Η 28η Φεβρουαρίου ως μια (τελευταία) ευκαιρία για το πολιτικό σύστημα. Του Νίκου Ηλιάδη

Εξαιρετικά κρίσιμη και ενδεχομένως καθοριστική όσον αφορά τις κοινωνικές διεργασίες και τις συνακόλουθες πολιτικές εξελίξεις μπορεί να αποδειχθεί η αυριανή 28η Φεβρουαρίου. Πάνω από τις δεκάδες πλατείες, οι οποίες αναμένεται να κατακλυστούν από κόσμο, έχει συσσωρευτεί περίσσεια τοξικού νέφους με εκατέρωθεν, αν και ανισομερείς, ευθύνες συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης. Το καλό σενάριο θα είναι όλα να κυλήσουν αύριο ομαλά, χωρίς παρατράγουδα, ώστε τα συλλαλητήρια να λειτουργήσουν εκτονωτικά, έστω προσωρινά. Το κακό σενάριο είναι οι συγκεντρώσεις, με τη βοήθεια και των μπαχαλάκηδων, να οδηγήσουν σε έκτροπα, αλά 2008, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για περαιτέρω εξελίξεις. Σε κάθε περίπτωση, όσο πιο μαζικές θα είναι οι συγκεντρώσεις, τόσο θα απομακρύνεται το κακό σενάριο.

Πέραν αυτών, τα αυριανά συλλαλητήρια, όπως και εκείνα της 26^ης Ιανουαρίου θα έπρεπε να αποτελέσουν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για το πολιτικό σύστημα να κοιτάξει τον εαυτό του στον καθρέφτη, μπας και συνειδητοποιήσει πόσο στραβά αρμενίζει εδώ και χρόνια. Διότι στο τρομακτικό δυστύχημα των Τεμπών συμποσούνται όλες οι διαχρονικές παθογένειες του ελληνικού κράτους. Η ανικανότητα, η αδιαφορία, η διαφθορά, το ρουσφέτι, η λαμογιά, η συγκάλυψη…

Όταν έχεις μπροστά σου 57 φέρετρα, τα περισσότερα μάλιστα, κατάλευκα, νεαρών παιδιών που πριν να προλάβουν να ονειρευτούν βρέθηκαν αντιμέτωπα με το χειρότερο εφιάλτη, οφείλεις να σκύψεις το κεφάλι· όχι υποκριτικά, με καθυστέρηση δύο χρόνων, αλλά με ειλικρινή συντριβή. Και να αναρωτηθείς τι έκανες λάθος κι οδήγησες δύο τρένα στην ίδια γραμμή, το αντίκρυ στ' άλλο.

Το δυστύχημα των Τεμπών χωρίζεται σε δύο περιόδους: στο πριν και στο μετά. Εάν είχαν γίνει, όσα έπρεπε να γίνουν έως το μοιραίο εκείνο βράδυ, το δυστύχημα δεν θα συνέβαινε ποτέ. Εάν το ρουσφέτι δεν έφερνε στο κρίσιμο πόστο του σταθμάρχη Λάρισας ένα παντελώς ακατάλληλο πρόσωπο, δεν θα υπήρχε “ανθρώπινο λάθος”. Εάν η διαβόητη σύμβαση 717 είχε ολοκληρωθεί, ήδη από το 2016 όπως προέβλεπε το χρονοδιάγραμμα, ή έστω, το ’19, το ’20, το ’21, το ’22, το ανθρώπινο λάθος θα διορθωνόταν πάραυτα. Οι ευθύνες για όλα αυτά, βαραίνουν όλα τα κόμματα τα οποία άσκησαν εξουσία. Κυρίως κατά την τελευταία δεκαετία.

Ό,τι συνέβη μετά τα Τέμπη, βαραίνει τη σημερινή κυβέρνηση. Η βιασύνη της να απαλλάξει τον εαυτό της από κάθε ευθύνη οδήγησε στη θεωρία του «ανθρώπινου λάθους». Η παρωδία της εξεταστικής επιτροπής και η άστοχη απόφαση να ξεπλύνει τον Κώστα (Αχ) Καραμανλή μέσω της επανεκλογής του, ισοδυναμούν με ύβρη απέναντι στα 57 θύματα. Επιπλέον, καλλιέργησε την πεποίθηση ότι το μόνο που την ενδιέφερε ήταν η συγκάλυψη. Πεποίθηση την οποία ασπάζεται σήμερα το 75% των πολιτών, αλλά και το 45% των ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας.

Αυτή η πρωτοφανής τραγωδία θα περίμενε κανείς να αφυπνίσει το πολιτικό σύστημα. Να το εξαναγκάσει να συνέλθει από τον πολυετή αυτοκαταστροφικό του λήθαργο. Να συνειδητοποιήσει και να αναγνωρίσει τα λάθη του και να αναλάβει ειλικρινείς και θαρραλέες πρωτοβουλίες ώστε το «ποτέ ξανά» να μην παραμείνει σύνθημα κενό περιεχομένου.

Αντ’ αυτών, όμως, βλέπουμε υπουργούς να πυροδοτούν την τοξικότητα, προειδοποιώντας ότι θα έρθει περίπου η συντέλεια του κόσμου εάν ξεχειλίσουν αύριο οι πλατείες. Ότι η απαίτηση για Δικαιοσύνη οδηγεί σε πολιτική αποσταθεροποίηση, σε πτώση της κυβέρνηση, ενδεχομένως και… σε χρεοκοπία. Και την ίδια ώρα, οι απέναντι, κυρίως όσοι άσκησαν κυβερνητική εξουσία, βλέπουν τις οργισμένες πλατείες σαν το κύμα που θα τους οδηγήσει ξανά στη γη της επαγγελίας. Εμφανίζονται τιμητές και υπερασπιστές των θεσμών και της Δικαιοσύνης ακόμη και εκείνοι που επί των ημερών τους, τους ευτέλισαν με τον χειρότερο τρόπο.

Το μήνυμα της πλατείας είναι ξεκάθαρο. Οι πολίτες πιστεύουν ότι επιχειρείται συγκάλυψη και απαιτούν να αποδοθεί Δικαιοσύνη. Η διερεύνηση των ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών δεν μπορεί να περιοριστεί μόνον στα μη πολιτικά πρόσωπα διότι αυτό σημαίνει συγκάλυψη. Η κυβέρνηση οφείλει να διευκολύνει το έργο της Δικαιοσύνης προκειμένου να διερευνήσει τυχόν ποινικές ευθύνες πολιτικών προσώπων. Για δε τους προηγούμενους, που τα τυχόν αδικήματά τους έχουν ήδη παραγραφεί εξαιτίας του σκανδαλώδους νόμου περί ευθύνης υπουργών, υπεύθυνες είναι οι πολιτικές ηγεσίες των κομμάτων τους, να τους θέσουν διαπαντός εκτός ψηφοδελτίων, αντί να τους στέλνουν στα τηλεπαράθυρα για να κάνουν τους τιμητές, ενώ έχουν και οι ίδιοι λερωμένη τη φωλιά τους.

Όσοι διαβάσουν λάθος το αυριανό μήνυμα της πλατείας, ή νομίζουν ότι δεν τους αφορά, θα βρεθούν μπροστά σε πολύ δυσάρεστες εκπλήξεις όταν θα συνειδητοποιήσουν ότι η πολιτική απονομιμοποίηση περιλαμβάνει το σύνολο σχεδόν του πολιτικού συστήματος, εκτός από τα άκρα που τρέφονται από την τοξικότητα. Οι αυριανές πλατείες είναι μια τελευταία ευκαιρία για το πολιτικό σύστημα να αναβαπτιστεί, μέσω του ειλικρινούς και έμπρακτου εξαγνισμού του. Διαφορετικά, ας προετοιμαζόμαστε για τα χειρότερα.