Θεσσαλονίκη: Εφαρμογή εκτιμά δυνητικούς κινδύνους με βάση στοιχεία από φυσικές καταστροφές

- Newsroom

Εφαρμογή που χρησιμοποιεί ανοιχτά δεδομένα και τεχνητή νοημοσύνη εκτιμά δυνητικούς κινδύνους με βάση στοιχεία από φυσικές καταστροφές. Όπως ανέφερε σήμερα ο καθηγητής του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου, Βασίλειος Βεσκούκης, μιλώντας στην ημερίδα με θέμα Open Data Day 2025: Αντιμετώπιση σύγχρονων προκλήσεων με ανοικτά δεδομένα, που διοργάνωσε το Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδος (Open Knowledge Foundation - Greece) σε συνεργασία με το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ), οι χρήστες της εφαρμογής μπορούν να επιλέξουν μια χρονική περίοδο ή μια φυσική καταστροφή και χωρίς τίποτα άλλο, με επεξεργασία των δεδομένων, να εντοπίσουν συνδεόμενες καταστροφές σε μια ακτίνα απόστασης και χρόνου.

«Για παράδειγμα κάπου υπήρξε μια θύελλα που στη συνέχεια οδήγησε σε μια κατολίσθηση μέσα σε επτά ημέρες. Συνδέονται αυτά; Μα συνδέονται. Όπως επίσης υπήρξε μια χιονοθύελλα, η οποία στη γειτονιά στο ίδιο σημείο έφερε την κατολίσθηση σε 13 ημέρες. Άρα συνετέλεσαν δύο γεγονότα» τόνισε ο κ. Βεσκούκης. Ο ίδιος πρόσθεσε πως το μήνυμα είναι ότι μετά από τέτοιου φαινόμενα μπορεί να αναμένεται μια πιθανή κατολίσθηση. Με αλλαγές της απόστασης, άλλωστε, μπορεί να προκύψουν περισσότεροι δυνητικοί συσχετισμοί.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, στην πορεία της δημιουργίας της εφαρμογής, έγινε μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας για τις αλληλεξαρτήσεις μεταξύ φυσικών κινδύνων και προσπάθεια εντοπισμού δεδομένων, ωστόσο οι φορείς απαντούσαν ότι δεν έχουν δεδομένα υπό την έννοια του αρχείου, παρέπεμπαν σε ιστοσελίδες που δεν λειτουργούσαν και κάποιοι έδωσαν δεδομένα σε τύπους αρχείων που είχαν γεωγραφικές αναφορές αλλά ήταν άχρηστα γιατί δεν μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, λόγω έλλειψης κοινής κωδικοποίησης.

Στη συνέχεια εντοπίστηκαν εγγραφές στη Διαύγεια και την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως που περιείχαν την πληροφορία ωστόσο εκείνη δεν ήταν δομημένη κατάλληλα και δεν μπορούσε να αξιοποιηθεί. Έτσι χρησιμοποιήθηκαν εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης που κανονικοποίησαν την πληροφορία ανάλογα με τους τίτλους και το λεξιλόγιο κάθε πεδίου πληροφοριών, ενώ παράλληλα εκπαιδεύτηκαν ώστε να χρησιμοποιήσουν πληροφορίες από το διαδίκτυο, να τις ταξινομήσουν και να εισάγουν χωρικές και χρονικές αναφορές για να υπάρχει μια ενιαία βάση δεδομένων.

«Αυτό το data set (σύνολο δεδομένων) θα το βγάλουμε πολύ σύντομα δημόσια, θα το ανακοινώσουμε και θα το εμπλουτίσουμε και άλλο με την ελπίδα αυτό να βρει έναν τρόπο να ενημερώνεται γιατί βλέπουμε ότι για το προφανές δεν υπάρχει η στοιχειώδης οργάνωση δεδομένων» πρόσθεσε.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), Θάνος Θανόπουλος, μιλώντας στην ημερίδα, σημείωσε ότι η Αρχή παίρνει δεδομένα και βγάζει πληροφορία, ενώ σχολίασε ότι αν τα δεδομένα βρίσκονται απλώς εκεί που βρίσκονται δεν έχουν αξία, ωστόσο από τη στιγμή που επαναχρησιμοποιηθούν μπορούν να παράγουν υψηλή αξία. Τέτοιου είδους δεδομένα είναι δημογραφικά στοιχεία και οικονομικοί δείκτες, στατιστικές ανεργίας, μακροοικονομικά δεδομένα και απογραφικές βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιούνται από ερευνητές και φορές για ανάλυση. «Όλα τα δεδομένα που παράγουμε είναι υψηλής αξίας δεδομένα, διότι αλλιώς δεν θα υπήρχε κανένας λόγος να τα πληρώνει ο ελληνικός λαός» είπε και πρόσθεσε ότι αν αυτά χρησιμοποιηθούν κατάλληλα, «μπορούν να οδηγήσουν σε συμπεράσματα που θα βοηθήσουν τη ζωή των ανθρώπων».

   Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ξεκινά την οργάνωση των data set

Την έναρξη της οργάνωσης των συνόλων δεδομένων της (data set) προανήγγειλε από το βήμα της ημερίδας, ο αντιπεριφερειάρχης Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Νικόλαος Τζόλλας. «Η Περιφέρεια άμεσα ξεκινάει το επόμενο διάστημα την οργάνωση αυτών των data set για να βοηθηθεί ακόμη περισσότερο η επιχειρηματικότητα» ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο ίδιος τόνισε ότι ήδη τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με σπουδαία οικονομική πρόοδο έχουν οργανώσει τα δεδομένα αυτά τα οποία μπορούν να είναι αξιοποιήσιμο εργαλείο είτε στην υγεία, είτε στο περιβάλλον, είτε στις μεταφορές.

Διαγωνισμός Open Up Thessaloniki Climate 2025

Στο πλαίσιο της ημερίδας για τα ανοιχτά δεδομένα ανακοινώθηκε η έναρξη, σήμερα, του Διαγωνισμού Open Up Thessaloniki Climate 2025 που στοχεύει στην ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογικών εφαρμογών που θα βασίζονται σε ανοιχτά δεδομένα για το κλίμα της Θεσσαλονίκης και θα προσφέρουν καινοτόμες λύσεις για το όφελος των πολιτών σε ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή και η προστασία του περιβάλλοντος. Τα δεδομένα αυτά θα διατεθούν στους συμμετέχοντες του διαγωνισμού, μέσα από το Open Data Marketplace, μία πλατφόρμα ανοιχτών δεδομένων που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου UPCAST.

   Ο Χαράλαμπος Μπράτσας, επ. καθηγητής Τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής και Ηλεκτρονικών Συστημάτων ΔΙΠΑΕ, πρόεδρος του Ιδρύματος Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας, ανέφερε ότι τον διαγωνισμό διοργανώνουν το Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας, η Μητροπολιτική Αναπτυξιακή Θεσσαλονίκης, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας και η Ελληνική Στατιστική Αρχή. Οι συμμετέχοντες στη διαδικασία που θα διαρκέσει τρεις μήνες, καλούνται με βάση τα δεδομένα που προσφέρονται από δέκα φορείς - σε ισάριθμα σούπερ μάρκετ δεδομένων, όπως είπε χαρακτηριστικά - να σκεφτούν ιδέες για να δημιουργήσουν εφαρμογές. Η θεματολογία των συνόλων δεδομένων (data set) περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την ενέργεια, την υγεία, το περιβάλλον, την επιστήμη και την τεχνολογία, τον πληθυσμό και την κοινωνία, τις μετακινήσεις, τις περιφέρειες και τις πόλεις.

   Από την πλευρά του, ο Γιώργος Καζλάρης, υποψήφιος διδάκτορας του Τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής και Ηλεκτρονικών Συστημάτων ΔΙΠΑΕ, γνωστοποίησε ότι ο διαγωνισμός θα πραγματοποιηθεί μέσω των ιστοσελίδων https://openup.okfn.gr και https://tds.okgn.gr, ενώ υπάρχουν χρηματικά έπαθλα για τους τρεις νικητές, (3000 το πρώτο βραβείο, 2000 ευρώ και χίλια ευρώ αντίστοιχα). Η κριτική επιτροπή θα ανακοινωθεί σύντομα.

   Την υποστήριξη του Δήμου Θεσσαλονίκης στον διαγωνισμό εξέφρασε ο Κωνσταντίνος Βασιλόπουλος, αντιδήμαρχος Διοικητικής Αναδιάρθρωσης, Οργάνωσης, Επιχειρησιακού Σχεδιασμού, Ψηφιακής Πολιτικής και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. Ο ίδιος τόνισε ότι ο διαγωνισμός ενθαρρύνει δημιουργικούς ανθρώπους, ερευνητές, προγραμματιστές, επιχειρηματίες να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να αναπτύξουν καινοτόμες λύσεις, με στόχο να αξιοποιηθούν η τεχνολογία και τα ανοιχτά δεδομένα προς την σωστή κατεύθυνση με τον απαραίτητο έλεγχο της δύναμης της πληροφορίας.