- Newsroom
Σε τρεις θεματικούς άξονες με τίτλους «Λογοτεχνία εν κινήσει», «Διεθνείς αγορές βιβλίου» και «Το μέλλον είναι τώρα» κινείται το επαγγελματικό πρόγραμμα της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης, που αποτελεί πλέον έναν διεθνώς αναγνωρισμένο θεσμό που προσελκύει διακεκριμένους εκδότες και λογοτεχνικούς πράκτορες από το εξωτερικό, δίνοντας παράλληλα την ευκαιρία μεγαλύτερης εξωστρέφειας της ελληνικής παραγωγής.
Στην τρίτη του χρονιά το επαγγελματικό πρόγραμμα εξασφάλισε 30 συμμετοχές από επιφανείς εκδοτικούς οίκους και 19 σημαντικές χώρες, όπως Καναδάς, ΗΠΑ, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Ισπανία, Μεγάλη Βρετανία, Ολλανδία, Ινδία, Πολωνία, Λιθουανία, Εσθονία, Σερβία, Αργεντινή, Αίγυπτο, Τουρκία, Ρουμανία, Μπαγκλαντές, Αρμενία. Από τις 30 συμμετοχές, οι 9 προέρχονται από την τιμώμενη χώρα, Ιταλία. Ανεξάρτητα από το πρόγραμμα Fellowship, επιπλέον επαγγελματίες του βιβλίου έχουν δηλώσει ανεξάρτητα συμμετοχή στο επαγγελματικό πρόγραμμα.
Η εκδοτική επιχειρηματικότητα στη Ευρώπη και παγκοσμίως, οι διεθνείς αγορές βιβλίου, η επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην εκδοτική βιομηχανία, τα audio books, τα βιβλία στην οθόνη, τα λογοτεχνικά φεστιβάλ, η εξέλιξη της γλώσσας και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν ειδικά οι μικρές γλώσσες στη μετάφραση βιβλίων που σχετίζονται με το φύλο και πολλά άλλα θα απασχολήσουν το τριήμερο 8-11 Μαΐου 2025 το διεθνές επαγγελματικό πρόγραμμα που διοργανώνει το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού (ΕΛΙΒΙΠ) στο πλαίσιο της 21ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
Το πρόγραμμα διεξάγεται στα ελληνικά και στα αγγλικά με ταυτόχρονη διερμηνεία.
Παρόντες στη φετινή διοργάνωση θα είναι, μεταξύ άλλων, ο Giovanni Hoepli, Αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Εκδοτών (International Publishers Association, IPA), η Sonia Draga, Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Εκδοτών (Federation of European Publishers, FEP), η Elena Pasoli, Διευθύντρια της Έκθεσης Παιδικού Βιβλίου της Μπολόνια, η Jacks Thomas, guest director της Bologna Book Plus και τέως διευθύντρια της έκθεσης βιβλίου του Λονδίνου, ο Angus Phillips, διευθυντής του Oxford International Centre for Publishing, συγγραφέας (Inside Book Publishing) και εκδότης του Logos journal, καθώς και συγγραφείς βραβευμένοι με το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUPL).
Η επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης στη βιομηχανία του βιβλίου - υποσχέσεις και παγίδες
Η πρώτη μέρα του προγράμματος ξεκινά στις 8 Μαΐου με μια συζήτηση για τη σημασία των διεθνών εκθέσεων βιβλίου ως φόρουμ για την ανταλλαγή καλών πρακτικών, γνώσης, ιδεών και επιχειρηματικών ευκαιριών, με τη συμμετοχή, μεταξύ άλλων, της Elena Pasoli, Διευθύντριας της Έκθεσης Παιδικού Βιβλίου της Μπολόνια και της Jacks Thomas, Guest Director της Bologna Book Plus. Ακολουθεί παρουσίαση - συζήτηση για την ελληνική αγορά βιβλίου σήμερα: αριθμοί, τάσεις, προγράμματα επιχορήγησης μεταφράσεων και διεθνείς προοπτικές.
Το πανόραμα της ελληνικής εκδοτικής βιομηχανίας και το πρόγραμμα GreekLit για την υποστήριξη της μετάφρασης και προώθησης ελληνικών βιβλίων παρουσιάζεται από τον Παναγιώτη Κάπο, Αντιπρόεδρο του ΕΛΙΒΙΠ και ακολουθεί συζήτηση με Έλληνες εκδότες. Αντίστοιχα με την ελληνική, παρουσιάζεται και η εκδοτική πραγματικότητα στην Ευρώπη και διεθνώς, με επαγγελματίες του βιβλίου από το διεθνή χώρο.
Η παγκόσμια αγορά παιδικού βιβλίου είναι το αντικείμενο της επόμενης συζήτησης με τη συμμετοχή εκδοτών, λογοτεχνικών πρακτόρων και υπευθύνων δικαιωμάτων, ενώ το απόγευμα το πρόγραμμα μεταφέρεται στο περίπτερο της τιμώμενης χώρας, Ιταλίας όπου εκπρόσωποι της Ένωσης Ιταλών Εκδοτών θα δώσουν μια εικόνα της Ιταλικής εκδοτικής αγοράς και θα γίνει γνωριμία με τους Ιταλούς εκδότες που συμμετέχουν στη φετινή ΔΕΒΘ.
Την Παρασκευή 9 Μαΐου το επαγγελματικό πρόγραμμα συνεχίζεται με μια ανοικτή συζήτηση για τα audiobooks στην Ελλάδα και με μια συζήτηση για τις εκδοτικές και μεταφραστικές ανταλλαγές μεταξύ χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την οποία συντονίζει η Alexandra Büchler, διευθύντρια του Literature Across Frontiers (Ηνωμένο Βασίλειο/Ουαλία).
Ο Nadim Sadek θα είναι κεντρικός ομιλητής σε εκδήλωση στις 12.00 με θέμα τη μεταμορφωτική επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης στη βιομηχανία του βιβλίου. Ο Σαντέκ είναι ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Shimmr AI, επιχείρησης που δημιουργεί και αναπτύσσει καμπάνιες αυτο-βελτιστοποίησης για την πώληση βιβλίων. Η εταιρεία χρησιμοποιεί ιδιόκτητα συστήματα για την ανάλυση των τίτλων ως προς τα ψυχολογικά και δομικά τους δεδομένα - το λεγόμενο BookDNA - στηρίζοντας έτσι τις διαφημιστικές εκστρατείες υψηλής επίδρασης χαμηλού κόστους που προωθούν την αναγνωρισιμότητα και τις πωλήσεις των βιβλίων, με στοχευμένο κοινό. Οι καμπάνιες της Shimmr επιτυγχάνουν εξαιρετικά επίπεδα αλληλεπίδρασης και μετατροπής σε ηλεκτρονικό εμπόριο, βασισμένες στον συνδυασμό τεχνητής νοημοσύνης, ψυχολογίας, τεχνολογίας διαφήμισης και μηχανικής λογισμικού. Το βιβλίο του Sadek θα κυκλοφορήσει σύντομα στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Αμέσως μετά ακολουθεί η παρουσίαση του καταλόγου LEILA σε μια εκδήλωση, την οποία συντονίζει ο Jörn Cambreleng, διευθυντής της γαλλικής ATLAS (Σύνδεσμος για την Προώθηση της Λογοτεχνικής Μετάφρασης). Το LEILA είναι ένα εργαλείο για την ανακάλυψη της αραβικής λογοτεχνίας προς μετάφραση. Πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα, σε συντονισμό της ATLAS, που από το 2023 προωθεί τη σύγχρονη αραβική λογοτεχνία στην Ευρώπη, με πάνω από 90 συγγραφείς και 70 τίτλους.
Στο επόμενο πάνελ «Η λογοτεχνία ταξιδεύει στα Φεστιβάλ των συγγραφέων», οι ομιλητές συζητούν για την προώθηση της λογοτεχνικής μετάφρασης μέσω Φεστιβάλ, residencies και εκθέσεων βιβλίου που οδηγεί σε ένα ισχυρό δίκτυο της δημιουργικής βιομηχανίας και παρουσιάζουν καλές πρακτικές από την Ινδία και την Ευρώπη.
Ακολουθεί το ThinkPub, ένα ευρωπαϊκό πρότζεκτ για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των επαγγελματιών του βιβλίου. Πώς μπορούν οι εκδότες, τα στελέχη των εκδοτικών και οι επαγγελματίες του βιβλίου να αντιμετωπίσουν τις σημερινές προκλήσεις αναπτύσσοντας τις δεξιότητές τους; Ποιες θα πρέπει να είναι οι προτεραιότητες και οι μορφές κατάρτισης για τους επαγγελματίες του βιβλίου στην Ελλάδα; Συμμετέχουν Έλληνες επαγγελματίες του βιβλίου.
Η Έκθεση Βιβλίου Φρανκφούρτης διοργανώνει εργαστήρι με τίτλο «Έκθεση Βιβλίου Φρανκφούρτης: Παρελθόν και Παρόν - Πώς να χρησιμοποιήσετε τη διεθνή αυτή πλατφόρμα», με ομιλήτρια το στέλεχος της έκθεσης, Hanife Içten. Πώς θα ενδυναμωθεί ο χώρος στη διεθνή εκδοτική δραστηριότητα, ποια είναι τα προβλήματα που υπάρχουν, πώς θα ακουστούν καλύτερα οι εκδότες και ποιος μπορεί να είναι ο ρόλος της Φρανκφούρτης είναι μερικά από τα ζητήματα που θα τεθούν στο εργαστήριο.
Στο πλαίσιο του επαγγελματικού προγράμματος θα παρουσιαστεί το βιβλίο του Angus Phillips, «Inside Book Publishing». Μιλούν οι: Angus Phillips, διευθυντής του Oxford International Centre for Publishing, συγγραφέας και εκδότης του Logos journal, η Jacks Thomas, guest director της Bologna Book Plus και Χριστίνα Μπάνου, καθηγήτρια Πολιτικής και Εκδοτικής του Βιβλίου του Τμήματος Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει σύντομα στα ελληνικά από τις εκδόσεις Παπαζήση.
Η δεύτερη μέρα του προγράμματος κλείνει με μια συζήτηση με τίτλο «Μικρές γλώσσες: μετάφραση, φύλο και διεθνής διάλογος». Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στην εξέλιξη της γλώσσας, στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν ειδικά οι μικρές γλώσσες στη μετάφραση βιβλίων που σχετίζονται με το φύλο και το queer, και στο πώς οι μεταφραστές και οι μεταφράστριες ανταποκρίνονται σ' αυτό το νέο λεξιλόγιο, ενώ η γλώσσα ακόμα εξελίσσεται. Την εκδήλωση υποστηρίζει το Βασκικό Ινστιτούτο Γλώσσας και Πολιτισμού και μεταξύ άλλων συμμετέχει η Danele Sarriugarte Mochales, μεταφράστρια, συγγραφέας (Χώρα των Βάσκων).
Η τρίτη και τελευταία μέρα του επαγγελματικού προγράμματος περιλαμβάνει συζητήσεις στοχευμένες στην περιοχή του νότου και συνδεδεμένες με την ευρύτερη πολιτιστική δημιουργία.
Θα πραγματοποιηθεί πάνελ για τις εκδοτικές και μεταφραστικές ανταλλαγές στη λογοτεχνία και τις γλώσσες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και ακολουθεί μια λογοτεχνική συνάντηση μεταξύ Μεσογείου και Βόρειας Ευρώπης: Πώς επιλέγονται τα βιβλία για μετάφραση στον Βορρά σε σύγκριση με τον Νότο; Ποιες είναι οι αναγνωστικές προτιμήσεις των αναγνωστών της Μεσογείου σε σύγκριση με τους Βορειοευρωπαίους;
Η επόμενη συζήτηση μεταφέρει το βιβλίο στην οθόνη: Πώς οι λογοτεχνικές ιστορίες μεταφράζονται σε εικόνες; Λογοτεχνικοί πράκτορες και scouts αναζητούν καινούργιο περιεχόμενο από βιβλία προς διασκευή για τον κινηματογράφο ή την τηλεόραση. Μια νέα, αναδυόμενη αγορά εμφανίζεται στις εκθέσεις βιβλίου και στα κινηματογραφικά φεστιβάλ. Παρουσιάζονται καλές πρακτικές για τους εκδότες και τους επαγγελματίες του βιβλίου σχετικά με την πώληση δικαιωμάτων και την επιχειρηματική δραστηριότητα. Η εκδήλωση συνδιοργανώνεται με την Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης και συντονίζει η Niki Theron, διευθύντρια διεθνών προγραμμάτων και φιλμ της έκθεσης, με τη συμμετοχή δημιουργών της ελληνικής ταινίας Wishbone που πρόσφατα απολαύσαμε στις κινηματογραφικές αίθουσες και στα φεστιβάλ.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι στο επίκεντρο του επόμενου πάνελ με τίτλο «Ποιος φοβάται την Τεχνητή Νοημοσύνη;». Πρόκειται για μια ειλικρινή συζήτηση με το βλέμμα στο μέλλον, γεμάτη πρακτικές ιδέες, αληθινές περιπτώσεις και στρατηγικές συμβουλές. Η Tεχνητή Nοημοσύνη αναδιαμορφώνει ήδη τον εκδοτικό χώρο. Από τη δημιουργία περιεχομένου ως τη δυνατότητα εντοπισμού βιβλίων, ξεκλειδώνει νέα εργαλεία, εγείρει νέους προβληματισμούς και θέτει υπό αμφισβήτηση την ουσία της δημιουργικής εργασίας. Αποτελεί όμως απειλή ή ευκαιρία; Κορυφαίες φωνές από το εκδοτικό οικοσύστημα διερευνούν τις υποσχέσεις και τις παγίδες της τεχνητής νοημοσύνης, αντιμετωπίζοντας τον «ελέφαντα στο δωμάτιο»: τι σημαίνει αυτή η τεχνολογική αλλαγή για τους εκδότες, τους συγγραφείς και τους αναγνώστες; Μιλούν οι: Nadim Sadek, Ιδρυτής & Διευθύνων Σύμβουλος της Shimmr AI, Prashant Pathak, επικεφαλής ανάπτυξης αγγλικών εκδόσεων (Giunti Editore) και Αργύρης Καστανιώτης, εκδότης (εκδόσεις Καστανιώτης) σε συντονισμό του Carlo Carrenho, συμβούλου εκδόσεων (Alpine Global Collective).
Τέλος, το ΕΛΙΒΙΠ σε συνεργασία με το European Union Prize for Literature-EUPL (Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης) διοργανώνει πάνελ για τη Λογοτεχνία στην Ευρώπη με δύο συγγραφείς που έχουν αποσπάσει το βραβείο, και συγκεκριμένα την Raquel Martínez-Gómez από την Ισπανία (2010, Σκιές του Μονόκερου, εκδ. Βακχικόν) και την Lidija Dimkovska) από τη Β. Μακεδονία που σήμερα ζει στη Σλοβενία (2013, Μία ακόμα ζωή, εκδ. Βακχικόν). Από την Ελλάδα θα συμμετέχει ο συγγραφέας Μάκης Μαλαφέκας, υποψήφιος στη βραχεία λίστα για το φετινό βραβείο της EUPL με το βιβλίο του, Deepfake (εκδ. Αντίποδες). Το βραβείο θα ανακοινωθεί λίγες μέρες μετά την ΔΕΒΘ, στις 16 Μαΐου 2025 στο πλαίσιο της έκθεσης βιβλίου της Πράγας. Το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUPL), το οποίο υποστηρίζεται από το πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι μια ετήσια πρωτοβουλία για την αναγνώριση των καλύτερων ανερχόμενων συγγραφέων λογοτεχνίας στην Ευρώπη.
Οι εκδότες και επαγγελματίες του βιβλίου θα έχουν την ευκαιρία να συναντούν τους fellows και άλλους επαγγελματίες από το εξωτερικό στο Κέντρο Δικαιωμάτων Διάλογος της ΔΕΒΘ, που αποτελεί χώρο ειδικά διαμορφωμένο για συναντήσεις Β2Β.
Περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες για το πρόγραμμα της 21ής ΔΕΒΘ θα ανακοινώνονται στο προσεχές διάστημα. Μπορείτε να επισκέπτεστε και την ιστοσελίδα της διοργάνωσης https://www.thessalonikibookfa....
Η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (ΔΕΒΘ) διοργανώνεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Βιβλίου και Πολιτισμού (ΕΛΙΒΙΠ) σε συνεργασία με τους Έλληνες εκδότες, τη ΔΕΘ–HELEXPO, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, τον Δήμο Θεσσαλονίκης, με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού. Συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2021-2027. Η ΔΕΒΘ είναι μέλος του Φόρουμ Διεθνών Εκθέσεων Βιβλίου και του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εκθέσεων Βιβλίου ALDUS UP.