- Newsroom
Με γοργούς ρυθμούς τρέχουν οι εξελίξεις ύστερα από τις υψηλόβαθμες συνομιλίες ανάμεσα σε Ουάσινγκτον και Κίεβο στη Τζέντα.
Άμεση ήταν η αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος είπε ότι θα καλέσει εκ νέου τον Ζελέσκι στον Λευκό Οίκο, ενώ πρόσθεσε ότι θα συνομιλήσει με τη Ρωσία ύστερα από τη δήλωση της Ουκρανίας ότι είναι έτοιμη να αποδεχθεί πρόταση των ΗΠΑ για άμεση, ενδιάμεση εκεχειρία 30 ημερών. Τώρα το επόμενο βήμα είναι η πρόταση αυτή να μεταφερθεί στη Μόσχα από την αντίδραση της οποίας θα κριθούν οι όποιες εξελίξεις θα δρομολογηθούν.
«Θέλουμε να τελειώνουμε με τον πόλεμο στην Ουκρανία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ντόναλντ Τραμπ.
Το γεγονός ότι οι συνομιλίες ήταν πολύωρες, καθώς κράτησαν πάνω από οκτώ ώρες, είχε δώσει την αίσθηση ότι οι δύο πλευρές έχουν τη διάθεση να ξεπεράσουν την δημόσια αντιπαράθεση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Λευκό Οίκο χωρίς αυτό να σημαίνει ότι έχουν ξεπεραστεί οι όποιες διαφωνίες.
Την Ουάσινγκτον εκπροσώπησαν ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Μάικ Βαλς.
Από ουκρανικής πλευράς συμμετείχαν ο επικεφαλής του γραφείου του προέδρου Ζελένσκι, Αντρίι Γέρμακ, καθώς και οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας της χώρας.
Μία άλλη θετική εξέλιξη είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «θα άρουν αμέσως την παύση της ανταλλαγής πληροφοριών και θα συνεχίσουν την παροχή βοήθειας για την ασφάλεια στην Ουκρανία».
Για το θέμα με τις σπάνιες γαίες οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να κλείσει η συμφωνία το γρηγορότερο δυνατόν.
Ρούμπιο: Το μπαλάκι στα χέρια της Ρωσίας
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Μάικ Γουόλτς και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο έκαναν δηλώσεις σε δημοσιογράφους μετά από τις συναντήσεις με ανώτερους Ουκρανούς αξιωματούχους στην Τζέντα.
«Η Ουκρανία και οι ΗΠΑ έκαναν ένα θετικό βήμα κατά τη διάρκεια των σημερινών συνομιλιών», είπε ο Ρούμπιο, προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ θα «μεταφέρουν τώρα αυτή την προσφορά» στους Ρώσους, προσθέτοντας ότι «το μπαλάκι είναι στα χέρια τους».
Ο Γουόλτς δήλωσε ότι η ουκρανική αντιπροσωπεία κατέστησε «πολύ σαφές» την Τρίτη ότι «μοιράζεται το όραμα του προέδρου Τραμπ για την ειρήνη».
Η Ουκρανία «έκανε συγκεκριμένα βήματα και προτάσεις», συμπεριλαμβανομένης της αποδοχής της πρότασης της Ουάσινγκτον για πλήρη κατάπαυση του πυρός, λέει.
Παράλληλα, είπε ότι θα μιλήσει με τον Ρώσο ομόλογό του «τις επόμενες ημέρες» και ότι ο Ρούμπιο θα συναντηθεί με τους υπουργούς Εξωτερικών της G7 τις επόμενες ημέρες.
Ως αποτέλεσμα αυτού του θετικού βήματος προς τα εμπρός, ο πρόεδρος αποφάσισε να άρει την παύση της βοήθειας και της βοήθειας ασφαλείας μας προς την Ουκρανία.
Σε ερώτηση που έγινε στον Ρούμπιο για το αν υπάρχει προθεσμία προκειμένου να απαντήσουν οι Ρώσοι στην πρόταση για προσωρινή κατάπαυση του πυρός 30 ημερών, σημείωσε: «Θα τους μεταφέρουμε την προσφορά. Θα τους πούμε – αυτή είναι η πρόταση στο τραπέζι».
«Η Ουκρανία είναι έτοιμη να σταματήσει να πυροβολεί και να αρχίσει να μιλάει, και τώρα θα εξαρτηθεί από αυτούς να πουν ναι ή όχι», πρόσθεσε και συμπλήρωσε: «Ελπίζω ότι θα πουν ναι. Αν το κάνουν, τότε νομίζω ότι έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο. Αν πουν όχι, τότε δυστυχώς θα μάθουμε ποιο είναι το εμπόδιο για την ειρήνη εδώ».
Ο Ρούμπιο χαρακτήρισε την προσφορά προς τους Ρώσους ως «προσφορά για να σταματήσουν οι εχθροπραξίες».
«Ελπίζω η Ρωσία να δεχθεί την πρόταση»
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ τόνισε επίσης ότι ο Ντόναλντ Τραμπ «ήθελε αυτός ο πόλεμος να τελειώσει χθες» και ότι ελπίζει ότι η Ρωσία θα αποδεχθεί τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός «το συντομότερο δυνατό».
«Η ελπίδα μας είναι ότι οι Ρώσοι θα απαντήσουν θετικά το συντομότερο δυνατό, ώστε να μπορέσουμε να περάσουμε στη δεύτερη φάση του θέματος, που είναι οι πραγματικές διαπραγματεύσεις», λέει.
Συνάμα, ξεκαθάρισε ότι το θέμα της συμφωνίας ΗΠΑ - Ουκρανίας για τα ορυκτά «δεν ήταν αντικείμενο των σημερινών συνομιλιών».
Ερωτηθείς εάν η σχέση μεταξύ του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Ντόναλντ Τραμπ είναι «ξανά σε καλό δρόμο», απάντησε ότι «αυτό που είναι ξανά σε καλό δρόμο εδώ είναι η ειρήνη και η ειρήνη είναι το μόνο που μπορεί να γίνει.
Αυτό είναι σοβαρό θέμα. Δεν πρόκειται για το Mean Girls, δεν πρόκειται για κάποιο επεισόδιο κάποιας τηλεοπτικής σειράς. Αυτό είναι πολύ σοβαρό».
Από την πλευρά του ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Μάικ Βαλτς αποκάλυψε ότι συζητήθηκαν λεπτομέρειες σχετικά με το πώς αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει οριστικά και τι είδους εγγυήσεις θα δοθούν για μακροπρόθεσμη ασφάλεια.
Μάλιστα προανήγγειλε επαφή με τον Ρώσο ομόλογό του τις επόμενες ημέρες ενώ ο Ρούμπιο θα ενημερώσει τους υπουργούς Εξωτερικών της G7.
Από την πλευρά του ο απεσταλμένος του Ουκρανού προέδρου στις συνομιλίες Αντρίι Γερμάκ σε ανάρτησή του στο X, ανέφερε ότι η προστασία των συμφερόντων του Κιέβου είναι το «πιο σημαντικό πράγμα», ενώ η «δίκαιη ειρήνη» είναι «κλειδί».
Στη συνέχεια ευχαρίστησε τους αξιωματούχους των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας για μια «εποικοδομητική συνάντηση».
Τραμπ: Ελπίζω ο Πούτιν να ανταποκριθεί
Σε δηλώσεις του, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι ελπίζει πως ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα ανταποκριθεί. «Θα συναντηθούμε μαζί τους (σ.σ. με τους Ρώσους) αργότερα σήμερα και αύριο και ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε μια συμφωνία. Νομίζω ότι η κατάπαυση του πυρός είναι πολύ σημαντική. Αν μπορέσουμε να πείσουμε τη Ρωσία να το κάνει, αυτό θα είναι υπέροχο. Αν δεν τα καταφέρουμε (…) θα σκοτωθούν άνθρωποι, πολλοί άνθρωποι».
Ζελένσκι: Η Ουκρανία είναι έτοιμη για ειρήνη - Αποδεχόμαστε την πρόταση
Λεπτομέρειες για το τι συμφωνήθηκε στη Τζέντα έδωσε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι διευκρινίζοντας ότι η πρόταση κατάπαυσης του πυρός για 30 ημέρες καλύπτει την πρώτη γραμμή, όχι μόνο τον αέρα και τη θάλασσα αποκλειστικά.
«Η αμερικανική πλευρά κατανοεί τα επιχειρήματά μας, αποδέχεται τις προτάσεις μας και θέλω να ευχαριστήσω τον πρόεδρο Τραμπ για την εποικοδομητική συνομιλία μεταξύ των ομάδων μας», είπε σε δήλωσή του στο Telegram.
Ο Ζελένσκι επιβεβαίωσε ότι η Ουκρανία αποδέχθηκε την πρόταση κατάπαυσης του πυρός, προσθέτοντας ότι «τη θεωρούμε θετική και είμαστε έτοιμοι να κάνουμε αυτό το βήμα».
«Η Ουκρανία είναι έτοιμη για ειρήνη», λέει ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι η Ρωσία «πρέπει να δείξει αν είναι έτοιμη να σταματήσει τον πόλεμο ή να τον συνεχίσει.
«Ήρθε η ώρα για την πλήρη αλήθεια», σημείωσε.
Αναλυτικά η απάντηση Ζελένσκι:
«Έλαβα μια αναφορά από την αντιπροσωπεία μας για τη συνάντησή τους με την αμερικανική ομάδα στη Σαουδική Αραβία. Η συζήτηση διήρκεσε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας και ήταν καλή και εποικοδομητική - οι ομάδες μας μπόρεσαν να συζητήσουν πολλές σημαντικές λεπτομέρειες.
Η θέση μας παραμένει απολύτως σαφής: η Ουκρανία επιδιώκει την ειρήνη από το πρώτο κιόλας δευτερόλεπτο αυτού του πολέμου και θέλουμε να κάνουμε τα πάντα για να το επιτύχουμε το συντομότερο δυνατό και με αξιόπιστο τρόπο—ώστε να μην επιστρέψει ο πόλεμος.
Σε αυτή τη συνάντηση με τους Αμερικανούς, η Ουκρανία πρότεινε τρία βασικά σημεία:
σιωπή στους ουρανούς - διακοπή επιθέσεων με πυραύλους, βομβών και επιθέσεων με drone μεγάλης εμβέλειας. σιωπή στη θάλασσα, πραγματικά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης σε όλη αυτή την κατάσταση, στην οποία βρίσκεται σε εξέλιξη η διπλωματία, που σημαίνει πρωτίστως την απελευθέρωση αιχμαλώτων πολέμου και κρατουμένων -τόσο στρατιωτικών όσο και πολιτών- και την επιστροφή των παιδιών της Ουκρανίας που μεταφέρθηκαν βίαια στη Ρωσία.
Η αμερικανική πλευρά κατανοεί τα επιχειρήματά μας και εξετάζει τις προτάσεις μας. Είμαι ευγνώμων στον Πρόεδρο Τραμπ για την εποικοδομητική συνομιλία μεταξύ των ομάδων μας.
Κατά τη διάρκεια των σημερινών συνομιλιών, η αμερικανική πλευρά πρότεινε να γίνει ένα ακόμη μεγαλύτερο πρώτο βήμα - μια πλήρης ενδιάμεση εκεχειρία 30 ημερών, όχι μόνο σταματώντας επιθέσεις πυραύλων, drone και βομβών, όχι μόνο στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά και σε ολόκληρη τη γραμμή του μετώπου.
Η Ουκρανία είναι έτοιμη να αποδεχθεί αυτήν την πρόταση—τη θεωρούμε θετικό βήμα και είμαστε έτοιμες να την κάνουμε. Τώρα, εναπόκειται στις Ηνωμένες Πολιτείες να πείσουν τη Ρωσία να κάνει το ίδιο. Εάν η Ρωσία συμφωνήσει, η κατάπαυση του πυρός θα τεθεί αμέσως σε ισχύ».
Ασαφές παραμένει αν και σε ποιο βαθμό τέθηκε το ζήτημα των εγγυήσεων ασφαλείας το οποίο είναι ένα από τα βασικά σημεία σύγκρουσης μεταξύ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας. Το Κίεβο έχει πει εδώ και καιρό ότι οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός ή ειρηνευτική συμφωνία πρέπει να στηρίζεται σε δυτικές εγγυήσεις ασφαλείας, επειδή η ιστορία δείχνει ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν εμμένει σε συμφωνίες που δεν τις περιλαμβάνουν.
Πολλοί από τους δυτικούς συμμάχους της Ουκρανίας έχουν υποστηρίξει το Κίεβο σε αυτό το σημείο, αλλά η κυβέρνηση Τραμπ έχει μέχρι στιγμής αρνηθεί να αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις.
Τη συμφωνία στη Τζέντα ανάμεσα σε Ουκρανία και ΗΠΑ χαιρέτισαν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με κοινή δήλωση.
«Πρόκειται για μια θετική εξέλιξη που μπορεί να είναι ένα βήμα προς μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη για την Ουκρανία», ανέφεραν.
«Η μπάλα είναι τώρα στο γήπεδο της Ρωσίας. Η ΕΕ είναι έτοιμη να διαδραματίσει πλήρως τον ρόλο της, μαζί με τους εταίρους της, στις επικείμενες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις», προστίθεται στη δήλωση.
Ολόκληρο το κείμενο της συμφωνίας
Το κείμενο πάνω στο οποίο συμφώνησαν ΗΠΑ και Ουκρανία αναφέρει:
«Σήμερα στη Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας - υπό την ευγενική φιλοξενία του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν - οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία έκαναν σημαντικά βήματα προς την αποκατάσταση της βιώσιμης ειρήνης για την Ουκρανία.
Οι εκπρόσωποι και των δύο εθνών επαίνεσαν τη γενναιότητα του ουκρανικού λαού για την υπεράσπιση του έθνους τους και συμφώνησαν ότι τώρα είναι η ώρα να ξεκινήσει μια διαδικασία για διαρκή ειρήνη.
Η ουκρανική αντιπροσωπεία επανέλαβε την έντονη ευγνωμοσύνη του ουκρανικού λαού προς τον πρόεδρο Τραμπ, το Κογκρέσο των ΗΠΑ και τον λαό των Ηνωμένων Πολιτειών που έκανε δυνατή την ουσιαστική πρόοδο προς την ειρήνη.
Η Ουκρανία εξέφρασε την ετοιμότητά της να αποδεχθεί την πρόταση των ΗΠΑ για θέσπιση άμεσης, ενδιάμεσης εκεχειρίας 30 ημερών, η οποία μπορεί να παραταθεί με κοινή συμφωνία των μερών και η οποία υπόκειται σε αποδοχή και ταυτόχρονη εφαρμογή από τη Ρωσική Ομοσπονδία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ανακοινώσουν στη Ρωσία ότι η ρωσική αμοιβαιότητα είναι το κλειδί για την επίτευξη ειρήνης.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα άρουν αμέσως την παύση της ανταλλαγής πληροφοριών και θα συνεχίσουν τη βοήθεια ασφαλείας προς την Ουκρανία.
Οι αντιπροσωπείες συζήτησαν επίσης τη σημασία των προσπαθειών ανθρωπιστικής βοήθειας ως μέρος της ειρηνευτικής διαδικασίας, ιδίως κατά την προαναφερθείσα κατάπαυση του πυρός, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής αιχμαλώτων πολέμου, της απελευθέρωσης αμάχων κρατουμένων και της επιστροφής των παιδιών της Ουκρανίας που μεταφέρθηκαν βίαια.
Και οι δύο αντιπροσωπείες συμφώνησαν να ορίσουν τις διαπραγματευτικές τους ομάδες και να ξεκινήσουν αμέσως τις διαπραγματεύσεις για μια διαρκή ειρήνη που εξασφαλίζει τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια της Ουκρανίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύτηκαν να συζητήσουν αυτές τις συγκεκριμένες προτάσεις με εκπροσώπους από τη Ρωσία. Η ουκρανική αντιπροσωπεία επανέλαβε ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι θα συμμετάσχουν στην ειρηνευτική διαδικασία.
Τέλος, οι πρόεδροι των δύο χωρών συμφώνησαν να συνάψουν το συντομότερο δυνατό μια συνολική συμφωνία για την ανάπτυξη των κρίσιμων ορυκτών πόρων της Ουκρανίας για την επέκταση της οικονομίας της Ουκρανίας, την αντιστάθμιση του κόστους της αμερικανικής βοήθειας και την εγγύηση της μακροπρόθεσμης ευημερίας και ασφάλειας της Ουκρανίας».
