Χώροι διασκέδασης: Ένας στους τέσσερις δεν τηρεί τους κανόνες πυρασφάλειας

Ένα στα τέσσερα κέντρα διασκέδασης, κλαμπ και άλλου είδους μαγαζιά διασκέδασης δεν τηρούν τους κανόνες πυρασφάλειας, σύμφωνα με τα στατικά στοιχεία από τους ελέγχους της Πυροσβεστικής για το 2024. Μία από τις κυριότερες παραβάσεις που καταγράφεται, όπως αναφέρουν έμπειρα στελέχη της Υπηρεσίας, είναι η κατάργηση εξόδων κινδύνων με σκοπό τη διασφάλιση περισσότερων τ.μ. για επέκταση τραπεζοκαθισμάτων.

Η ασύλληπτη τραγωδία στο Κότσανι, λίγα χιλιόμετρα μακριά από τα Σκόπια, συγκλόνισε τα Βαλκάνια και «χτύπησε» καμπανάκια κινδύνου για όσα μπορούν να συμβούν, ανά πάσα στιγμή, σε μικρούς και μεγάλους χώρους όπου συναθροίζονται εκατοντάδες άτομα. Τα μέτρα πυρασφάλειας που πρέπει να τηρεί κάθε επιχείρηση, πριν ανοίξει, τα τελευταία χρόνια δεν θεωρούνται δεδομένα απολύτως, καθώς δεν είναι σε όλες τις κατηγορίες επιχειρήσεων απαραίτητη η αυτοψία της Πυροσβεστικής για την έγκριση των αδειών, ενώ, έπειτα, ελέγχεται έως και το 30% των εγκεκριμένων επιχειρήσεων για την πυρασφάλεια.

Από την άλλη, υπάρχουν επιχειρήσεις που περνούν από ελέγχους και στη συνέχεια διαμορφώνουν διαφορετικά τα μαγαζιά τους, με αποτέλεσμα σε περίπτωση φωτιάς να αυξάνονται οι κίνδυνοι. Πρόκειται για αλλαγές και παραλήψεις που μπορούν να αποβούν μοιραίες, όπως στο κλαμπ στο Κότσανι, όπου έχασαν τη ζωή τους 59 άτομα και τραυματίστηκαν περισσότεροι από 150.

«Το 30% με 40% δεν τηρεί τους κανόνες»

Συνολικά στη χώρα, το 2024, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, πραγματοποιήθηκαν 2.543 έλεγχοι σε κέντρα διασκέδασης, νυχτερινά μαγαζιά διασκέδασης και εγκαταστάσεις που έχουν χρήση κτιρίων για «Συνάθροιση Κοινού» και υπάγονται στην κατηγορία μεσαίου και υψηλού επιπέδου Κινδύνου. Από τους 2.543 χώρους που ελέγχθηκαν, διαπιστώθηκαν 595 παραβάσεις και επιβλήθηκαν διοικητικά πρόστιμα συνολικού ποσού 248.522,50 ευρώ.

Δηλαδή, σύμφωνα με τα συγκεκριμένα στοιχεία, ένα στα τέσσερα νυχτερινά μαγαζιά δεν τηρούσαν τους κανόνες πυρασφάλειας. Ωστόσο, όπως είναι φυσικό, δεν μπορούν να ελεγχθούν όλες οι επιχειρήσεις από την Πυροσβεστική, γι’ αυτόν τον λόγο δεν μπορεί να υπολογιστεί ακριβώς η παραβατικότητα. Με βάση τα επίσημα στοιχεία και την εμπειρία του, ο πρόεδρος Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος, Κώστας Τσίγκας, μιλώντας στη «ΜτΚ» εκτιμά ότι το 30% με 40% των νυχτερινών μαγαζιών δεν τηρούν τους κανόνες πυρασφάλειας.

«Η πιο συχνή παράβαση είναι η κατάργηση ή ανυπαρξία εξόδων κινδύνου. Διαπιστώνεται πολλές φορές μπροστά από εξόδους να βάζουν καναπέδες ή σταντ, για να καθίσουν περισσότεροι πελάτες. Επίσης, βλέπουμε κλιμακοστάσια να μετατρέπονται σε αποθήκες, και επιχειρήσεις που δήλωναν ότι θα λειτουργούσαν μαγειρικά σκευή με ρεύμα, τελικά να λειτουργούν με υγραέριο, χωρίς να γίνονται απαραίτητες μελέτες», δηλώνει στη «ΜτΚ» ο κ. Τσίγκας.

Όπως τονίζει ο κ. Τσίγκας, συνήθως σε μεγάλα και πολυόροφα μαγαζιά βεβαιώνονται συχνά παραβάσεις, «καθώς τα μέτρα ασφαλείας εκεί είναι πιο κοστοβόρα και πολλοί, ίσως, να προσπαθούν να ξεπεράσουν κάποια».

«Στο 30% οι έλεγχοι»

Πάντως, οι έλεγχοι δεν φαίνεται να ξεπερνούν το 30% των εγκεκριμένων αδειών που υπογράφει η Πυροσβεστική. Μάλιστα, όπως εξηγεί στη «ΜτΚ» πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, μετά τα μνημόνια έχουν καταργηθεί σε μεγάλο ποσοστό οι αυτοψίες από πυροσβέστες, που αποτελούσαν προαπαιτούμενο για έκδοση άδειας.

«Παλιότερα για να λάβει άδεια ένα μαγαζί έπρεπε να έχει πάρει πιστοποιητικό από αυτοψία αξιωματικού της Πυροσβεστικής. Μετά τα μνημόνια, όμως, για να διευκολυνθεί η επιχειρηματικότητα, οι άδειες δίνονται με κατάθεση σχεδίου από μηχανικό και υπεύθυνες δηλώσεις ότι τηρούνται τα μέτρα. Έπειτα, κάνουν έκτακτους και ξαφνικούς ελέγχους και αυτοψίες στο 30% των εγκρίσεων που έδωσαν», λέει αντιστράτηγος ε.α. του Πυροσβεστικού Σώματος, που θέλει να κρατήσει την ανωνυμία του. «Σαφώς είναι ακατόρθωτο να ελεγχθούν όλα τα αδειοδοτημένα μαγαζιά, όταν υπάρχουν δύο γραφεία για την πυρασφάλεια στη Θεσσαλονίκη με συγκεκριμένο προσωπικό. Από την άλλη, υπήρχαν μαγαζιά που την ώρα του ελέγχου ήταν όλα όπως έπρεπε και μετά από λίγο τα άλλαζαν όλα».

Πάντως, ο πρόεδρος Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος, Κώστας Τσίγκας, διευκρινίζει ότι «στις κατηγορίες χαμηλού και μεσαίου κινδύνου δεν είναι προ απαιτούμενη η αυτοψία. Δίνεται η άδεια με γνωστοποιήσεις λειτουργίας και υπεύθυνες δηλώσεις του ιδιοκτήτη και μηχανικού. Έπειτα, ελέγχεται σε αιφνιδιαστικούς ελέγχους το 30%. Όμως στην κατηγορία υψηλού κινδύνου, δεν ανοίγει κανένα μαγαζί, πριν γίνει αυτοψία από την Πυροσβεστική».

Ο αντιστράτηγος ε.α. που μιλά στη «ΜτΚ», τονίζει ότι πολλές παραβάσεις διαπιστώνονται σε μικρομεσαία μαγαζιά, όπου οι θαμώνες είναι περισσότεροι από το επιτρεπτό όριο. «Τα μεγάλα κλαμπ και νυχτερινά κέντρα, έχουν φύγει πλέον από παλιούς και επικινδύνους χώρους στην πλειοψηφία τους. Όλα έχουν μετεγκατασταθεί σε μεγάλους και νέους χώρους, με συστήματα ασφελείας και εξόδους κινδύνου. Στα μικρά και μεσαία μπαρ, όπου μαζεύεται περισσότερος κόσμος από το επιτρεπτό όριο, εκεί υπάρχει επικινδυνότητα σε περίπτωση που γίνει κάτι», σημειώνει.

Ο κ. Τσίγας, υπογραμμίζει ότι οι έλεγχοι που ανακοινώθηκαν σε κέντρα διασκέδασης μετά την τραγωδία στη γειτονική χώρα, ήταν προγραμματισμένοι στο πλαίσιο των τρίμηνων ελέγχων που γίνονται. «Συνέπεσε η ανακοίνωση με το τραγικό γεγονός. Πάντα, όμως, αναλόγως τα νέα δεδομένα που προκύπτουν και τις νέες χρήσεις που δίνονται, οι έλεγχοι αναπροσαρμόζονται και επικεντρώνονται όπου πρέπει. Τα πρόστιμα είναι από 500 έως 18.000 ευρώ», λέει ο κ. Τσίγκας.

Ποια είναι τα μέτρα πυρασφάλειας

Τα μέτρα πυρασφάλειας για κάθε μαγαζί διαφέρουν ανάλογα με τον κόσμο που φιλοξενεί. Πρέπει να διαθέτουν πυροσβεστήρες ανάλογα με το μέγεθος και την κατηγορία κινδύνου του καταστήματος και η τοποθέτησή τους πρέπει να είναι σε εμφανή και εύκολα προσβάσιμα σημεία. Η τοποθέτηση πινακίδων και σημάνσεων εξόδων κινδύνου είναι υποχρεωτική και οι έξοδοι πρέπει να είναι ελεύθερες από εμπόδια και να είναι κατάλληλα φωτισμένες, ειδικά σε περίπτωση διακοπής του ρεύματος. Ενώ υποχρεωτικό είναι να έχουν και μεγάλα φώτα, για να υπάρχει φωτισμός στον χώρο σε κάθε περίπτωση.

«Όλα εξαρτώνται από τον πληθυσμό που θα φιλοξενεί. Όσο μεγαλώνει ο αριθμός, τόσο μεγαλώνουν οι ανάγκες. Για παράδειγμα, διαφορετικά είναι σε ένα κλαμπ που είναι όλοι όρθιοι και υπάρχουν περισσότεροι θαμώνες και διαφορετικά σε ένα μαγαζί με καθήμενους στα τραπέζια», αναφέρει το πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. «Η πυρανίχνευση επιβάλλεται ανάλογα με την παλαιότητα και την διαμόρφωση του κτηρίου, ενώ σε όποιο μαγαζί είναι υπόγειο, είναι υποχρεωτική η εγκατάσταση του αυτόματου συστήματος πυρόσβεσης με ψεκαστήρες (sprinklers)», επισημαίνει.

«Πάνω από όλα η ασφάλεια των εργαζομένων και η δική μας»

Αυτονόητη και αναγκαία χαρακτηρίζει την πυρασφάλεια σε κάθε κατάστημα εστίασης ο πρόεδρος της Ένωσης Εστιατόρων και Καφέ-μπαρ Θεσσαλονίκης, Μιχάλης Επιτροπίδης. «Είναι σημαντικό να τηρούνται τα μέτρα, πάνω από όλα για την ασφάλεια των εργαζομένων και τη δικιά μας που είμαστε μέσα στα μαγαζιά, και σαφώς για τους πελάτες που θα έρθουν. Δεν πρέπει να τηρούνται για τα ενδεχόμενα πρόστιμα, αλλά για την ασφάλεια όλων», αναφέρει ο κ. Επιτροπίδης.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης, κάθε τρίμηνο γίνονται έκτακτοι έλεγχοι για πυρασφάλεια. «Δεν ξεπερνούν το 20% των καταστημάτων οι έλεγχοι που γίνονται. Δεν προλαβαίνουν να πάνε παντού και ειδικά σε καινούρια μαγαζιά, για αυτό πλέον λειτουργούν με γνωστοποιήσεις και βεβαιώσεις μηχανικών», σημειώνει. «Πάντως, οι πυροσβεστήρες αλλάζονται συχνά πλέον, καθώς οι εταιρείες αναγόμωσης ενημερώνουν κάθε επιχειρηματία πριν λήξει η προθεσμία», τονίζει.

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 23.03.2025