Τέμπη: «Τσουνάμι» για τη δικαίωση των θυμάτων

Στις 28 Φεβρουαρίου συμπληρώνονται δύο χρόνια από την τραγωδία των Τεμπών, χωρίς μέχρι σήμερα να δοθούν απαντήσεις σε καίρια ζητήματα όπως τι προκάλεσε την ανάφλεξη και το σχηματισμό πυρόσφαιρας μετά τη σύγκρουση των τρένων και ποιος έδωσε εντολή για το μπάζωμα του χώρου που είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια τεκμηρίων.

Τα πορίσματα

Εντός της εβδομάδας αναμένεται να δημοσιοποιηθούν τα δύο πορίσματα που αφορούν τον προσδιορισμό των αιτίων εκδήλωσης της πυρκαγιάς μετά τη σύγκρουση των δύο τρένων. Πρόκειται για το πόρισμα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και το πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών, στο οποίο περιλαμβάνονται τα αποτελέσματα της ανάλυσης του πανεπιστημίου της Γάνδης.

Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ έχει ήδη ανακοινώσει ότι το τελικό πόρισμα θα εγκριθεί από το συμβούλιο του ΕΟΔΑΣΑΑΜ σε συνεδρίαση του στις 24/2/2025 και θα παρουσιαστεί σε συνέντευξη Τύπου στις 27 Φεβρουαρίου. Βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας τέτοιου είδους πορίσματα εκδίδονται το αργότερο ένα χρόνο μετά το δυστύχημα, όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση το έργο της διερεύνησης του ΕΟΔΑΣΑΑΜ εκκίνησε επίσημα τον Μάρτιο του 2024, επομένως αποτελεί νομική υποχρέωση το πόρισμα να εκδοθεί πριν τις 28.2.2025. Σε ανακοίνωσή του ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ σημειώνει ότι «το πόρισμα το οποίο ακόμη ολοκληρώνεται είναι ανάγκη να παρουσιαστεί άμεσα, διότι θα περιλαμβάνει σημαντικότατες και επείγουσες συστάσεις ασφαλείας, οι οποίες πρέπει να κοινοποιηθούν και να υλοποιηθούν το συντομότερο δυνατόν».

Οι διαδηλώσεις

Στις 28 Φεβρουαρίου προγραμματίζονται συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας σε 250 πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού, οι οποίες αναμένονται εξίσου μαζικές με αυτές της 26ης Ιανουαρίου. Η ΑΔΕΔΥ και η ΓΣΕΕ προκήρυξαν 24ωρη απεργία και το Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης καλεί σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας στις 11:00 στο άγαλμα Βενιζέλου. Δικηγορικοί (μεταξύ αυτών και της Θεσσαλονίκης) αποφάσισαν να απέχουν από τα καθήκοντά τους και οι εμπορικοί σύλλογοι της χώρας καλούν τα μέλη τους να συμμετάσχουν στις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας. Σε όλη τη χώρα επαγγελματίες δηλώνουν είτε ατομικά είτε συλλογικά ότι δεν θα εργαστούν εκείνη την ημέρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και κάποιες θεατρικές και μουσικές σκηνές ανακοίνωσαν ότι θα κλείσουν. Την προκήρυξη τρίωρης στάσης εργασίας αποφάσισε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ταξί.

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο αφενός δηλώνουν ότι ανησυχούν για επεισόδια στις συγκεντρώσεις, αφετέρου κάνουν συγκρίσεις με τις διαδηλώσεις των Αγανακτισμένων στα χρόνια της κρίσης και διακινούν τη θεωρία σχεδίου αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης.

Στα ύψη το πολιτικό θερμόμετρο

Αμέσως μετά τις διαδηλώσεις το ενδιαφέρον θα στραφεί στη Βουλή. Στις 4 Μαρτίου θα συζητηθεί στη Βουλή η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για σύσταση προανακριτικής επιτροπής σε βάρος του Χρήστου Τριαντόπουλο και στις 5 Μαρτίου, να γίνει προ ημερησίας διάταξης συζήτηση για την υπόθεση των Τεμπών σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών. Το ΠΑΣΟΚ έχει προαναγγείλει ότι θα προχωρήσει στην κατάθεση πρότασης δυσπιστίας μετά τη δημοσιοποίηση των πορισμάτων, προκειμένου να αξιοποιηθούν τυχόν ευρήματα που θα περιλαμβάνονται σε αυτά. Η πρόταση δυσπιστίας που έχει προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει προχωρήσει, καθώς δεν συγκεντρώνονται οι αναγκαίες 50 υπογραφές βουλευτών.

Ο πρωθυπουργός μιλώντας προ ημερών στο Thessaloniki Summit προκάλεσε την αντιπολίτευση να καταθέσει πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης, λέγοντας: “Αν θέλουν, να έρθουν στη Βουλή να δοκιμάσουν να μας ρίξουν”. Προανήγγειλε δε πως όταν βγει το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ και εφόσον η αντιπολίτευση δεν έχει καταφέρει να συμφωνήσει σε πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, θα πραγματοποιηθεί η προ ημερησίας συζήτηση.

Εάν κατατεθεί η πρόταση δυσπιστίας, η προ ημερησίας συζήτηση δεν θα πραγματοποιηθεί, καθώς με την κατάθεση πρότασης δυσπιστίας οποιαδήποτε άλλη κοινοβουλευτική διαδικασία μετατίθεται.

Μια πρόγευση των όσων αναμένεται να συμβούν τις επόμενες ημέρες στη Βουλή δόθηκε την περασμένη Παρασκευή, όταν ανέβηκαν κατακόρυφα οι τόνοι της αντιπαράθεσης, κατά τη συζήτηση της επίκαιρης ερώτησης της Ζ. Κωνσταντοπούλου με αποδέκτη τον Π. Μαρινάκη. «Θα έπρεπε να είστε κατηγορούμενοι και να είστε ενώπιον των αρμόδιων αρχών» είπε μεταξύ άλλων η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να της απαντά «εάν σας ενδιέφερε η αλήθεια θα αφήνατε τη δικαιοσύνη να κάνει τη δουλειά της. Δεν θα πηγαίνατε από μέσο σε μέσο για να κάνετε τον ανακριτή».

Οι κινήσεις των συγγενών

Οι συγγενείς των θυμάτων εντείνουν τις προσπάθειές τους για να αποδοθούν ευθύνες και για το δυστύχημα αλλά και για όσα επακολούθησαν. Η δικογραφία που σχηματίστηκε, μετά από μήνυση τραυματία κατά του πρωθυπουργό και πρώην υπουργών Υποδομών και Μεταφορών, διαβιβάστηκε προ ημερών στη Βουλή. Παράλληλα κατατέθηκε ένσταση ακυρότητας για το πόρισμα των δικαστικών πραγματογνωμόνων σχετικά με τα βίντεο που παραδόθηκαν από τον δικηγόρο της Interstar, εταιρείας φύλαξης του ΟΣΕ, με το επιχείρημα ότι δεν είχε προηγηθεί εισαγγελική πρόταση, και ότι δεν ενημερώθηκαν εγκαίρως οι συγγενείς των θυμάτων, ώστε να ορίσουν και οι ίδιοι δικούς τους τεχνικούς συμβούλους. Επίσης, κατατέθηκε στον εφέτη ανακριτή αίτημα να παραδώσει την έκθεση κατάσχεσης των δύο βίντεο που προσκομίστηκαν στις 5 Φεβρουαρίου, κατάθεσε δικηγόρος και πατέρας θύματος της σιδηροδρομικής τραγωδίας των Τεμπών.

Μήνυση για το μπάζωμα

Συγγενής θύματος καλεί την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Γεωργία Αδειλίνη, να παραιτηθεί, σε διαφορετική περίπτωση προανήγγειλε την κατάθεση μήνυσης για παράβαση καθήκοντος, υπόθαλψη και παρεμπόδιση του έργου της Δικαιοσύνης, όπως και κατάχρηση εξουσίας. Συγκεκριμένα ο Χρήστος Κωνσταντινίδης, σύζυγος της Βασιλικής Χλωρού αναφέρεται στις τεράστιες παραλήψεις της ίδιας, όπως και του προκατόχου της Ι. Ντογιάκου, με αποτέλεσμα να μην περιφρουρηθεί το πεδίο του εγκλήματος και να αλλοιωθούν πλήρως τα στοιχεία και πειστήρια, στερώντας τις αποδείξεις που θα μας βοηθούσαν να οδηγηθούμε στους δράστες των κακουργημάτων του εμπρησμού και της έκρηξης που οδήγησαν στο θάνατο 27 επιβάτες. Αναφερόμενος στα γεγονότα της αλλοίωσης του χώρου, ο κ. Κωνσταντινίδης επικαλείται Δελτία Τύπου και δηλώσεις που έκανε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ κ. Τριαντόπουλος, ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης του έδωσε την σχετική εντολή και τονίζει ότι για όσα συνέβησαν στο χώρο του δυστυχήματος. Στο υπόμνημα τονίζεται ότι «δεν υπάρχει καμία εγκεκριμένη μελέτη ή σύμφωνη γνώμη των δικαστικών αρχών που να βρίσκεται τουλάχιστον στην δικογραφία» για:

-Την εκσκαφή του φυσικού εδάφους σε όλο το μήκος και πλάτος του πεδίου του εγκλήματος σε βάθος από 30 εκατοστά έως 3 μέτρα, έως και τα πρανή.

-Την μεταφορά του υλικού αυτού της εκσκαφής όπως και των συντριμμιών, αλλά ακόμη και βιολογικού υλικού των θυμάτων, που ήδη αποτελούσαν πολύτιμο αποδεικτικό υλικό σε διάφορους προορισμούς, δίχως να υπάρχει κανένα σχετικό στοιχείο ή απόφαση στην δικογραφία.

-Την μεταφορά και απόρριψη σε όλη την έκταση του πεδίου του εγκλήματος και στην σχετική τάφρο που δημιούργησαν, αναρίθμητων κυβικών άμμου, χαλικιών και πίσσας.

«Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο στην δικογραφία για το ποιος σχεδίασε και γιατί, αυτές ακριβώς τις στοχευμένες δράσεις αλλά και πως και από ποιον καλύφθηκε η δαπάνη τους» τονίζεται στο υπόμνημα, ενώ σε άλλο σημείο αναφέρεται: «Χαρακτηριστικό της ενορχηστρωμένης από τον πυρήνα της κυβέρνησης παράνομης δράσης είναι ότι στην ως άνω υπ’αριθ.36141/18.4.2023 απόφαση η μόνη αναφορά στην μεταφορά των αποδεικτικών στοιχείων και πειστηρίων σε άλλες θέσεις είναι η εξής κουτοπόνηρη, απολύτως δηλωτική της ενοχής των εμπνευστών, φράση "….μεταφορά μετάλλων προς το οικόπεδο του ΟΣΕ στη θέση Κουλούρι…". Για τους δράστες πειστήρια και στοιχεία που θα συντελούσαν στην εξιχνίαση του εγκλήματος, μεταξύ δεν αυτών και βιολογικό υλικό – λείψανα των μαρτυρικών θυμάτων, ήταν απλώς μέταλλα, δηλαδή σκραπ».

Στο μεταξύ, νέα στοιχεία για τις εργασίες επιχωμάτωσης στον τόπο του δυστυχήματος έφερε στο φως της δημοσιότητας το datajournalists.co.uk αποκαλύπτοντας έκθεση στελέχους της Hellenic Train που βρέθηκε επί τόπου και αποτύπωσε την κατάσταση και φωτογραφικά. Όπως αποκαλύπτεται, το στέλεχος της εταιρείας κατονομάζει ευθέως ως εντολέα της απομάκρυνσης των συντριμιών, τον τότε γενικό γραμματέα Μεταφορών, Ιωάννη Ξιφαρά. Αντιθέτως το στέλεχος της Hellenic Train δεν κάνει εδώ καμία αναφορά στον υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ Χρήστο Τριαντόπουλο ή τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κώστα Αγοραστό. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η περιγραφή της απομάκρυνσης κάθε αποδεικτικού στοιχείου από το πεδίο της τραγωδίας που κάνει το στέλεχος της Hellenic Train, δεν έχει καμία σχέση με τα αυστηρά πρωτόκολλα της διερεύνησης που τηρούνται διεθνώς.

Απόστολος Τζιτζικώστας: Απόλυτη προτεραιότητά μου η ασφάλεια

Το θέμα της ασφάλειας των ελληνικών σιδηροδρόμων συζητήθηκε ενώπιον της Επιτροπής Μεταφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το θέμα έθεσε η ευρωβουλευτής της ευρωομάδας της Αριστεράς Έλενα Κουντουρά η οποία τόνισε ότι δύο χρόνια μετά το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, «το ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο συνεχίζει να αντιμετωπίζει συστημικές ελλείψεις και σοβαρά κενά ασφαλείας. Παραβιάζονται πέντε Κανονισμοί και δύο Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Η κ. Κουντουρά ζήτησε από τον αρμόδιο επίτροπο Απόστολο Τζιτζικώστα να τοποθετηθεί σχετικά με το εάν σήμερα ο ελληνικός σιδηρόδρομος είναι ασφαλής για τους Ευρωπαίους πολίτες και τι θα πράξει ώστε να εξασφαλιστεί η πλήρης συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων». Από την πλευρά του ο κ. Τζιτζικώστας, επισήμανε ότι η ασφάλεια είναι αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητά του.

Μεταξύ άλλων ανέφερε ότι «δύο εβδομάδες από την ανάληψη των καθηκόντων μου ως Επίτροπος, ξεκίνησα τη διαδικασία παραβίασης της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας από την Ελλάδα, στην οποία γίνεται ρητή αναφορά στις σημαντικές, συστημικές και διαχρονικές ελλείψεις στον ελληνικό σιδηροδρομικό τομέα» και πρόσθεσε ότι η Κομισιόν είναι έτοιμη να παρέχει κάθε δυνατή τεχνική υποστήριξη στην Ελλάδα, για να γίνει ο σιδηρόδρομος, σύγχρονος, ασφαλής και αξιόπιστος.

Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις

71%

πιστεύει πως υπάρχει κυβερνητική προσπάθεια για συγκάλυψη ευθυνών

68%

έχει αρνητική γνώμη για το έργο της δικαιοσύνης

(Metron Analysis 12- 18 Φεβρουαρίου για λογαριασμό του MEGA)

72%

βλέπει προσπάθεια συγκάλυψης

82%

αναφέρει ότι οι συγγενείς των θυμάτων βοηθούν με τη δράση τους το έργο της Δικαιοσύνης

44%

δεν εμπιστεύεται καθόλου τη Δικαιοσύνη για την έρευνα

81%

πιστεύει ότι δεν έγιναν ασφαλέστερα τα ταξίδια με τρένο μετά την τραγωδία

(ALCO, 11-16 Φεβρουαρίου, για λογαριασμό του Alpha)

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 23.02.2025