Παραμονή στο Κέντρο η στρατηγική Μητσοτάκη

Η ανακοίνωση της υποψηφιότητας του Κώστα Τασούλα για το ύπατο πολιτειακό αξίωμα κλείνει ουσιαστικά έναν κύκλο κρίσιμων εφτά μηνών για τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, κατά τη διάρκεια των οποίων έλαβε δύσκολες και απαιτητικές επιλογές σε μία σειρά από θέσεις και αξιώματα, με τελευταία και συνάμα κορυφαία επιλογή του για την Προεδρία της Δημοκρατίας.

Πρώτο επεισόδιο του κύκλου αποτέλεσε ο ανασχηματισμός του περασμένου Ιουνίου στα απόνερα του αρνητικού εκλογικού αποτελέσματος των ευρωεκλογών. Ένας ανασχηματισμός με απομακρύνσεις και μετακινήσεις υπουργών σε σημαντικά υπουργεία, όπως το Εσωτερικών, το Ανάπτυξης, το Εργασίας, το Αγροτικής Ανάπτυξης και το Μεταναστευτικής Πολιτικής, ενώ ακολούθησαν αλλαγές στη δομή και την ανθρωπογεωγραφία του Μεγάρου Μαξίμου και ευρείες αντικαταστάσεις σε επίπεδο γενικών και ειδικών γραμματέων. Με τα κριτήρια των επιλογών να γέρνουν σαφώς προς κοινοβουλευτικά στελέχη που προέρχονται από τον χώρο της ΝΔ.

Ο ορισμός νέου Επιτρόπου στην ΕΕ

Επακολούθησε ο ορισμός του νέου Επιτρόπου της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τον Απόστολο Τζιτζικώστα να δίνει ένας σαφώς πιο κεντροδεξιό χρώμα στην επιλογή.

Ακολούθησαν οι σημαντικές ανακοινώσεις στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του Δεκεμβρίου, όπου τα επιδόματα που ανακοινώθηκαν έκλειναν σαφώς το μάτι προς κοινωνικές ομάδες που παραδοσιακά κινούνταν κοντά στη ΝΔ. Έτσι, η απόφαση της Τετάρτης, με την κομβική επιλογή του Κώστα Τασούλα ως τον διάδοχο της Κατερίνας Σακελλαροπούλου στο Προεδρικό Μέγαρο, αλλά και η πρόταση του Νικήτα Κακλαμάνη για την προεδρία της Βουλής, φάνηκαν να κουμπώνουν στη στροφή του πρωθυπουργού προς μία πιο παραδοσιακά κεντροδεξιά πολιτική, αποτελώντας τα δύο τελευταία κομμάτια στο σχετικό παζλ.

Σε ό,τι αφορά τον Κώστα Τασούλα: το όνομά του υπήρχε στο μυαλό του πρωθυπουργού εδώ και καιρό, μαζί με άλλα ονόματα από τον χώρο της κεντροαριστεράς, και φυσικά αυτό της Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Το σενάριο της ανανέωσης της θητείας της απερχόμενης Προέδρου της Δημοκρατίας ουσιαστικά αποκλείστηκε λόγω του μεγάλου ενδεχόμενου που υπήρχε στην ψηφοφορία για την εκλογή της να καταγραφούν αρκετές αρνητικές ψήφοι από τους βουλευτές της ΝΔ, γεγονός που θα δυσκόλευε την απρόσκοπτη πορεία της κυβερνητικής θητείας μέχρι τις εκλογές του 2027.

Το κεντροαριστερό σενάριο υπήρξε στο τραπέζι μέχρι σχεδόν το τέλος, αλλά αποκλείστηκε στην τελική ευθεία, καθώς η λύση Τασούλα, τελικά, εξυπηρετούσε περισσότερο τη γενικότερη στρατηγική που έχει καταστρώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι συνεργάτες του. Και φυσικά δεν θα ανατάρασσε τα ήρεμα νερά που επικρατούν το τελευταίο διάστημα εντός της ΚΟ της ΝΔ.

Την ίδια, βέβαια, στιγμή ο πρωθυπουργός δεν απαρνήθηκε τις κεντροαριστερές πινελιές που χρωμάτισαν την παρουσία και τη στάση του τόσο με αφορμή τον θάνατο του Γιάννη Μπουτάρη όσο και στην κηδεία του Κώστα Σημίτη, με ομιλίες που είχαν στο επίκεντρό τους το μυαλό και το πνεύμα των πιο κεντρώων ψηφοφόρων.

Αυτό σημαίνει ότι η κεντρώα λογική της στρατηγικής του Κυριάκου Μητσοτάκη θα συνεχιστεί, αν όχι σε επίπεδο προσώπων, όπου θα προτιμώνται περισσότερο τα προερχόμενα από τον χώρο της κεντροδεξιάς, σίγουρα στις πολιτικές, όπως αναμένεται να συμβεί το επόμενο διάστημα και μέχρι τις εκλογές σε πολλούς τομείς της κυβερνητικής πολιτικής. Δηλαδή, η επιλογή εξωκοινοβουλευτικών στελεχών ή πολιτικών από άλλα κόμματα και άλλους χώρους θα συνεχιστεί, αλλά πολύ πιο περιορισμένα.

Όλα αυτά, βέβαια, έχουν ως φόντο το 2027 και τις επόμενες εθνικές εκλογές. Εκεί ο βασικός αντίπαλος της Νέας Δημοκρατίας θα είναι το ΠΑΣΟΚ και ο εκλογικός στόχος της ΝΔ η αυτοδυναμία. Αυτό σημαίνει ότι στην πορεία προς τα εκεί το κυβερνητικό κόμμα θα πρέπει να κινείται πέριξ του ποσοστού του 35%, έτσι ώστε στην τελική ευθεία να δοθεί η μάχη για την κατάκτηση της αυτοδυναμίας. Με συμμάζεμα των χαμένων για τη ΝΔ χαλαρών ψήφων των ευρωεκλογών που κατευθύνθηκαν προς τα μικρότερα κόμματα δεξιά της ΝΔ αλλά και σταθερό βλέμμα προς το κέντρο. Σε αυτήν την πορεία ένα ΠΑΣΟΚ, το οποίο θα δηλώνει (όπως συνέβη αυτές τις ημέρες διά στόματος Νίκου Ανδρουλάκη) ότι δε θα πάει σε κυβέρνηση συνεργασίας με τη ΝΔ αλλά με τις ευρύτερες δυνάμεις της κεντροαριστεράς, θα είναι ένας αντίπαλος που ευνοεί την προσπάθεια της ΝΔ προς την αυτοδυναμία.

Φυσικά, μέχρι το 2027 υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος. Προηγείται η εκλογή του προέδρου της Βουλής που θα είναι ο Νικήτας Κακλαμάνης και μετά έπεται η εκλογική διαδικασία για την εκλογή του διαδόχου της κ. Σακελλαροπούλου, με τον Κώστα Τασούλα να συγκεντρώνει αποδοχή που ξεπερνά τα στενά κομματικά όρια της ΝΔ.

Η εικόνα αυτή αντικατοπτρίζεται και στους κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς δυνάμεων που συσπειρώνονται γύρω από την υποψηφιότητα Τασούλα, καθώς τα προγνωστικά δείχνουν ότι θα τον υπερψηφίσουν 165 έως 170 βουλευτές.

Βέβαια, το άθροισμα των θετικών ψήφων δεν προσεγγίζει την αυξημένη πλειοψηφία που είχε συγκεντρώσει ο κ. Τασούλας στις τρεις διαδοχικές εκλογές του για το αξίωμα του προέδρου της Βουλής, ωστόσο είναι σαφές ότι στην παρούσα πολιτική συγκυρία τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης θεωρούν πως ενδεχόμενη υπερψήφιση θα θεωρηθεί στήριξη συνολικά της κυβέρνησης. Άλλωστε, μετά την τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας μπορεί να γίνει και με την σχετική κοινοβουλευτική πλειοψηφία, προκειμένου να αποσυνδεθεί η διαδικασία από την πρόωρη διάλυση της Βουλής.

Σε κάθε περίπτωση οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι εκτός από τους 156 βουλευτές της ΝΔ θετικά θα ψηφίσει ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς και ο ανεξάρτητος βουλευτής Μάριος Σαλμάς.

Εκτός αυτών θετικά προσανατολίζονται να ψηφίσουν «οι Σπαρτιάτες», αλλά και ορισμένοι ανεξάρτητοι, όπως οι Χάρης Κατσιβαρδάς, Παύλος Σαράκης, Μιχάλης Γαυγιωτάκης και Γιώργος Ασπιώτης.

Οι ημερομηνίες των ψηφοφοριών

Υπενθυμίζεται ότι το Σύνταγμα προβλέπει 5 ψηφοφορίες, με τις δύο πρώτες να απαιτούν αυξημένη πλειοψηφία 200 βουλευτών για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, η τρίτη 180, η τέταρτη 151 και η τελευταία σχετική πλειοψηφία. Σύμφωνα με τα προγνωστικά η εκλογή Τασούλα τοποθετείται στην 4η διαδικασία.
Χρονικά οι ψηφοφορίες έχουν οριστεί στις εξής ημερομηνίες: η 1η ψηφοφορία στις 25 Ιανουαρίου με απαιτούμενη πλειοψηφία 200 βουλευτές, η 2η ψηφοφορία στις 31 Ιανουαρίου με απαιτούμενη πλειοψηφία 200 βουλευτές, η 3η ψηφοφορία στις 6 Φεβρουαρίου με απαιτούμενη πλειοψηφία 180 βουλευτές, η 4η ψηφοφορία στις 12 Φεβρουαρίου με απαιτούμενη πλειοψηφία 151 βουλευτές και η 5η ψηφοφορία, αν χρειαστεί, στις 18 Φεβρουαρίου με σχετική πλειοψηφία.

Όσον αφορά τον ανασχηματισμό όλα δείχνουν ότι θα περιοριστεί στην αλλαγή που έγινε την Παρασκευή στη θέση του υφυπουργού Εξωτερικών, όπου ορίστηκε, αντί του Κώστα Φραγκογιάννη, ο βουλευτής Σερρών Τάσος Χατζηβασιλείου. Όποιες δε επιπλέον αλλαγές προκύψουν τοποθετούνται σε μεταγενέστερο χρόνο.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19.01.2025