- Newsroom
«Κάτι πολύ βαρύ και σκοτεινό» το μεταφράζει σε «κάτι ανάλαφρο και φωτεινό», για να μπορεί να το «σηκώσει». Προσωπικά βιώματα της διεθνούς καλλιτέχνιδας Θεοδώρας Κώτση - Φελίτσι, αλλά και η μακροχρόνια έρευνά της για το φαινόμενο της βίας κατά των γυναικών, αποτέλεσαν την έμπνευση για την performance «Contaminated», που έρχεται στη Θεσσαλονίκη.
Τη σύλληψη και το κείμενο υπογράφει η ίδια, η σκηνοθεσία είναι του Victor Sanchez Madrigal και η παράσταση παρουσιάζεται σε συνεργασία με τον oλλανδικό Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό Ilysia Foundation και με την αιγίδα της Πρεσβείας του Βασιλείου της Ολλανδίας, αλλά και του Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά της Βίας και την αιγίδα της ΑΜΚΕ «ΩΣ ΑΙΔΩ».
Το έργο, μιλά για το τραύμα από το Α μέχρι το Ω, μέχρι την αποθεραπεία και παρουσιάζεται μέσα από έναν συνδυασμό της τέχνης του χορού, της ποίησης, του θεάτρου σκιών και του τροχού Cyr, που προέρχεται από το τσίρκο. «Η αφήγηση του έργου έχει βασιστεί κατά κύριο λόγο στις παραδοσιακές και σύγχρονες τεχνικές του θεάτρου σκιών. Συνδέοντας αυτές τις πρακτικές με την κίνηση του σώματος και του σκηνικού, επαναδιαπραγματευόμαστε τον χώρο» δηλώνει η Θεοδώρα Κώτση - Φελίτσι στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Αυτή η προσέγγιση, όπως εξηγεί, έχει συμβολικό χαρακτήρα, καθώς η επαναδιαπραγμάτευση του τραύματος είναι μεγάλο κομμάτι της αποθεραπείας.
«Η πολυπλοκότητα του τραύματος αλλά και της διαχείρισής του, απαιτεί μια multidisciplinairy (σ.σ. πολυθεματική) προσέγγιση. Αυτό με οδήγησε στο πάντρεμα πολλών -και ίσως για κάποιους κάπως απροσδόκητων- μορφών τέχνης, που η μία δημιουργεί χώρο στην άλλη, ανάλογα με τις ανάγκες του έργου» επισημαίνει.
Το χρονικό του Contaminated δεν πραγματεύεται μόνο το αρχικό δυσάρεστο γεγονός και τη συστηματική βία κατά των γυναικών, αλλά και την επανατραυματοποίηση μέσω της λανθασμένης φροντίδας, παρά τις καλύτερες προθέσεις, όπως επίσης και τα προβλήματα του συστήματος ψυχικής υγείας.
Μέσα από την παράσταση δίνονται πολλά παραδείγματα, που -όπως τονίζει η κ. Κώτση, είναι όλα προσωπικά της και ταυτόχρονα συνδέονται άμεσα με την έρευνά της για το πώς ένα σύστημα μπορεί να οδηγήσει σε επανατραυματισμό. «Οι δυτικές προσεγγίσεις στον τομέα της φροντίδας έχουν κατά κύριο λόγο μια αποστασιοποιημένη και κλινική προσέγγιση, που είναι βασισμένη σε γνωστικές συμπεριφοριστικές μεθόδους. Αυτές οι προσεγγίσεις έχουν ως προτεραιότητα την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και όχι την αποθεραπεία από ένα τραύμα. Η φροντίδα ενός τραύματος είναι άμεσα συνυφασμένη με τις ανάγκες και την μοναδικότητα του ατόμου. Όταν αυτές οι ανάγκες δεν αναγνωριστούν εγκαίρως, τότε ο θεραπευμένος απλώς θα επανατραυματίζεται» σημειώνει.
Η παράσταση χαρακτηρίζεται «συγκρουσιακή αλλά και ελπιδοφόρα με το βλέμμα στραμμένο σε λύσεις». «Οι στιγμές διαύγειας που οδηγούν στην εξέλιξη της ανάρρωσης, μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι προκύπτουν όταν έχεις την δύναμη να επαναδιαπραγματευτείς το τραύμα σου. Η συνεχής αλλαγή του χώρου που φωτίζει μια καινούργια κατάσταση (ένα ταξίδι, ένας διαφορετικός προσανατολισμός κ.λπ.), κάτι που μπορεί να σε φέρει πιο κοντά στον εαυτό σου, αλλά και στην αποθεραπεία. Τα κομμάτια του εαυτού μου που είχαν συνθλιβεί δεν τα πετάω, τα αγκαλιάζω με συμπόνια και σεβασμό για να προχωρήσω. Αυτή είναι για μένα η έννοια της φροντίδας» λέει χαρακτηριστικά η καλλιτέχνιδα, που εκτός από Καλές Τέχνες έχει κάνει σπουδές και στην Πολιτιστική Ανθρωπολογία.
«Τόσο η τέχνη όσο και οι σπουδές που έχω κάνει και συνεχίζω να κάνω επάνω στο τραύμα, λειτούργησαν υποστηρικτικά, ώστε να φροντίσω τον εαυτό μου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αλλά και να αποκτήσω μια πιο αντικειμενική προσέγγιση. Μπορούσα εύκολα να μεταφέρομαι από το ατομικό στο συλλογικό επίπεδο και να τα παρατηρώ» προσθέτει.
Η παράσταση έχει φτιαχτεί ειδικά, έτσι ώστε ο θεατής να είναι προετοιμασμένος σε ανεπιθύμητες εικόνες ή ήχους. Εκτός από την προβολή προειδοποιητικών ενημερώσεων υπάρχει και παρουσία ειδικών θεραπευτών στον χώρο, ενώ είναι κατάλληλη για άτομα άνω των 16 ετών. «Το έργο φωτίζει δυσλειτουργικές πλευρές τόσο του τραύματος αλλά και της αντιμέτωπης από την κοινωνία και την πολιτεία. Η αφήγηση αλλά και η σκηνοθεσία έχει γίνει με τέτοιο τρόπο, ώστε ο θεατής να γίνεται μάρτυρας μιας πλοκής, η όποια μπορεί να τον φέρει αντιμέτωπο με τις δικές του πληγές, αδυναμίες ή ακόμα και προκαταλήψεις. Αυτό μπορεί να ενοχλήσει, να τον σοκάρει ή ακόμα και να τον ενθαρρύνει να φωτίσει τις δικές του σκοτεινές πλευρές» εξηγεί η καλλιτέχνιδα.
Ανοιχτή συζήτηση για τη βία κατά των γυναικών πριν από την πρεμιέρα
Η performance Contaminated έκανε πρεμιέρα τον περασμένο Ιούνιο στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας, ενώ στην Ελλάδα κάνει πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη, για να ακολουθήσει την ερχόμενη άνοιξη η παρουσίασή της και στην Αθήνα. Με αφορμή την πρεμιέρα του έργου, η Πρεσβεία του Βασιλείου της Ολλανδίας διοργανώνει στις 21 Φεβρουαρίου, στις 19:00, στον χώρο του θεάτρου, ανοιχτή συζήτηση με την καλλιτέχνιδα, η οποία θα μιλήσει τόσο για το έργο όσο και τις εμπειρίες της στο θέμα της βίας κατά των γυναικών.
Τη συζήτηση θα συντονίσει η δικηγόρος και μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου Άσπα Θεοχάρη. «Η Πρεσβεία μας είναι αρκετά ενεργή σε θέματα που έχουν να κάνουν με τα ανθρώπινα δικαιώματα και πάντα προσπαθούμε μέσω του πολιτισμού και της τέχνης να βοηθούμε να υπάρχει μια επαγρύπνηση» ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η μορφωτική ακόλουθος και υπεύθυνη τύπου της Πρεσβείας Μάρθα Τριανταφύλλου. Όσον αφορά στο θέμα της βίας κατά των γυναικών, υπογράμμισε τη χρησιμότητα της ανοιχτής συζήτησης.
«Νομίζω ότι σε όλους μας κάνει καλό να υπάρχει ενημέρωση. Μέσα από βιώματα συνανθρώπων μας, μαθαίνουμε πώς μπορούμε ενδεχομένως οι υπόλοιποι να προστατευτούμε ή πώς μπορούμε να ενημερωθούμε περεταίρω για αυτό το ζήτημα, γιατί -ας μην κρυβόμαστε, τον τελευταίο καιρό όλο και πιο συχνά ακούμε για τέτοια επεισόδια» συμπληρώνει η κ. Τριανταφύλλου.
Το «Contaminated» παρουσιάζεται στο Metropolitan: The Urban Theater (Αλ. Φλέμινγκ 2) μόνο για έξι παραστάσεις στις 21,22, 23, 28 Φεβρουαρίου, 1 και 2 Μαρτίου, στις 21:00.
