6η Μαρτίου - Ημέρα Μνήμης Μελίνας Μερκούρη: Δωρεάν είσοδος σήμερα σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους
Σαν σήμερα πριν από 31 χρόνια, στις 6 Μαρτίου 1994, «έφυγε» από τη ζωή η Μελίνα Μερκούρη
Το φλερτ είναι μία αλληλεπίδραση δύο ανθρώπων με σκοπό να εκδηλώσουν ενδιαφέρον και έλξη ο ένας για τον άλλον, ένας φυσικός τρόπος έκφρασης συναισθημάτων που μπορεί να οδηγήσει στον έρωτα.
Η πρώτη αίσθηση που χρησιμοποιείται συνήθως στο φλερτ είναι η όραση. Ένα παρατεταμένο βλέμμα, ένα ντροπαλό χαμήλωμα των ματιών ή ένα παιχνιδιάρικο κοίταγμα μπορούν να δημιουργήσουν ένταση, να δείξουν ενδιαφέρον και να ενισχύσουν τη σύνδεση μεταξύ δύο ανθρώπων. Η σωστή οπτική επαφή μπορεί να κάνει το φλερτ πιο αποτελεσματικό και μαγνητικό, ενισχύοντας τη χημεία μεταξύ των ατόμων. Πώς φλερτάρουν όμως οι άνθρωποι με αναπηρία όρασης;
«Το ‘έρωτας με την πρώτη ματιά’ για τους ανθρώπους με οπτική αναπηρία, δεν ισχύει. Οι τυφλοί δίνουν βάση σε άλλες αισθήσεις. Ο έρωτας μπορεί να προκύψει μέσα από τη φωνή, τον λόγο, δηλαδή, και την έκφραση. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για ‘έρωτα με την πρώτη μιλιά’, λοιπόν, στους τυφλούς», σημειώνει στη «ΜτΚ» ο σκηνοθέτης Μιχάλης Αγραφιώτης, ο οποίος φέτος συμμετέχει με ένα μοναδικό project στο «27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης».
«Θέλαμε να αναδείξουμε κάτι πιο βαθύ για τους ανθρώπους με οπτική αναπηρία από τα συνηθισμένα»
Ο σκηνοθέτης με συμμετοχή στο Φεστιβάλ και τα προηγούμενα χρόνια, φέτος καινοτομεί διαγωνιζόμενος στην κατηγορία των podcast, αναδεικνύοντας τη συναισθηματική πλευρά των ανθρώπων με οπτικές αναπηρίες.
«Η ιδέα προέκυψε μέσα από τα μαθήματα που διδάσκω στη Σχολή Τυφλών, για το θέατρο και τον κινηματογράφο για άτομα με οπτική αναπηρία. Πρόκειται για μία τεράστια πρόκληση, καθώς το μάθημα απαιτεί περιγραφή και συνεχή επινόηση τρόπων να καταλαβαίνουν. Για να βοηθήσω τους μαθητές μου, έφτιαχνα πρόχειρες μακέτες, για να εξηγήσω πράγματα και οι μαθητές να χρησιμοποιούν την αφή. Έτσι, μέσα σε αυτό το δημιουργικό πλαίσιο, γεννήθηκε και το podcast, το οποίο υλοποιήσαμε μαζί με σπουδαστές με οπτική αναπηρία», αναφέρει.
Στην ομάδα παραγωγής του ντοκιμαντέρ συμμετείχαν οι Στέλλα Καταρτζή και η Ελευθερία Αυγερινού, σπουδάστριες στη Σχολή Τυφλών. Η ιδέα προέκυψε από τις συζητήσεις του κ. Αγραφιώτη με τους μαθητές της ΣΑΕΚ για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι, οι μη βλέποντες μαθητές, προσεγγίζοντας το θέμα του έρωτα και της εμπιστοσύνης από μία διαφορετική, πιο ανθρώπινη οπτική γωνία.
«Η σκέψη για το ντοκιμαντέρ μεταφράστηκε σε δουλειά, όταν μέσα από τις συζητήσεις μας και τις ερωτήσεις μου για το τι προβλήματα γενικώς αντιμετωπίζει ένας τυφλός, αποφασίσαμε να καταπιαστούμε με ένα μη συνηθισμένο πλαίσιο, δηλαδή περάσαμε από τα πλαίσια του ‘τι χρειάζεται να αλλάξει σε δρόμους, πεζοδρόμια, διαβάσεις’ για να γίνει καλύτερη η προσβασιμότητα, σε κάτι που να είναι πολύ πιο βαθύ, πιο ανθρώπινο, αν θέλετε.
Η σημασία της εμπιστοσύνης για το φλερτ μεταξύ τυφλών
Μιλώντας για την υλοποίηση του ντοκιμαντέρ, τόνισε πως αυτό που προκύπτει ως συμπέρασμα είναι ότι οι άνθρωποι με οπτικές αναπηρίες δεν διαφέρουν σε τίποτα με τους υπόλοιπους, παρά μόνο στο πώς προσλαμβάνουν την έννοια της εμπιστοσύνης.
«Η ιδέα μου αρχικά ήταν να φτιάξω κάτι στο οποίο ένας άνθρωπος, μη βλέπων, με έναν βλέπων, έχουν αυτό το κοινό στοιχείο που υπάρχει σε όλους. Με αυτόν τον τρόπο περάσαμε σε τέτοια θέματα. Ζητήματα εμπιστοσύνης στις σχέσεις, στο φλερτ, στα αισθήματα, έχοντας στο μυαλό μας να αναδείξουμε μία πανανθρώπινη πλευρά. Στον έρωτα παίζει μεγάλο ρόλο για ένα τυφλό το θέμα της εμπιστοσύνης», σημειώνει.
«Οπότε το ζήτημα που καταδεικνύεται μέσα από το podcast είναι το πώς εμπιστεύονται οι μη βλέποντες, γενικώς στη ζωή τους και ειδικότερα στο να φλερτάρουν. Τελικά, όλοι οι άνθρωποι στο βάθος έχουμε τα ίδια αισθήματα. Όπως λέει ο Ζοζέ Σαραμάγκου στο μυθιστόρημα του ‘Περί Τυφλότητας’ αυτό που αποκαλούμε τυφλότητα, είναι ουσιαστικά κάτι το οποίο καλύπτει το ‘φαίνεσθαι’ των πραγμάτων. Το ‘φαίνεσθαι’ είναι, δηλαδή, μία πλευρά των πραγμάτων που οδηγούν στον έρωτα τελικά, αλλά δεν είναι το προαπαιτούμενο για να ερωτευτείς και να φλερτάρεις. Αυτό που έχει σημασία στον έρωτα για τους μη βλέποντες δεν είναι πρωτίστως οι εντυπώσεις, η εξωτερική εμφάνιση, αλλά η ουσία της σχέσης», προσθέτει.
Οι 8 συμμετέχοντες του podcast μίλησαν για το αν προτιμούν σχέσεις με βλέποντες ή μη βλέποντες, για τον ρόλο των αισθήσεων στον έρωτα και για το πόσο ουσιαστικές μπορεί να είναι οι σχέσεις που βασίζονται πέρα από την εικόνα. Μία συμμετέχουσα τόνισε ότι αυτοί οι έρωτες έχουν μεγαλύτερη διάρκεια και είναι λιγότερο επιφανειακοί, ότι αν γίνει έτσι δηλαδή, μπορείς να οδηγηθείς σε πιο ουσιαστικά πράγματα από την εξωτερική όψη, όπως λέει ο σκηνοθέτης.
«Ακούγοντας την ‘Τυφλή Γοητεία’ θα αναγνωρίσεις μέσα τον εαυτό σου»
Όσες και όσοι επιθυμούν να ακούσουν το ντοκιμαντέρ, το οποίο είναι διαρκείας 25 λεπτών, θα είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης. Παράλληλα στους χώρους του Φεστιβάλ θα υπάρχουν σημεία όπου οι επισκέπτες θα μπορούν να το ακούσουν με ακουστικά όποτε το επιθυμήσουν.
«Επειδή είναι ένα ηχητικό ντοκιμαντέρ, όποιος το ακούσει μπορεί να ξεχάσει ότι ακούει ανθρώπους με οπτική αναπηρία. Να ακούσει απλώς ανθρώπους οι οποίοι μιλάνε για τις εμπειρίες τους στο φλερτ, στη γοητεία και στις σχέσεις. Με την ευκαιρία, να πούμε ότι οι δυνατότητες που δίνει το ηχητικό είναι ότι μπορείς να σχηματίσεις στο μυαλό σου όποια εικόνα θέλεις σε σχέση με ένα συμβατικό οπτικό ντοκιμαντέρ. Να αναγνωρίσεις μέσα τον εαυτό σου και το περιβάλλον σου».
Το podcast έχει διαμορφωθεί με ελαφρύ μοντάζ στις θεματικές, ενώ στην αρχή του υπάρχει μία μικρή αφήγηση. Επενδύθηκε με μουσική και διάφορα ηχητικά εφέ από τον σκηνοθέτη.
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 02.03.2025
