Αργύρης Ξάφης στη «ΜτΚ»: Ποτέ δεν ασχολούμαι με όρους επικαιρότητας με ένα έργο

Μετά από δύο sold out σεζόν με πολύ καλές κριτικές η παράσταση «Το πιο όμορφο σώμα που έχει βρεθεί ποτέ σε αυτό το μέρος» έρχεται στη Θεσσαλονίκη.

Μία μοναδική ευκαιρία να απολαύσει κάποιος τον Αργύρη Ξάφη να δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας στον καταιγιστικό μονόλογο του Ζουζέπ Μαρία Μιρό, ένα μείγμα του θεάτρου του σύγχρονου πολιτικού ρεαλισμού και του θεάτρου του συμβόλου. Υπό τη σκηνοθετική οδηγία της Ζωής Ξανθοπούλου ο γνωστός πρωταγωνιστής παραδίδει μία από τις πιο πολυεπίπεδες, μεστές και συναρπαστικές ερμηνείες των τελευταίων χρόνων και μιλά γι’ αυτό στη «ΜτΚ».

Η παράσταση έγινε sold out για δύο συνεχόμενες σεζόν. Ποια θεωρείτε τα πιο γοητευτικά στοιχεία του έργου αυτού;

Για μένα το σημαντικότερο δεν είναι ότι έγινε sold out η παράσταση ούτε θεωρώ ότι θα έπρεπε να σημαίνει από μόνο του κάτι αυτό. Το ότι ήρθε κόσμος να δει αυτήν την ιστορία, που καθόλου εύκολη φαινομενικά δεν είναι, που το θέμα της αφορά πολύ την ενοχή μας ως κοινωνία και συνήθως αποφεύγουμε να την ακουμπάμε και αυτός ο κόσμος το είπε και σε άλλους και αυτοί σε άλλους και από στόμα σε στόμα γέμισε το θέατρο, το θεωρώ αισιόδοξο και υγεία. Πιστεύω πως πέτυχε τη λειτουργεία του το θέατρο. Γιατί αυτό είναι το πιο γοητευτικό στοιχείο της παράστασης. Ότι είναι καλό θέατρο. Που σημαίνει ο συνδυασμός ενός δυνατού κειμένου και καλής, δημιουργικής στιγμής των συντελεστών της παράστασης. Από την εμπειρία μου πια ξέρω πως για να προκύψει ένας τέτοιος συντονισμός που επεκτείνεται και στον χρόνο, τη στιγμή που βρίσκεται η κοινωνία, είναι πολύ σπάνιος. Αλλά, όταν συμβαίνει, είναι πολύ δυνατός. Αυτό έχει συμβεί. Συντονιστήκαμε. Καλλιτέχνες, έργο και θεατές.

Είστε μόνος επί σκηνής. Πόσο δύσκολο είναι ένα τέτοιο εγχείρημα; Με ποιους τρόπους το προσεγγίσατε υποκριτικά;

Είναι δύσκολο. Για μένα, που έχω αγαπήσει και μεγαλώσει την ομάδα στο θέατρο, ακόμα πιο δύσκολο. Μέχρι να διαβάσω το συγκεκριμένο έργο δεν ήμουν θετικός στο να κάνω κάτι τέτοιο. Πραγματικά δεν είμαι μόνος. Υπάρχει ο βασικός παρτενέρ, το κοινό, υπάρχουν σύμμαχοι αόρατοι, αλλά είναι εκεί. Η Ζωή που το σκηνοθέτησε και το έργο που είναι αστείρευτο στο να σε εμπνέει και να σε ενδυναμώνει σε κάθε του βήμα. Όσον αφορά το υποκριτικό κομμάτι της δουλειάς μας, υπάρχει ένα μεγάλο μέρος που δεν αφορά τους αναγνώστες σίγουρα, ίσως αυτό που αφορά να είναι ότι μας ενδιέφερε, και εμένα ιδιαιτέρως να προσεγγίσω και να υπάρξω μέσα σε αυτούς τους 7 χαρακτήρες με αλήθεια και αντικειμενικότητα, να μην τους προδώσω στην απόδοσή τους και να βρω μέσα μου τον ψυχικό χώρο για να γίνει αυτό. Αυτή η διαδικασία είναι θεραπευτική, πρέπει να σας πω. Σε συνδέει περισσότερο με αυτό που δεν ξέρεις, με αυτό που φοβάσαι, ώστε -όχι να το αγαπήσεις αναγκαστικά- αλλά να το καταλάβεις και εν τέλει να το ξεφοβηθείς. Έτσι δεν μας απασχόλησε και καμία εξωτερική αλλαγή, όλα γίνονται από μέσα. Χωρίς «ηθοποιίστικα» κόλπα και βιρτουοζιτέ -προσπάθησα να τα αποφύγω, όσο μπορώ, γιατί αυτή είναι καλλιτεχνικά η φάση που περνάω.

Υπάρχει κάποιος από τους ρόλους του έργου με τον οποίο ταυτίζεστε περισσότερο;

Όχι. Υπάρχουν ρόλοι που το κοινό ταυτίζεται περισσότερο ή λιγότερο. Εγώ, αν θέλω να πω σωστά αυτήν την ιστορία, πρέπει να είμαι δίπλα σε όλους με τον ίδιο τρόπο. Μπορώ να ξεχωρίσω το σωστό από το λάθος, αλλά ακόμα σημαντικότερο είναι να μπορεί να το ξεχωρίσει το κοινό. Αυτό θα το κάνει αποτελεσματικά, έχοντας εισπράξει την εμπειρία που πρέπει να εισπράξει ο θεατής, μόνο όταν εγώ είμαι αντικειμενικός απέναντι σε όλους. Έχω και λίγο κουραστεί τον σχολιασμό από τον ηθοποιό προς τον ρόλο, να δείχνει δηλαδή ότι αυτός ο ρόλος είναι κακός και διαφωνεί τελείως μαζί του κ.τ.λ., να δείχνει ότι αυτός είναι ανώτερος και ηθικότερος από τον ρόλο. Αυτό το μέτρο είναι η εργασία του κοινού που του το αφαιρείς, αν κάνεις τον έξυπνο στη σκηνή και επιπλέον αφαιρείς και τη δουλειά που κάνουν οι ρόλοι μέσα σου. Το ότι επεκτείνουν τη δυνατότητα ενσυναίσθησής σου και κατανόησης του άλλου.

Πόσο επίκαιρο είναι αυτό το έργο και γιατί;

Ποτέ δεν ασχολούμαι με όρους επικαιρότητας με ένα έργο. Είμαι ένας άνθρωπος μέσα στη ζωή. Ως πολίτης με απασχολούν τα πάντα που συμβαίνουν γύρω μου, αυτά σίγουρα επηρεάζουν τη σκέψη μου και εντέλει, όταν αποφασίζω να ασχοληθώ με κάτι, έχει να κάνει με την τωρινή μου ύπαρξη ούτως ή άλλως. Αλλά δεν με ενδιαφέρει η επανάληψη της τρέχουσας πραγματικότητας. Αυτήν την ξέρει ο κόσμος καλύτερα από μένα. Με ενδιαφέρει, όμως, η επέκταση της τρέχουσας πραγματικότητας μέσα από τον μύθο. Τον μύθο-εμπειρία του θεάτρου. Που σε κάνει να βλέπεις αλλιώς την επικαιρότητα. Σαν μία συνεχή και με μικρές διαφορές επαναλαμβανόμενη μάχη του ανθρώπου με τον κόσμο. Άλλοτε τραγική άλλοτε κωμική και πάντα αλλόκοτη. Και γι’ αυτό λειτουργεί σαν ένα μικρό λυσάρι αυτής της μάχης, η τέχνη.

Πώς βλέπετε το σημερινό ελληνικό τηλεοπτικό τοπίο; Γιατί δεν συμμετέχετε συχνά σε τηλεοπτικές σειρές;

Για να είμαι ειλικρινής δεν έχω δει πολύ ελληνική τηλεόραση. Τα φορμάτ με τα ατελείωτα επεισόδια δεν είναι του γούστου μου καθόλου. Και κυρίως για αυτά μιλάει ο κόσμος. Εγώ να σας πω την αλήθεια βαριέμαι. Βαριέμαι να βλέπω σειρές που πάνε στο άγνωστο, επειδή απλά βρέθηκε χρηματοδότηση για να γίνουν. Να ‘ναι καλά οι άνθρωποι και όσοι δουλεύουν σε αυτές, να βγάζουν χρήματα, αλλά εγώ βαριέμαι. Βαριέμαι να χάνω κομμάτι της ζωής μου, που είναι συγκεκριμένη και όχι άπειρη, σε ατελείωτες αναμονές για ένα πλάνο που μόνο στο twitter εντέλει θα γράψει ιστορία. Γι’ αυτό και δεν κάνω πολύ τηλεόραση. Θα έβγαζα χρήματα; Ναι. Ίσως βοηθούσε και λίγο το θέατρο μία επιπλέον αναγνωρισιμότητα; Σίγουρα! Αλλά πάλι χάνει στο ζύγι σε σχέση με την καλλιτεχνική μου ανάγκη που δεν μπορεί να καλυφθεί, όταν, για παράδειγμα, ξέρω την προχειρότητα που πολλά από αυτά γίνονται. Σε παίρνουν τηλέφωνο και σου λένε ξεκινάς τον άλλο μήνα. Εδώ για να κάνουμε μία παράσταση παιδευόμαστε χρόνια -χωρίς να υπολογίζω και το πότε πρόλαβαν να γράψουν χιλιάδες σελίδες. Μέσα σε αυτές τις σειρές υπάρχουν και ένα με δύο σειρές που ξεχωρίζουν και όλοι το ξέρουν. Σε αυτές είναι και λίγο θέμα τύχης να βρεθείς. Να πω, κλείνοντας, ότι λατρεύω το μέσο -την τηλεόραση. Και ίσως γι’ αυτό να έχω και μεγαλύτερη απαίτηση από αυτή. Θεωρώ ότι χάνεται μοναδική ευκαιρία, κάνοντας εύκολα και χαμηλής ποιότητας θεάματα. Και αυτό με στεναχωρεί.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

«Το πιο όμορφο σώμα που έχει βρεθεί ποτέ σε αυτό το μέρος»

Θέατρο Αυλαία

3-6 Απριλίου

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 30.03.2025