Σε μια συγκινησιακά φορτισμένη ατμόσφαιρα παρουσία γονέων, συγγενών, φίλων των 57 θυμάτων των Τεμπών, αλλά και κόσμου που παρά τη βροχή βρέθηκε στη Νέα Παραλία Θεσσαλονίκης, έγιναν τα αποκαλυπτήρια του «Δένδρου της Μνήμης», του μνημείου των θυμάτων των Τεμπών.
Το «Δένδρο της Μνήμης», δίδυμο μνημείο του «Δένδρου των Ψυχών» που τοποθετήθηκε στην Αθήνα, φιλοτέχνησαν η εικαστικός Μαρία Μανδάκη και ο Γιάννης Σαντεξής, ο οποίος το συναρμολόγησε.
Το «Δένδρο της Μνήμης» αποτελείται από ένα δένδρο με φύλλα στη βάση του οποίου βρίσκονται 57 πουλιά, ενώ στο αντίστοιχο της Αθήνας τα πουλιά βρίσκονται στα κλαδιά. Τα δύο γλυπτά αποτυπώνουν την αρχή του ταξιδιού, την Αθήνα από όπου ξεκίνησε η επιβατική αμαξοστοιχία στις 28.02.2023 και την Θεσσαλονίκη όπου ήταν ο τελικός προορισμός και το τρένο μαζί με τα 57 θύματα δεν έφτασαν ποτέ, αποτυπώνουν ένα ταξίδι με αρχή χωρίς τέλος. Κάθε πουλί συμβολίζει μια από τις 57 ψυχές, που χάθηκαν στο τραγικό δυστύχημα. Μάλιστα, στα φτερά τους έχουν χαραχτεί τα μικρά ονόματα και οι ηλικίες των θυμάτων.
Το «Δέντρο της Μνήμης» είναι δωρεά του Συλλόγου Θυμάτων Τεμπών και αποτελείται από μαρμάρινο ασύμμετρο βράχο συνολικών διαστάσεων μήκους 1,80μ x πλάτους 1,80μ x ύψους 1,00μ ως βάση και επάνω σε αυτόν στηρίζεται ένα μεταλλικό δέντρο ύψους 4 μέτρων, με διάμετρο ανοίγματος κλαδιών περίπου 3,20μ.
Από νωρίς το πρωί πολίτες της Θεσσαλονίκης που βρέθηκαν στο πάρκο του Απογευματινού Ήλιου άφησαν ένα λουλούδι στο μνημείο και μηνύματα «Δεν έχω οξυγόνο» οι τελευταίες λέξεις της αδικοχαμένης Φραντζέσκας Μπέζα.
Μια μαρμάρινη πλάκα δίπλα από το «Δένδρο της Μνήμης» με τα ονόματα των 57 θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών μαζί με το μνημείο θα υπενθυμίζουν διαρκώς το παλλαϊκό αίτημα για Δικαιοσύνη, Διαλεύκανση και Ποτέ Ξανά. Όταν η μαρμάρινη πλάκα αποκαλύφθηκε πολίτες και συγγενείς φώναξαν «ΑΘΑΝΑΤΟΙ».
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης ξεκίνησε την ομιλία του με τους στίχους του Μάνου Ελευθέριου: «Ποιος τη ζωή μου ποιος παραφυλά, Στου κόσμου τα στενά ποιος σημαδεύει, Πού πήγε αυτός που ξέρει να μιλά
Που ξέρει πιο πολύ και να πιστεύει».
«Δεν υπάρχουν λόγια σήμερα που θα μπορούσε να πει κάποιος. Τα σβήνει ο λυγμός ενός ολοκλήρου Έθνους, εντός και εκτός της χώρας.
Τα εμποδίζει ο πόνος για τον πιο άδικο χαμό 57 ανθρώπων. Τα εμποδίζει ο θυμός, γιατί δυο χρονια μετά δεν έχουν καταλογιστεί ευθύνες.
Δυο χρόνια μετά δεν υπάρχουν ένοχοι. Σήμερα απευθυνόμαστε με πολύ σεβασμό σε όλους εσάς, τους ανθρώπους που χάσατε ένα κομμάτι της ψυχής σας πριν δύο χρόνια. Θέλω να σας πω το εξής: Ο αγώνας που δίνετε για δικαίωση είναι αγώνας όλης της κοινωνίας, αγώνας που οφείλει να μας αφορά όλους. Το Δέντρο της Μνήμης που ριζώνει από σήμερα στην καρδιά της Θεσσαλονίκης με τα πεσμένα από τα κλαδιά πουλιά, θα υπενθυμίζει στο διηνεκές τον αναιτιολόγητο, εξοργιστικό χαμό των ανθρώπων αυτών αλλά και την αδήριτη ανάγκη να ληφθούν άμεσα όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να προληφθούν στο μέλλον ανάλογες τραγωδίες.
Προσπάθησα να φέρω τον εαυτό μου για λίγο στην θέση σας. Δεν άντεξα ούτε ένα λεπτό.
Ένιωσα πόνο, οργή, θυμό. Και νομίζω, ότι αυτά τα συναισθήματα μοιράζονται όλοι οι Έλληνες.
Είναι υποχρέωσή μας, η προσπάθεια που εσείς οι συγγενείς ξεκινήσατε να συνεχιστεί δυναμικά, μέχρι να μάθουμε τι ακριβώς συνέβη εκείνο το βράδυ. Αυτή την υποχρέωση θα μας θυμίζει το τοπόσημο αυτό. Το Δένδρο, που θα κρατήσει άσβεστη στην αιωνιότητα τη μνήμη των 57 αδικοχαμένων συνανθρώπων μας» είπε ο κ. Αγγελούδης.
Εκείνη που συγκλόνισε με την ομιλία της ήταν η Αλεξάνδρα Ταχμαζίδου, αδερφή της Σοφίας Ειρήνης που χάθηκε στα Τέμπη σε ηλικία 31 ετών.
«Είμαστε όλοι εδώ και ζητούμε δικαιοσύνη για αυτές τις ψυχές, για να αποδοθούν ποινικές και πολιτικές ευθύνες στους ενόχους», τόνισε.
«Είμαστε όλοι μπροστά σας, γονείς, συγγενείς, και γινόμαστε ένα μαζί σας για τη δικαίωση αυτών των ψυχών που χάθηκαν εκείνη τη φονική ημέρα. Είμαστε όλοι εδώ άχρωμοι, χωρίς πολιτικούς και συμφεροντολογικούς σκοπούς. Άλλωστε, γνωρίζουμε πλέον όλοι σε ποιους κακόψυχους και υποχθόνιους, χωρίς ήθος, ίχνος ηθικής και ενσυναίσθησης βρισκόμαστε αντιμέτωποι. Και μας αφορά όλους για να μην θρηνήσουμε, για να μην βιώσει άλλο σπίτι αυτόν τον πόνο. Είμαστε εδώ για το μέλλον των δικών μας, των παιδιών που έχουμε και των παιδιών που θα αποκτήσουμε. Για να ζούμε με ασφάλεια, με σωστές υποδομές, με ασφαλή μέσα μεταφοράς, με παιδεία και υγεία για όλους τους πολίτες της χώρας. Για να ζούμε στην Ελλάδα που αγαπάμε, κάνοντας όνειρα, τα οποία μπορούν να πραγματοποιηθούν. Για το ήθος και την αξιοπρέπεια που μας αρμόζει. Για το κράτος δικαίου που αξίζουμε. Είμαστε εδώ ζητώντας τα αυτονόητα για τους αδικοχαμένους ανθρώπους μας, για εμάς και για τις επόμενες γενιές. Για την αλήθεια που πάντα στο τέλος φωτίζει και αποκαλύπτεται. Για να έχουμε επιτέλους οξυγόνο», τόνισε η Αλεξάνδρα Ταχματζίδου, η οποία εξέφρασε την ευχή «το μνημείο αυτό να είναι το τελευταίο που κατασκευάζεται στη μνήμη ανθρώπινων αδικοχαμένων ψυχών».
Η ίδια ευχαρίστησε τους καλλιτέχνες, τον δήμο και τον κόσμο για τη συμπαράσταση και τη στήριξη στον αγώνα των συγγενών, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «μπορεί να είναι 57 οι νεκροί που φύγανε, αλλά αποκτήσανε σίγουρα 10 εκατομμύρια συγγενείς».
Η εικαστικός Μαρία Μανδάκη αναφέρθηκε στο έργο της αλλά και τα αίτια που αποτέλεσαν για εκείνη πηγή έμπνευσης. Οπως είπε μια μικρή συνάντηση με την Μαρία Καρυστιανού που ζήτησε να υπάρχει «ένα σημείο για να επικοινωνεί με το κοριτσάκι της» ήταν αρκετό. «Το Δένδρο της Μνήμης είναι ο τραγικός επίλογος του δίδυμου δένδρου που ένωσε δύο πόλεις. Με αρχή και χωρίς τέλος» είπε η εικαστικός. Σημείωσε πως το μνημείο θα μας ενώσει και θα μας καλεί να γίνουμε πιο υπεύθυνοι. Θα είναι ένα σημείο στοχασμού, ενδοσκόπησης και αναθεώρησης.
Ο σιδηρουργός που κατασκεύασε το μνημείο Γιάννης Σαντεξής αναφέρθηκε κι αυτός στους λόγους για τους οποίους εμπνεύστηκε αυτό το μνημείο. Οπως είπε επισκέφτηκε το σημείο του δυστυχήματος κρατώντας 57 λευκά τριαντάφυλλα ενα στη μνήμη κάθε θύματος. Κάτι αντίστοιχο έκανε σήμερα αφήνοντας ένα λουλούδι για κάθε αδικοχαμένο θύμα. «Είχα πολύ καιρό να δω ανθρώπους με ενσυναίσθητη που ζήτησαν να κάνουμε κάτι» ανέφερε μιλώντας για τις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις. «Μακάρι να μην είχε χρειαστεί να σε πάρω τηλέφωνο να ήταν εδώ τα παιδιά μας» σημείωσε ο δημιουργός μιλώντας στον Παύλο Ασλανίδη πατέρα θύματος.
Στο τέλος της τελετής οι πολίτες που βρέθηκαν στο σημείο άφησαν ένα λουλούδι στην μνήμη των 57 θυμάτων ενώ ο τραγουδοποιός Κώστας Βέρρος τραγούδησε με μια κιθάρα δύο τραγούδια, το ένα του Φοίβου Δεληβοριά στη μνήμη των θυμάτων: «Θα σε πάρω εγώ Παιδάκι μου όταν φτάσω».
«Θα έπρεπε πρώτα να μπουν οι ένοχοι στη φυλακή και μετά να κάνουμε τα μνημεία αλλά παρόλα αυτά είναι κι ‘ αυτά ένα δείγμα αντίστασης για όλη αυτή την επίθεση που δεχόμαστε, όχι μόνο εμείς σαν συγγενείς αλλά και όλοι οι Έλληνες, από την κυβέρνηση που από την πρώτη στιγμή έδωσε εντολή να μπαζωθούν οι ψυχές αυτών των ανθρώπων. Έδωσε εντολή σε δικαστικούς να κάνουν τα στραβά μάτια. Έδωσε εντολή προχθές στο Σύνταγμα να μας πετάξουν χημικά, πέτρες και δακρυγόνα. Δεν θα σταματήσουμε μέχρι να τιμωρηθούν οι ένοχοι» τόνισε μεταξύ άλλων σε δηλώσεις του ο Παύλος Ασλανίδης.
Παρόντες μεταξύ άλλων ήταν στελέχη της διοίκησης του δήμου Θεσσαλονίκης.
