Θεσσαλονίκη: 2.253 οδηγοί εντοπίστηκαν σε κατάσταση μέθης το 2024

Το τραγικό τροχαίο δυστύχημα στην Κρήτη που κόστισε τη ζωή στον 22χρονο Παναγιώτη συγκλόνισε τη χώρα και προκάλεσε ερωτήματα για τις διαδικασίες που ακολουθούνται για τους παραβάτες και μεθυσμένους οδηγούς μετά τα αλκοτέστ. Ταυτόχρονα, «φώτισε», δυστυχώς με το χειρότερο τρόπο, άλλα περιστατικά με άτομα που συνέχισαν να οδηγούν υπό την επήρεια αλκοόλ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, παρότι τους είχαν βεβαιωθεί ξανά παραβάσεις στο παρελθόν.

Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η αυτή του 38χρονου οδηγού που συνελήφθη από αστυνομικούς του Αστυνομικού Τμήματος Ωραιοκάστρου στις 14 Ιανουαρίου να οδηγεί υπό την επήρεια αλκοόλ και χωρίς άδεια διπλώματος. Όπως διαπιστώθηκε, από τον οδηγό, που, μάλιστα, έκανε και επικίνδυνους ελιγμούς, είχε αφαιρεθεί το δίπλωμα για πέντε έτη, διότι στις αρχές Μαρτίου του 2024 συνελήφθη ξανά να οδηγεί μεθυσμένος, ενώ δύο χρόνια πριν είχε βεβαιωθεί σε βάρος του η ίδια παράβαση.

Επίσης, την περασμένη Τρίτη, 25χρονος οδηγός χωρίς δίπλωμα ενεπλάκη σε δύο διαδοχικά τροχαία ατυχήματα στο κέντρο της Αθήνας, εγκαταλείποντας τα θύματά του. Για τη σύλληψή του στήθηκε επιχείρηση της Τροχαίας και της ΟΠΚΕ και διαπιστώθηκε ότι βρισκόταν σε κατάσταση μέθης.

Τα περισσότερα ερωτήματα, όμως, συνεχίζουν να υπάρχουν γύρω από τον θάνατο του 22χρονου οδηγού στην Κρήτη, μετά τη σύγκρουσή με το αυτοκίνητο του 45χρονου. Αναζητούνται τυχόν ευθύνες για τους τρεις αστυνομικούς που τον σταμάτησαν για έλεγχο πριν το τροχαίο και δεν τον συνέλαβαν, αν και διαπίστωσαν πως ήταν μεθυσμένος και οδηγούσε χωρίς δίπλωμα. Τρεις ημέρες μετά το δυστύχημα, με εντολή του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, καρατομήθηκε η ηγεσία της Αστυνομικής Διεύθυνσης Χανίων για τους χειρισμούς που έγιναν στην περίπτωση του 45χρονου.

Ερωτήματα προκύπτουν, επίσης, για το πώς ο δράστης συνέχιζε να οδηγεί στην Κρήτη, ενώ το 2018 καταδικάστηκε σε φυλάκιση 10 μηνών με τριετή αναστολή για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, αλλά και τον Οκτώβριο του 2024 του είχε αφαιρεθεί το δίπλωμα πάλι, καθώς εντοπίστηκε να οδηγεί μεθυσμένος.

Αστυνομικοί και δικηγόροι, μιλώντας στη «ΜτΚ», αναλύουν τι ισχύει για τις διαδικασίες μετά από ένα αλκοτέστ και για τη διαχείριση που πρέπει να έχει ένας οδηγός που κρατά τιμόνι με μη επιτρεπτό όριο αλκοόλ στο αίμα του. Επίσης, η «ΜτΚ» παρουσιάζει πόσοι οδηγοί εντοπίστηκαν να οδηγούν μεθυσμένοι στους δρόμους της Θεσσαλονίκης το 2024.

Τον Μάρτιο ήπιαν περισσότερο οι Θεσσαλονικείς

Από τη 1η Ιανουαρίου του 2024 μέχρι και την τελευταία ημέρα του Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, συνολικά 2.253 οδηγοί πιάστηκαν να οδηγούν υπό την επήρεια αλκοόλ στους δρόμους της Θεσσαλονίκης. Κάθε μήνα γίνονται χιλιάδες έλεγχοι από την Τροχαία σε διάφορα σημεία της πόλης, ωστόσο τον Μάρτιο ήταν ο μήνας που έγιναν οι περισσότεροι έλεγχοι και βεβαιώθηκαν και οι περισσότερες παραβάσεις.

Συγκεκριμένα, τον Ιανουάριο ελέγχθηκαν 11.364 οδηγοί εκ των οποίων οι 176 είχαν καταναλώσει αλκοόλ σε μη επιτρεπτό όριο. Τον Φεβρουάριο ελέγχθηκαν 10.089 οδηγοί και οι 166 ήταν σε μέθη, ενώ τον Μάρτιο ελέγχθηκαν 14.657 οδηγοί και οι 256 ήταν μεθυσμένοι.

Τον Απρίλιο, εκλέχθηκαν 11.240 οδηγοί και οι 197 ήταν σε κατάσταση μέθης. Τον Μάιο έγινε έλεγχος σε 12.501 οδηγούς, εκ των οποίων οι 203 είχαν καταναλώσει μη επιτρεπτή ποσότητα αλκοόλ. Τον Ιούνιο, εκλέχθηκαν 11.421 οδηγοί και βεβαιώθηκε παράβαση σε 221.

Τον Ιούλιο, οι ελεγχθέντες οδηγοί για αλκοόλ έφτασαν τους 14.473 και αυτοί που ήταν σε κατάσταση μέθης ήταν 180 άτομα. Τον Αύγουστο ελέγχθηκαν 11.985 οδηγοί εκ των οποίων οι 142 είχαν καταναλώσει περισσότερο αλκοόλ από ό,τι επιτρέπεται και τον Σεπτέμβριο εκλέχθηκαν 14.338 οδηγοί και βεβαιώθηκε παράβαση σε 163 εξ αυτών.

Τον Οκτώβριο εκλέχθηκαν 11.810 οδηγοί και οι 198 ήταν σε κατάσταση μέθης. Τον Νοέμβριο οι ελεγχθέντες οδηγοί ήταν 11.848 και οι υπό την επήρεια αλκοόλ ήταν οι 184. Τον τελευταίο μήνα του 2024, τον Δεκέμβριο, έγιναν 13.191 έλεγχοι σε οδηγούς και βεβαιώθηκαν 167 παραβάσεις για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ.

Το σημαντικότερο στοιχείο από τη Διεύθυνση της Τροχαίας Θεσσαλονίκης, είναι ότι σε κάθε τρίμηνη παρουσίαση των δράσεων για το 2024, κατέγραφαν ως ένα από τα κυριότερα αίτια για τα τροχαία ατυχήματα την οδήγηση σε κατάσταση μέθης. Επίσης, εκτός από την κατανάλωση αλκοόλ, πολλές φορές ως αίτια καταγράφηκαν η απόσπαση προσοχής, η μη τήρηση απόστασης ασφαλείας, η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, η υπερβολική ταχύτητα και η παραβίαση πινακίδας STOP.

Tι γίνεται στα αλκοτέστ

Σε κάθε μπλόκο της Τροχαίας, οι αστυνομικοί σταματούν τυχαία οδηγούς, για να φυσήξουν στις ειδικές συσκευές, ώστε να μετρηθεί η ποσότητα σε γραμμάρια ανά λίτρο μέτρησης με αέρα. Το επιτρεπτό όριο που μπορεί να δείξει η συσκευή είναι 0,24 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά λίτρο εκπνεόμενου αέρα. Αν είναι παραπάνω, τότε αρχίζουν οι διαβαθμίσεις των κυρώσεων, τα πρόστιμα και οι ποινικές διώξεις.

Αν ο δείκτης αλκοόλης δείξει 0,25 έως 0,40 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά λίτρο εκπνεόμενου αέρα και από 0,40 έως 0,60 γραμμάρια, οι αστυνομικοί ακινητοποιούν το αυτοκίνητο, βεβαιώνουν παραβάσεις και πρόστιμα. Αν όμως ο δείκτης δείξει άνω από 0,60, τότε η πράξη μετατρέπεται σε πλημμέλημα και όπως λένε αστυνομικοί στη «ΜτΚ» μπορούν να ακολουθηθούν δύο «δρόμοι».

«Στην περίπτωση που η συσκευή δείξει 0,60 και άνω, ακολουθείται η αυτόφωρη διαδικασία. Βάσει νομοθεσίας ο αστυνομικός μπορεί να συλλάβει τον οδηγό, να γίνει η κράτησή του μέχρι την επόμενη ημέρα, να τον οδηγήσει στον εισαγγελέα και να παραπεμφθεί να δικαστεί στο αυτόφωρο. Ωστόσο, μπορεί εκείνη την ώρα, ο αστυνομικός να μην τον συλλάβει, αλλά να συντάξει τη δικογραφία, να τη στείλει στον εισαγγελέα και έπειτα να οριστεί δικάσιμος και να κληθεί ο παραβάτης. Υπάρχουν περιπτώσεις που μπορεί να συλληφθεί ο οδηγός και με προφορική εντολή του εισαγγελέα να αφεθεί ελεύθερος και να τον καλέσει σε μεταγενέστερο χρόνο», αναφέρει στη «ΜτΚ» ο Χρήστος Συμεωνίδης, μέλος της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ) και αστυνομικός που συμμετέχει στο συντονισμό επιχειρήσεων στην πόλη, για τις εκδοχές που μπορεί να υπάρξουν σε περίπτωση που οδηγός έχει δείκτη άνω του 0,60.

Μάλιστα, όπως λέει ο Αλέξανδρος Σφελενιώτης, μέλος της ΕΑΥΘ και αστυνομικός της ομάδας Ζ, όταν ένας οδηγός έχει καταναλώσει μεγάλη ποσότητα αλκοόλ ακινητοποιείται οπωσδήποτε το αυτοκίνητό του. «Ειδικά, όταν είναι άνω των 0,60 η ένδειξη, το αυτοκίνητο ακινητοποιείται και ο οδηγός αποχωρεί με άλλο μέσο και τον ενημερώνουμε από ποιο σημείο μπορεί να το πάρει την επόμενη ημέρα. Αν είναι σε κατάσταση μέθης, μπορεί να οδηγήσει το αυτοκίνητο κάποιο συγγενικό ή φιλικό του πρόσωπο, για να το μεταφέρει σε σημείο στάθμευσης», σημειώνει.

«Στη Θεσσαλονίκη, όταν ο οδηγός έχει πιει σε βαθμό που η πράξη είναι πλημμέλημα, σχεδόν πάντα οδηγείται στο τμήμα. Σε επαρχιακές πόλεις όμως, που η μεταφορά του παραβάτη θα σημαίνει και τη λήξη του μπλόκου, πολλές φορές δεν συλλαμβάνεται, αλλά σχηματίζεται δικογραφία, στέλνεται στον εισαγγελέα και έπειτα τον καλούν. Επιτρέπεται και αυτή η διαδικασία», αναφέρει ο κ. Συμεωνίδης.

Τα πρόστιμα

Αν οδηγός μετά τη μέτρηση έχει ένδειξη 0,25 έως 0,40 χιλιοστών του γραμμαρίου ανά λίτρο μέτρησης με αέρα, το πρόστιμο είναι 200 ευρώ, ακινητοποιείται το όχημα και του επιβάλλονται 5 βαθμοί ποινής. Αν η ένδειξη δείξει από 0,40 έως 0,60, το πρόστιμο είναι 700 ευρώ, αφαιρείται η άδειας οδήγησης για 3 μήνες και υπάρχουν 9 βαθμοί ποινής.

Από 0,60 και πάνω, εκτός από την ποινική δίωξη, στον οδηγό επιβάλλεται πρόστιμο 1.200 ευρώ, αφαίρεση άδειας οδήγησης και πινακίδων κυκλοφορίας οχήματος για 6 μήνες.

Στην περίπτωση που υπάρχει εκ νέου παράβαση εντός δύο ετών από τη διαπίστωση προηγούμενης παράβασης με οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ με συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα άνω των 0,60 χιλιοστών του γραμμαρίου ανά λίτρο μέτρησης με αέρα, το πρόστιμο είναι 2.000 ευρώ, αφαιρείται η άδεια οδήγησης για πέντε χρόνια και οι πινακίδες για 6 μήνες.

Η αυτόφωρη διαδικασία, η ενημέρωση εισαγγελέα και η παράβαση καθήκοντος

«Η οδήγηση υπό την επήρεια μέθης αντιμετωπίζεται από τον ΚΟΚ και από τον Ποινικό Κώδικα. Συγκεκριμένα ο ΚΟΚ στο αρ. 42 οριοθετεί ως κριτήριο τα ποσοστά του αλκοόλ στο αίμα του οδηγού για την επιβολή απλών διοικητικών προστίμων ή και την τέλεση ακόμα και πλημμελήματος» αναφέρει στη «ΜτΚ» ο ποινικολόγος Θοδωρής Καραγιάννης.  «Επιπλέον, όμως, σε περίπτωση που ο «μεθυσμένος» οδηγός δεν μπορεί να οδηγήσει με ασφάλεια εμπίπτει στη διάταξη του αρ. 290Α ΠΚ, όπου τιμωρείται με ποινές από 10 μέρες φυλάκιση, αν από την πράξη προέκυψε κίνδυνος για πράγματα ή για άνθρωπο, έως και πολυετής κάθειρξη, αν τελικά προκλήθηκε βαριά σωματική βλάβη σε άνθρωπο ή θάνατος, ή ακόμα και ισόβια κάθειρξη, αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων» συμπληρώνει.

Ο ποινικολόγος Θοδωρής Καραγιάννης 

Για τη διαδικασία που προβλέπεται, ο κ. Καραγιάννης εξηγεί πως «εφόσον, λοιπόν, τα γεγονότα που είδαν το φως της δημοσιότητας ήταν αληθή και ο δράστης του εγκλήματος είχε ελεγχθεί προηγουμένως και είχε βρεθεί με ποσότητα αλκοόλ που καθιστά την πράξη του ποινικό αδίκημα είτε το αδίκημα που προβλέπει ο ΚΟΚ είτε και το αρ. 290Α, τότε οι αρμόδιοι αστυνομικοί υπάλληλοι θα έπρεπε, στο πλαίσιο του αυτόφωρου αδικήματος που αυτός τελούσε σύμφωνα με τα αρ. 242,275 ΚΠΔ, να συλλάβουν τον δράστη και να τον οδηγήσουν στο ΑΤ για διενέργεια αυτεπάγγελτης αστυνομικής προανάκρισης. Ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας ορίζει ότι με τηλεφωνική, έστω, ενημέρωση του αρμόδιου εισαγγελέα πλημμελειοδικών και προφορική εντολή αυτού μπορεί ο δράστης να αφεθεί ελεύθερος και να μην εφαρμοστεί η αυτόφωρη διαδικασία, αλλά να οδηγηθεί σε τακτική δικάσιμο».

«Χαρακτηριστικά, για την περίπτωση της Κρήτης» λέει ο ποινικολόγος «αν οι αρμόδιοι αστυνομικοί δεν εφάρμοσαν κατά την κρίση τους την αυτόφωρη διαδικασία, ενώ εκ των πράγματων τελέστηκε ποινικό αδίκημα, τότε παρενέβησαν τα καθήκοντά τους και ενήργησαν μη σύννομα. Οφείλουμε, όμως να καταστήσουμε σαφές ότι η συμπεριφορά αυτή δε σημαίνει αυτοδίκαια ότι προέβη στην τέλεση του ποινικού αδικήματος της παράβασης καθήκοντος ή οποιουδήποτε άλλου υπηρεσιακού ποινικού αδικήματος. Μπορεί να υπήρξαν λόγοι που να δικαιολογούν αυτήν την πράξη». 

Τέλος, ο κ. Καραγιάννης σημειώνει ότι «η κρίση, λοιπόν, του αρμόδιου εισαγγελέα να μην κινήσει δίωξη είτε αρχειοθετώντας την υπόθεση είτε παραγγέλλοντας προκαταρκτική εξέταση για περαιτέρω διερεύνηση αυτής, αν στηρίζεται σε αντίστοιχα δεδομένα στη δικογραφία, είναι δικονομικά και ουσιαστικά ορθή».

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19.01.2025