- Newsroom
Με αφορμή την 80ή επέτειο από την απελευθέρωση του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς, επιζώντες του Ολοκαυτώματος επέστρεψαν στον χώρο που έγινε μάρτυρας της μεγαλύτερης μαζικής εκτέλεσης στην ιστορία.
Τα συναισθήματα ήταν έντονα καθώς περπατούσαν ανάμεσα στα κτήρια όπου έχασαν τη ζωή τους εκατομμύρια άνθρωποι. Φορώντας κασκόλ που θύμιζαν τις ριγέ στολές των κρατουμένων, οι επιζώντες κατέθεσαν στεφάνια και άναψαν κεριά στο «Τείχος του Θανάτου».
Το Άουσβιτς ήταν το μεγαλύτερο από τα στρατόπεδα εξόντωσης που έστησε η ναζιστική Γερμανία. Ένα εκατομμύριο Εβραίοι και 100.000 άλλοι βρήκαν φρικτό θάνατο εκεί μεταξύ 1940 και 1945.
Περίπου 50 επιζήσαντες βρέθηκαν το απόγευμα στην ιστορική πύλη εισόδου του στρατοπέδου Άουσβιτς-Μπιρκενάου, ενώ στην εκδήλωση μνήμης παρέστησαν μεταξύ άλλων ο βασιλιάς Κάρολος Γ’ της Βρετανίας, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, ο πρόεδρος της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι και δεκάδες εκπρόσωποι κυβερνήσεων.
«Βλέπουμε σήμερα μια τεράστια άνοδο του αντισημιτισμού. Και ήταν ακριβώς αυτός ο αντισημιτισμός που οδήγησε στο Ολοκαύτωμα», προειδοποίησε ο 98χρονος πολωνός ιστορικός και δημοσιογράφος Μάριαν Τούρσκι. Από την πλευρά του, ο 99χρονος σουηδός γιατρός Λέον Βαιντράουμπ καταδίκασε την εξάπλωση ναζιστικών κινημάτων ανά την Ευρώπη.
Ένα μήνυμα κατά του αντισημιτισμού
Ο πρόεδρος του Παγκόσμιου Εβραϊκού Συνεδρίου, Ρόναλντ Λόντερ, τόνισε ότι η φρίκη του Άουσβιτς και η άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023, ήταν εμπνευσμένες από το «μίσος για τους Εβραίους». «Στις 27 Ιανουαρίου 1945, όταν ο Κόκκινος Στρατός πέρασε αυτήν την πύλη, ο κόσμος είδε επιτέλους πού οδηγεί η σταδιακή άνοδος του αντισημιτισμού», συμπλήρωσε και υπογράμμισε ότι σήμερα όλοι πρέπει να δεσμευτούν πως δεν θα σιωπήσουν ποτέ απέναντι στον αντισημιτισμό ή σε οποιαδήποτε άλλη μορφή μίσους.
Η ευθύνη των νέων γενεών
Ο επιζών Leon Weintraub κάλεσε τη νέα γενιά να είναι ευαίσθητη στις εκδηλώσεις μισαλλοδοξίας και τόνισε την ανάγκη για σοβαρή αντιμετώπιση των εχθρών της δημοκρατίας. Θυμήθηκε τις τραγικές συνέπειες του ναζισμού και προειδοποίησε για την επανεμφάνιση ακροδεξιών κινημάτων στην Ευρώπη, υπογραμμίζοντας τον κίνδυνο που αυτά αποτελούν για την ειρήνη και τη δημοκρατία.
Μαρτυρίες από τον εφιάλτη
Η 94χρονη Janina Iwanska περιέγραψε τη φρικτή πραγματικότητα του Άουσβιτς, όπου δολοφονήθηκαν χιλιάδες Ρομά και Σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου. Στην ομιλία της τόνισε ότι η «φονική μηχανή» των ναζί εξολόθρευε συστηματικά όσους θεωρούνταν ανεπιθύμητοι. Η Tova Friedman, μία από τις νεότερες επιζώσες, μίλησε για τις τραυματικές αναμνήσεις της, περιγράφοντας πώς είδε τους φίλους της να οδηγούνται στους θαλάμους αερίων.
«Κάντε κάτι»
Ο διευθυντής του μουσείου του Άουσβιτς, Piotr Cywiński, έκλεισε την εκδήλωση υπογραμμίζοντας τη σημασία της διατήρησης της μνήμης. «Χωρίς μνήμη, δεν υπάρχει ιστορία ούτε κατεύθυνση», είπε, καλώντας όλους να ενεργήσουν για να προστατέψουν τις αξίες της δημοκρατίας και της ελευθερίας.
Η επέτειος της απελευθέρωσης του Άουσβιτς δεν αποτελεί μόνο φόρο τιμής στα θύματα αλλά και μια υπενθύμιση της ευθύνης μας να αντιμετωπίζουμε τη μισαλλοδοξία και το μίσος.
Μηνύματα από Ζελένσκι και Πούτιν
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος ήταν μεταξύ των ηγετών που παρέστησαν στην τελετή, είπε πως ο κόσμος πρέπει να ενώσει τις δυνάμεις του ώστε «να μην επιτρέψει στο κακό να νικήσει».
Απομονωμένος στη διεθνή σκηνή μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο 2022, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν απέτισε φόρο τιμής στους σοβιετικούς στρατιώτες που νίκησαν ένα «τρομερό και απόλυτο» κακό, μέσω μηνύματος που δόθηκε νωρίτερα στη δημοσιότητα από το Κρεμλίνο.
