Αυτή είναι η δήλωση του καγκελάριου της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, στις 8 Ιανουαρίου 2025. Έγινε με αφορμή την πρωτοφανή θέση του Ντόναλντ Τραμπ πως οι ΗΠΑ πρέπει να προσαρτήσουν τη Γροιλανδία για λόγους εθνικής ασφαλείας. Ως γνωστόν η Γροιλανδία αποτελεί αυτόνομο έδαφος του Βασιλείου της Δανίας. Αρωγός στον Γερμανό καγκελάριο ήρθε ο Γάλλος υπουργός των Εξωτερικών Ζαν Νοέλ Μπαρό, ο οποίος με τη σειρά του διαβεβαίωσε πως «η Ευρωπαϊκή Ένωση δε θα αφήσει άλλα έθνη να επιτεθούν στα κυρίαρχα σύνορά της», μία δήλωση αμέσου ελληνικού ενδιαφέροντος. Παράλληλα, το ρεπορτάζ ξένων ιστοσελίδων, αναφέρει πως μία τριμελής αντιπροσωπεία της ΕΕ -που θα αποτελείται από τους υπουργούς Εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας- θα επισκεφτεί τον Αμερικανό Πρόεδρο, μετά την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του, για να συζητήσουν τις σχέσεις των δύο μερών.
Το θέμα είναι πως καλές είναι όλες αυτές οι διαβεβαιώσεις, αλλά οι κυβερνήσεις που τις δίνουν είναι είτε αδύναμες είτε υπ’ ατμόν. Και τα σχήματα που πρόκειται να τις διαδεχθούν μάλλον βρίσκονται πιο κοντά στις αντιλήψεις του Τραμπ σε μία σειρά από ζητήματα. Αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα της Ευρώπης. Το κυρίαρχο, εδώ και δεκαετίες, μοντέλο της έχει κουράσει και έχει φθαρεί, αλλά αυτό που έρχεται να το αντικαταστήσει κινείται έξω από τις αρχές επάνω στις οποίες κτίστηκε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Αυτή η κατάσταση της αβεβαιότητας λειτουργεί παραλυτικά τόσο στην οικονομία όσο και στα όργανα της ΕΕ που λαμβάνουν τις αποφάσεις. Οι συγκροτημένες πλειοψηφίες των ευρωπαϊκών οργάνων φαίνεται ότι δεν ανταποκρίνονται στους συσχετισμούς που αρχίζουν να διαμορφώνονται στις κοινωνίες των περισσοτέρων κρατών-μελών.
Το ερώτημα είναι ένα και μοναδικό: υπάρχει μπλοκ ευρωπαϊκών δυνάμεων που μπορεί να αντισταθεί στον οδοστρωτήρα Τραμπ; Τι θα γίνει αν επιχειρήσει να προσαρτήσει δια της βίας τη Γροιλανδία, ένα ευρωπαϊκό έδαφος; Θα επικρατήσει το δίκαιο του ισχυροτέρου; Ή είναι λύση, ολόκληρο το οικοδόμημα της ΕΕ να εξαρτάται από την καλή θέληση ενός εντελώς απρόβλεπτου Αμερικανού Προέδρου; Και για να το πάω παρακάτω. Τι θα γίνει με την Ουκρανία; Μέχρι στιγμής τα ευρωπαϊκά κράτη -όχι όλα- μαζί με την απερχόμενη προεδρία των ΗΠΑ στηρίζουν αυτή τη χώρα. Όμως, η τελευταία δήλωση του Τραμπ (08/01/2025) δικαιολογεί τις ανησυχίες του Πούτιν για την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και μέμφεται για τον πόλεμο όχι τους Ρώσους εισβολείς, αλλά τον Τζο Μπάιντεν. Συνεπώς, τα κράτη της ΕΕ που ενισχύουν με κάθε τρόπο την Ουκρανία θα συνεχίσουν την ίδια πολιτική και χωρίς τις ΗΠΑ; Ή θα δουν τα δισεκατομμύρια ευρώ που δαπάνησαν να έχουν πάει στράφι;
Τούτων δοθέντων, νομίζω πως το μίγμα προβλέπεται εκρηκτικό, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Οι σχέσεις της Ευρώπης με τις ΗΠΑ θα δοκιμαστούν και η δοκιμασία αυτή θα γίνει εντονότερη αν ο Τραμπ και οι συνεργάτες του, όπως ο Έλον Μασκ, επιχειρήσουν να επέμβουν στις εσωτερικές υποθέσεις ευρωπαϊκών κρατών για να αλλάξουν τους συσχετισμούς δυνάμεων. Με λίγες λέξεις, ο Θεός να βάλει το χέρι του!
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 12.01.2025