Θερμαϊκός, Κορδελιό - Εύοσμος: Τρεις συλλήψεις σε αστυνομική επιχείρηση
Για παραβάσεις των νόμων για ενδοοικογενειακή βία, ναρκωτικά και υπαίθριο εμπόριο
H νύχτα είναι παγωμένη και στη Νέα Μηχανιώνα δεν κινείται τίποτε. Μόνο στο λιμάνι υπάρχει κινητικότητα και οργασμός εργασιών... Οι καπετάνιοι, οι ψαράδες και οι αλιεργάτες ετοιμάζουν τις μηχανότρατες του για να αποπλεύσουν. Λίγη ώρα πριν το χάραμα, πάνω από 30 από αυτές μία - μία βγαίνουν από το λιμάνι και τραβούν προς τους ψαρότοπους του Βορείου Αιγαίου, όπου καθημερινά τα πληρώματά τους δίνουν σκληρή και πολλές φορές άνιση μάχη με τα τουρκικά σκάφη που ψαρεύουν εκτός ορίων και κανονισμών...
Η κλιματική κρίση, η μείωση των ψαριών και η τουρκική παραβατικότητα στο Αιγαίο έχουν μπει στη ζωή των αλιέων τα τελευταία χρόνια, συνθέτοντας έναν νέο χάρτη για την ελληνική αλιεία. Τις προκλήσεις, τα νέα δεδομένα και την καθημερινότητά τους αφηγήθηκαν στο emakedonia.gr οι ψαράδες της Νέας Μηχανιώνας, στην οποία εδρεύει η μεγαλύτερη ιχθυόσκαλα των Βαλκανίων.
Ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Μηχανοτρατών Νέας Μηχανιώνας «Αγία Παρασκευή» και ένας από τους ντόπιους καπετάνιους και πλοιοκτήτες, Κώστας Νταουλτζής βρίσκεται στη θάλασσα από το 1978. Λόγω οικογένειας μπήκε σε αυτή από νέος και όπως λέει ο ίδιος ο τρόπος της δουλειάς με τα χρόνια έχει αλλάξει.
«Η θάλασσα είναι μέσα στο DNA μας-Είμαστε περήφανοι γι’ αυτό που κάνουμε»
Ο αντιπρόεδρος του συνεταιρισμού και πλοιοκτήτης, Μιχάλης Τσουρούς αποτελεί την τέταρτη γενιά ψαράδων και εργάζεται στη θάλασσα από το 1996. «Σαν μηχανότρατα στη Νέα Μηχανιώνα έχουμε κλείσει πάνω από 100 χρόνια αλιευτικής δραστηριότητας», ανέφερε και συμπλήρωσε πως σήμερα οι αλιείς έχουν να αντιμετωπίσουν πλήθος προκλήσεων, ανάμεσά τους την αλλαγή του κλίματος και την προστασία του περιβάλλοντος «Άλλαξαν οι εποχές και οι συνθήκες σε οικονομικά μεγέθη και το κυριότερο σε κλιματικά μεγέθη», τόνισε.
«Μπορεί σήμερα η τεχνολογία να έχει βοηθήσει τη δουλεία μας αλλά δεν παύει η καθημερινότητά μας να είναι κάτω από δυσμενείς συνθήκες, κρύο και βροχή», ανέφερε ο Μ. Τσουρούς, ωστόσο, όπως τόνισε ο ίδιος το δυσκολότερο κομμάτι είναι να βρίσκεσαι μακριά από την οικογένειά σου.
«Η θάλασσα είναι μέσα στο DNA μας. Είμαστε περήφανοι γι’ αυτό που κάνουμε γιατί εξασφαλίζουμε την επισιτιστική ασφάλεια του κόσμου. Το φρέσκο ψάρι αποτελεί την τελευταία μορφή αγνής πρωτεΐνης στη φύση», ανέφερε σχετικά.
Αιγύπτιοι αλιεργάτες: To βασικό προσωπικό των ελληνικών καϊκιών
Αντίστοιχη πορεία, έχει και η ζωή του Μοχάμεντ (Χαμάντι), του 33χρονου Αιγύπτιου αλιεργάτη ο οποίος εργάζεται στην Ελλάδα από το 2010. «Δουλεύω σε αυτό το καΐκι 8 χρόνια, 4 χρόνια στην Καβάλα και 2 στον Σταυρό», ανέφερε. Στη Νταμιέτα από όπου κατάγεται έχει δύο παιδιά που τα επισκέπτεται μόλις τελειώσει η σεζόν στα τέλη Μαΐου.
«Κανένας Έλληνας δεν επιλέγει να γίνει αλιεργάτης. Όσοι νέοι το έχουν επιλέξει είναι ίσως επειδή είχαν τον πατέρα τους πλοιοκτήτη», ανέφερε ο κ. Νταουλτζής, γεγονός που το αποδίδει στη μείωση των απολαβών σε σχέση με το παρελθόν. «Οι απολαβές έχουν μειωθεί και η ζωή των νέων πλέον έχει άλλες απαιτήσεις που δεν συμβαδίζουν με τη ζωή στη θάλασσα».
Στην πλειονότητά τους οι αλιεργάτες που στελεχώνουν τις ελληνικές ανεμότρατες σήμερα κατάγονται από την Αίγυπτο. «Οι μεγαλύτεροι από αυτούς είναι 55 χρονών και δουλεύουν στην Ελλάδα περίπου 30 χρόνια», επεσήμανε ο Κ. Νταουλτζής συμπληρώνοντας «δυσκολευόμαστε λίγο με την γλώσσα αλλά η συνεργασία μας είναι καλή».
Τα κίνητρα των Αιγύπτιων εργατών είναι κυρίως οικονομικά, αλλά και όπως λέει ο πρόεδρος, οι περισσότεροι είναι εξοικειωμένοι με τη ζωή στη θάλασσα. «Χίλια ευρώ στην Ελλάδα αντιστοιχούν με περίπου 52.000 λίρες Αιγύπτου, όταν ένας καλός μισθός στην Αίγυπτο είναι 3.000 λίρες», εξήγησε ο Κ. Νταουλτζής.
Η διαδικασία που ακολουθείται για την έκδοση Visa ξεκινάει από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίαςη οποία ανάβει το πράσινο φως ότι δεν υπάρχει προσφερόμενος Έλληνας αλιεργάτης, απόφαση που κοινοποιείται στο ελληνικό προξενείο στην Αίγυπτο. Σε συνεργασία με γραφεία εύρεσης εργασίας της Αιγύπτου και αφού περάσουν ιατρικές εξετάσεις οι Αιγύπτιοι εργάτες μπορούν να δουλέψουν στην Ελλάδα για 8-10 μήνες ως μετακλητοί πολίτες τρίτων χωρών.
Μύθοι και αλήθειες για την υπεραλίευση
Η υπεραλίευση ως όρος χρησιμοποιείται συχνά, ειδικά τα τελευταία χρόνια, από ειδικούς και μη. Σε αυτή έχουν αποδοθεί, από μη κυβερνητικές οργανώσεις και περιβαλλοντικούς οργανισμούς, η μείωση των ψαριών αλλά και η μόλυνση των υδάτων.
Σύμφωνα με στοιχεία της WWF(Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση), το 90% των ιχθυαποθεμάτων απειλείται από την υπεραλίευση, ενώ η κατά κεφαλήν κατανάλωση ψαρικών παγκοσμίως άγγιξε τα 20 κιλά – ποσότητα διπλάσια απ’ ότι 50 χρόνια πριν.
«Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με την έννοια της υπεραλίευσης», τονίζει ο κ. Νταουλτζής και εξηγεί πως μπορεί σε ένα σημείο της θάλασσας να υπάρχουν 30 είδη σε αύξηση και ένα είδος να είναι μειούμενο. «Ο λόγος που συμβαίνει αυτό δεν είναι η υπεραλιεία. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που επηρεάζουν τα πλήθη των θαλασσινών. Η θερμοκρασία ή ένας θηρευτής παραπάνω επηρεάζουν δραματικά», επεσήμανε.
«Κλιματική αλλαγή»: Πως μπορεί να φέρει τα «πάνω-κάτω» στην αλιεία
«Πρόσφατα, το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσινών Ερευνών (ΕΛΚΘΕ) μαζί με δύο καθηγητές του Πανεπιστημίου Τρούμσε (Tromso) της Νορβηγίας υπολόγισαν πως η αύξηση της θερμοκρασίας του νερού ανέρχεται κατά μέσο όρο στους 2 βαθμούς Κελσίου. Η άνοδος αυτή έχει ως αποτέλεσμα την υπογεννητικότητα των ψαριών και τις αλλαγές του χρόνου που αυτά γεννούν, μη ευνοώντας την ανάπτυξή τους», ανέφερε ο Κ. Νταουλτζής.
Την φετινή χρονιά, σύμφωνα με τον πρόεδρο, τα βυθόμετρα κατέγραψαν τη θερμοκρασία πάνω από τη φυσιολογική. «Σε 200 μέτρα βάθος η θερμοκρασία παλιά έφτανε 12-13 βαθμούς Κελσίου, ενώ φέτος έφτασε 16-17 βαθμούς Κελσίου. Στην επιφάνεια έφτασε τους 28-29 βαθμούς στα πελάγη».
Αυτό, φέτος, αποτυπώθηκε στους πληθυσμούς των μυδιών στον Θερμαϊκό, σύμφωνα με τον Κ. Νταουλτζή. «Ήδη από τον Ιούνιο εξαιτίας της ζέστης τα μύδια ψοφούσαν», εξήγησε.
«Ο βυθός της θάλασσας έχει συσσωρευμένα σκουπίδια. Τα τελευταία χρόνια ξεκινήσαμε μία συνεργασία με δύο ΜΚΟ και κατά τη διάρκεια της αλιευτικής μας δραστηριότητας εκτός από τα ψάρια, αλιεύουμε και σκουπίδια». Όπως περιέγραψε ο κ. Τσουρούς αυτά συλλέγονται, ζυγίζονται και ανακυκλώνονται, κάνοντας τους αλιείς ακόμα πιο περήφανους για τη δουλειά τους.
Η αύξηση της τιμής του πετρελαίου τροχοπέδη για τους αλιείς
Το κόστος του πετρελαίου έχει φτάσει να καλύπτει το 50%-60% του ακαθάριστου τζίρου, όπως ανέφερε ο πρόεδρος. «Μέσα στα πέντε τελευταία χρόνια η τιμή έχει διπλασιαστεί. Φέτος έγινε μία αποκλιμάκωση αλλά παραμένει πολύ ακριβό για εμάς».
Πάγιο ερώτημα των καταναλωτών είναι πως, ενώ οι αλιείς υποστηρίζουν ότι πουλούν τα ψάρια τους φθηνά, ο μέσος καταναλωτής τα αγοράζει ακριβά. Αυτό συμβαίνει όπως εξήγησε ο κ. Νταουλτζής γιατί μεσολαβούν δύο και τρεις μεσάζοντες, ενώ άλλος παράγοντας είναι το κόστος των μετακινήσεων. «Όταν ένα είδος πουλιέται με 6-7 ευρώ το κιλό και φτάνει την ίδια μέρα να πουλιέται με 20 ευρώ, είναι θέμα πλέον ελεγκτικού μηχανισμού να το εντοπίσει. Εμείς ως αλιείς δεν μπορούμε να μετακυλήσουμε το κόστος στον καταναλωτή».
Το αυστηρό νομικό ευρωπαϊκό πλαίσιο και η «τουρκική παραβατικότητα»
Σύμφωνα με τους αλιείς, η αλιεία στην χώρα μας έρχεται αντιμέτωπη με την τουρκική αλίευση η οποία πολύ συχνά «καταπατεί» τα ελληνικά και διεθνή ύδατα. Συγχρόνως, η ευρωπαϊκή νομοθεσία εφαρμόζει πολιτικές οριζόντια για όλες τις χώρες της, προκαλώντας αλυσιδωτά προβλήματα.
Η διαφορά των μεσογειακών κρατών με τις βόρειες ευρωπαϊκές χώρες έγκειται στο γεγονός πως οι χώρες της Μεσογείου συνορεύουν με μη ευρωπαϊκά κράτη τα οποία καταστρατηγούν τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, σύμφωνα με τους αλιείς. «Εμείς εφαρμόζουμε τους σκληρότερους κανονισμούς στην Ευρώπη και Τουρκία, Αίγυπτος, Μαυροβούνιο και Αλβανία αλωνίζουν σε Αιγαίο και Ιόνιο», υποστήριξε ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού.
Αυξανόμενος ο αριθμός των τουρκικών αλιευτικών στο Αιγαίο
«Πάνω από το 35% των ελληνικών υδάτων είναι απαγορευμένο για αλίευση. Τα πέλαγά μας ληστεύονται, αν γίνουν και κλειστές θαλάσσιες περιοχές όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός δεν θα μείνει τίποτα για την παραδοσιακή ανεμότρατα», ανέφερε κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου ο κ. Νταουλτζής.
«Αυτή τη στιγμή στο Αιγαίο η μόνη πλουτοπαραγωγική πηγή που έχουμε είναι τα ψάρια. Η μηχανότρατα είναι θεματοφύλακας των ιστορικών μας κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο όσον αφορά την οικονομική δραστηριότητα στο Αιγαίο», δήλωσε σχετικά ο κ. Τσουρούς και εξήγησε πως ο τουρκικός στόλος που βρισκόταν στη Μαύρη θάλασσα (εκατό περίπου αλιευτικά) μετατράπηκε σε ανεμότρατες και σήμερα βρίσκεται μέσα στο Αιγαίο.
Το ζοφερό μέλλον της ελληνικής αλιείας
«Τα ίδια αλιευτικά θα αναγκαστούν να δουλεύουν σε μικρότερες θαλάσσιες περιοχές και με μειωμένα ψάρια», περιέγραψε το ζοφερό μέλλον της ελληνικής αλιείας ο πρόεδρος του συνεταιρισμού. «Όταν το κράτος απαγορεύει στον ψαρά να διαθέσει στην αγορά αλιεύματα δεν κόβει μόνο σε εμάς το μεροκάματο αλλά αποκλείει τον καταναλωτή από τροφές υψηλής διατροφικής αξίας», πρόσθεσε.
Την άμεση επιρροή που ασκεί στην αλιεία η αλλαγή των θερμοκρασιών επησήμανε ο Μ. Τσουρούς. «Όπως ο όλος ο πρωτογενής τομέας βρίσκεται σε μία βαθιά κρίση έτσι είναι και η αλιεία. Οι ψαράδες βρισκόμαστε στη πρώτη γραμμή του μετώπου της κλιματικής κρίσης. Τα εποχιακά αλιεύματα τα έχουμε χάσει γιατί έχουν αλλάξει οι εποχές», τόνισε καταληκτικά.
