια, που βελτιώθηκε μετά το 2011, κυρίως λόγω της μείωσης του κόστους εργασίας, της κινητοποίησης των επιχειρήσεων, λόγω της συρρίκνωσης της εσωτερικής αγοράς και του τουρισμού, χάνει την θετική πορεία και το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου και για τον λόγο αυτό, πάλι αυξάνεται.

Η οικονομία της χώρας μας είναι σε αδιέξοδο, η κυβέρνηση σε αποδρομή.

Η χώρα χρειάζεται επειγόντως μια άλλη πολιτική. Οι εκλογές μπορούν να δώσουν λύση;